Quản lý, khai thác cảng hàng không: Cần gắn với cơ chế chịu trách nhiệm

Dự thảo Nghị định 05 sửa đổi  về quản lý, khai thác cảng hàng không, sân bay gồm 2 Điều. Điều 1. Sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 05/2021/NĐ-CP ngày 25/01/2021 của Chính phủ về quản lý, khai thác cảng hàng không, sân bay và Điều 2: Hiệu lực thi hành.

Mục đích của việc sửa đổi, bổ sung Nghị định 05 của Chính phủ là nhằm  hoàn thiện hệ thống pháp luật trong lĩnh vực hành không đảm bảo đầy đủ, đồng bộ, thống nhất nhằm phân định rõ nhiệm vụ, quyền hạn, thẩm quyền, trách nhiệm của các cấp Bộ Giao thông vận tải, Cục Hàng không Việt Nam (HKVN), các cảng vụ hàng không trong công tác quản lý nhà nước chuyên ngành hàng không.

Đồng thời, hoàn thiện chính sách pháp luật để tăng cường phân cấp trong giải quyết thủ tục hành chính nhằm để điều chỉnh thẩm quyền giải quyết; đơn giản hoá thủ tục hành chính, tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp nhằm tiết kiệm thời gian, chi phí và tăng cường chia sẻ thông tin, dữ liệu giữa các cơ quan quản lý Nhà nước để nâng cao hiệu quả công tác quản lý.

Quan điểm xây dựng Nghị định 05 sửa đổi là lấy doanh nghiệp, người dân làm trung tâm, động lực phát triển kinh tế - xã hội của đất nước; cắt giảm, đơn giản hóa những quy định không cần thiết, không hợp lý trong các văn bản hiện hành thúc đẩy, tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp, người dân tham gia hoạt động kinh doanh; nâng cao hiệu lực, hiệu quả công tác quản lý nhà nước.

Dự thảo Nghị định 05 sửa đổi triển khai phương án phân cấp trong quản lý, khai thác cảng hàng không, sân bay, cụ thể: sửa đổi cơ quan cấp Giấy chứng nhận đủ điều kiện kỹ thuật đối với thiết bị, phương tiện chuyên ngành hàng không được sản xuất, lắp ráp, cải tiến tại Việt Nam từ Cục HKVN xuống Cảng vụ hàng không. Đối với nhóm thủ tục Cấp Giấy phép kinh doanh cảng hàng không, cấp lại Giấy phép kinh doanh cảng hàng không, sửa đổi cơ quan cấp Giấy chứng nhận từ Bộ Giao thông vận tải (GTVT) xuống Cục HKVN)

Dự thảo Nghị định 05 sửa đổi bổ sung định nghĩa một phần công trình và nội dung phương án dự phòng cung cấp dịch vụ hàng không,  bổ sung Mẫu quyết định đưa công trình, một phần công trình thuộc kết cấu hạ tầng cảng hàng không, sân bay vào khai thác và Mẫu quyết định việc đóng tạm thời một phần kết cấu hạ tầng cảng hàng không, sân bay.

Đáng chú ý, Dự thảo Nghị định  bổ sung nội dung làm rõ tài liệu, giấy tờ được yêu cầu xuất trình, cung cấp tại Thủ tục cấp biển kiểm soát của phương tiện chuyên ngành hoạt động tại cảng hàng không, sân bay tại Điều 61 Nghị định 05 năm 2021.

 Dự thảo Nghị định 05 sửa đổi về quản lý, khai thác cảng hàng không, sân bay đã gửi Bộ Tư pháp thẩm định trong tháng 9/2023 và dự kiến trình Chính phủ vào tháng 10.

PHÂN CẤP ĐỂ CẤP DƯỚI PHÁT HUY NĂNG LỰC

Những thủ tục hành chính rườm rà không chỉ gây mất thời gian đi lại cho doanh nghiệp, còn có thể gây khó khăn cho công tác quản lý nhà nước đối với lĩnh vực hàng không. 

Dự thảo Nghị định 05 sửa đổi về quản lý, khai thác cảng hàng không, sân bay đã có những sửa đổi, điều chỉnh như thế nào nhằm tạo thuận lợi cho các đơn vị, doanh nghiệp. Phóng viên VOV Giao thông có cuộc trao đổi với bà Lê Thị Thu Hà, Phó Vụ trưởng Vụ kết cấu hạ tầng (Bộ Giao thông vận tải) về nội dung này:

PV: Xin bà cho biết về sự cần thiết ban hành Nghị định 05 sửa đổi về quản lý, khai thác cảng hàng không, sân bay?

Bà Lê Thị Thu Hà: Thực hiện phương án phân cấp mạnh mẽ trong giải quyết thủ tục hành chính theo yêu cầu của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số 1015/QĐ-TTg ngày 30/8/2022 giao cho các Bộ ngành. Trong Nghị định 05, Thủ tướng Chính phủ yêu cầu phân cấp 08 thủ tục hành chính, giúp cho việc giải quyết thủ tục hành chính thuận lợi hơn.

Bao gồm:  thủ tục mở cảng hàng không, sân bay; Thủ tục cấp giấy chứng nhận đủ điều kiện kỹ thuật đối với thiết bị, phương tiện chuyên ngành hàng không được sản xuất, lắp ráp cải tiến tại Việt Nam; thủ tục cấp giấy chứng nhận đăng ký cảng hàng không sân bay; thủ tục sửa đổi nội dung Giấy chứng nhận đăng ký cảng hàng không sân bay; Thủ tục cấp giấy phép kinh doanh cảng không; Thủ tục cấp lại giấy phép kinh doanh cảng hàng không; Thủ tục đóng tạm thời cảnh không sân bay trong trường hợp thiên tai, dịch bệnh, ô nhiễm môi trường; Thủ tục đóng tạm thời cảng không sân bay trong trường hợp cải tạo, mở rộng, sửa chữa kết cấu hạ tầng giao thông.

Hiện nay, Bộ Giao thông vận tải đã trình dự thảo sang Bộ Tư pháp thẩm định. Quá trình nghiên cứu, Bộ Giao thông vận tải nhận thấy có 3 thủ tục đang còn có những ý kiến khác nhau liệu có phân cấp được hay không. Bởi vì hiện nay trong Luật đang giao cho cấp Thủ tướng Chính phủ giải quyết thủ tục đấy thì liệu có phân cấp cho Bộ GTVT được hay không.

Ba thủ tục mà hiện nay đang còn có nhiều ý băn khoăn vướng mắc đó là: thủ tục mở cảng hàng không sân bay; thủ tục đóng tạm thời cảng hàng không sân bay và thủ tục đóng tạm thời cảng hàng không, sân bay trong trường hợp cải tạo, mở rộng.

Hiện nay, Bộ Giao thông vận tải đang trình Bộ Tư pháp thẩm định thì những nội dung này thì có thể sẽ có những thay đổi trong quá trình mà hoàn thiện Dự thảo Nghị định 05 sửa đổi, bổ sung.

PV: Xin bà cho biết những điểm mới nổi bật của Dự thảo Nghị định 05 sửa đổi so với Nghị định cũ?

Bà Lê Thị Thu Hà: Điểm nổi bật ở đây là việc phân cấp cho cấp dưới để thực hiện các thủ tục hành chính, đây là chủ trương lớn của Đảng, Chính phủ và trong Nghị quyết 05 của Chính phủ cũng đã quy định phải phân cấp.

Trên tinh thần đó, Bộ Giao thông vận tải tiến hành phân cấp để cho các cấp dưới phát huy được năng lực của họ, đáp ứng theo nhu cầu thực tiễn và nó cũng hạn chế bớt các thủ tục, thủ tục hành chính sẽ bớt rườm rà.

Ngoài ra thì qua quá trình rà soát triển khai theo thực tiễn, Bộ Giao thông vận tải nhận thấy một số các quy định trong Nghị đinh 05 còn có một số những vướng mắc.

Chính vì vậy,  Bộ Giao thông vận tải cũng có sửa đổi, bổ sung để làm rõ phạm vi dịch vụ hàng không, dịch vụ kỹ thuật thương mại mặt đất, dịch vụ khai thác nhà ga, kho hàng hóa để nhằm chuyển hóa đầy đủ quy định hướng dẫn của Tổ chức hàng không dân dụng quốc tế (ICAO) và tháo gỡ vướng mắc cho các doanh nghiệp trong quá trình hoạt động tại cảng.

PV: Nếu Dự thảo Nghị định 05 sửa đổi được thông qua sẽ có những tác động xã hội như thế nào, thưa bà?

Bà Lê Thị Thu Hà: Việc phân cấp từ Cục Hàng không xuống các cảng vụ sẽ tạo thuận lợi cho các doanh nghiệp. Khi đề xuất cấp giấy chứng nhận, các doanh nghiệp thay vì phải đến Cục Hàng không có thể thực hiện trực tiếp ngay tại cảng hàng không, tạo thuận lợi cho doanh nghiệp và việc trao đổi thông tin với nhau cũng thuận lợi hơn.

Về phía công tác quản lý nhà nước, khi phân cấp cho cảng vụ hàng không, Cục HKVN không cần phải bố trí nhân viên thực hiện nhiệm vụ đó nữa, thay vào đó họ đi kiểm tra. Điều này cũng phù hợp với chủ trương của Nhà nước là tăng cường hoạt động kiểm tra để tránh thất thoát, lãng phí cho Nhà nước.

PV: Xin cảm ơn bà!

PHÂN CẤP ĐỂ GIẢM THỦ TỤC HÀNH CHÍNH

Phân cấp, phân quyền trong quản lý cảng hàng không sân bay có thể giúp làm giảm thủ tục hành chính, nhưng đi kèm với đó để đảm bảo quá trình thực hiện được hiệu quả, cũng cần gắn trách nhiệm với các cơ quan, đơn vị được giao quản lý các cảng hàng không, sân bay.

Phóng viên Hải Hà đã có cuộc trao đổi với ông Đặng Ngọc Nghĩa, nguyên Ủy viên thường trực Ủy ban Quốc phòng - An ninh của Quốc hội về nội dung này.

PV: Thưa ông, ông nghĩ sao về quy định phân cấp, phân quyền trong quản lý sân bay, cảng hàng không được đề cập trong Dự thảo Nghị định 05?

Ông Đặng Ngọc Nghĩa: Về cơ bản tôi đồng ý với việc phân cấp phân quyền trong quản lý, khai thác cảng hàng không sân bay, nhất là điều 52, Điều 60,  giao từ Cục hàng không Việt Nam cho các cảng vụ thực hiệnthủ tục cấp Giấy chứng nhận đủ điều kiện kỹ thuật đối với thiết bị, phương tiện chuyên ngành hàng không được sản xuất, lắp ráp, cải tiến tại Việt Nam và cấp Giấy chứng nhân đăng ký cảng hàng không, sân bay

Tôi đề nghị Chính phủ, Bộ Giao thông vận tải và Cục Hàng không Việt Nam nghiên cứu lại năng lực và bộ máy cảng vụ hiện nay cho phù hợp với các thẩm quyền trong Nghị định 05 đã quy định.

Thứ hai, tôi đề nghị thẩm tra lại phương tiện, trang thiết bị, con người trực tiếp là người ta để như vậy khi mà phương tiện hoạt động cảng hàng không đảm bảo an toàn tuyệt đối. Ngoài ra, mặc dù thực hiện phân cấp nhưng Cục hàng không Việt Nam, cảng vụ hàng không cần đưa ra những quy trình hết sức chặt chẽ liên quan đến các trang thiết bị, các lực lượng phục vụ tại sân bay.

Một vấn đề nữa là, chúng ta phải làm thế nào có cơ chế chịu trách nhiệm. Người đứng đầu của các cảng vụ, cũng như lãnh đạo Cục Hàng không Việt Nam phải chịu trách nhiệm khi mà được phân cấp đối với các điều trong Nghị định này.

PV: Dự thảo Nghị định 05 sửa đổi đề xuất sửa đổi phạm vi hoạt động của loại hình kho hàng hóa không bắt buộc nằm trong cảng hàng không, sân bay để phù hợp với thực tiễn khai thác của các doanh nghiệp. Ông nghĩ sao về đề xuất này?

Ông Đặng Ngọc Nghĩa: Theo tôi nghĩ, hàng hóa hàng không đa dạng nhiều loại hàng hóa cũng giống như hàng hóa của hệ thống đường bộ, đường thủy, nhưng có những loại hàng hóa mang tính chất đặc thù như linh kiện điện tử, các phương tiện hiện đại, các máy móc thiết bị. Trong nhiều năm qua, các doanh nghiệp FDI rất quan tâm đến dịch vụ vận tải của cảng hàng không.

Về cơ bản, cảng hàng không đáp ứng được và cũng vừa đảm bảo kiểm soát được hàng hóa, vừa đảm bảo an toàn, vừa đảm bảo hàng hóa thông suốt trên thế giới và trong nước. 

Việc bố trí các kho hàng hóa cần phải nghiên cứu. Nếu các cảng hàng không mới quy hoạch nên quy hoạch gọn trong khu vực sân bay. Vì ở trong sân bay cơ chế phối kết hợp giữa các bộ phận dễ dàng, đồng bộ hơn và tiết kiệm chi phí. Trong trường hợp không thể quy hoạch được trong khu vực sân bay thì phải thiết kế kho hàng hóa ngoài sân bay, như vậy là nó lại cộng thêm nhiều chi phí, dịch vụ. Ngoài ra còn ảnh hưởng đến vấn đề an ninh an toàn.

Do vậy, tôi đề nghị Bộ Giao thông vận tải cũng phải nghiên cứu xem xét lại,  tốt nhất nên bố trí các kho hàng hóa trong  phạm vi một đầu mối của sân bay. Chính phủ, Bộ GTVT cũng cần có những quy định nghiêm ngặt về an toàn để vừa đảm được uy tín của khách hàng vừa đảm bảo phát triển kinh tế, đặc biệt là tăng cường năng lực vận tải hàng không Việt Nam trong vận chuyển hàng hóa hiện nay.

PV: Xin cảm ơn ông!

Việc yêu cầu nhiều những thông tin khai báo khi thực hiện thủ tục hành chính trong lĩnh vực hàng không gây cản trở và mất thời gian đi lại cho các doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực hàng không dân dụng; trong khi các cơ quan quản lý nhà nước gặp không ít khó khăn trong công tác kiểm tra, quản lý, giám sát hoạt động của các doanh nghiệp , các cảng hàng không, sân bay.

Với những quy định mới của Dự thảo Nghị định 05 sửa đổi về quản lý, khai thác cảng hàng không, sân bay có khắc phục được những bất cập nêu trên?

MC nam: Bạn có ý kiến gì về các quy định mới của Dự thảo Nghị định  05 sửa đổi về quản lý, khai thác cảng hàng không, sân bay? Nếu được ban hành, các quy định mới của Dự thảo Nghị định có tháo gỡ được những khó khăn, vướng mắc hiện nay của các doanh nghiệp, cảng hàng không?

Mời các bạn cùng chia sẻ ý kiến, đóng góp cho Dự thảo Nghị định qua hotline 02437.91.91.91, qua fanpage VOVGT, hoặc có thể góp ý trực tiếp trên Cổng thông tin điện tử của Bộ Giao thông vận tải.

---

Đừng quên đón nghe và tương tác với “Dự thảo trên tay” khung giờ FM91 chiều thứ Hai, thứ Tư  và thứ Bảy hàng tuần trên FM91, vovgiaothong.vn, hoặc trên các nền tảng podcast dành cho di động: Spotify, Aple Podcast và Google Podcast.