3 tháng xử lý xe quá tải và nồng độ cồn: Hết cao điểm có về như cũ?

Nghe nội dung chi tiết tại đây:

Nhiều lần trực tiếp tham gia các tổ tuần tra lưu động xử lý vi phạm nồng độ cồn, thiếu tá Nguyễn Minh Đức, Phó Đội trưởng Đội CSGT số 7, Phòng CSGT, Công an TP. Hà Nội không ít lần phải cứng rắn xử lý với những tài xế cố tình chống đối, không chấp hành kiểm tra nồng độ cồn.

Với những trường hợp này, lực lượng CSGT sẽ lấy xác nhận của nhân chứng và áp dụng mức xử phạt cao nhất trong khung xử lý vi phạm nồng độ cồn. Thiếu tá Nguyễn Minh Đức cho biết, chỉ tính từ sau dịp nghỉ lễ 30/4 đến nay, đơn vị đã xử lý 160 trường hợp vi phạm, phạt tiền gần 800 triệu đồng, trong đó không ít trường hợp người điều khiển ô tô bị xử mức phạt 30-40 triệu đồng.

"Đơn vị cũng chủ động trong việc nắm tình hình thời tiết, rồi các quán trên địa bàn để có những phương án, kế hoạch, một là có thể cho cán bộ mặc thường phục hóa trang để ghi hình lại trước các cổng quán bia, quán rượu, sau đó báo cho các tổ tuần tra công khai dừng kiểm tra phương tiện để thổi nồng độ cồn. Chính vì vậy hiệu quả xử lý các trường hợp giao thông mà tỏng hơi thở có nồng độ cồn của đơn vị tương đối cao", Thiếu tá Nguyễn Minh Đức nói.

Đại úy Mai Thành Huynh, Phó Đội trưởng Đội CSGT số 6, Phòng CSGT Công an TP. Hà Nội cũng cho biết, 3 tháng cao điểm xử lý vi phạm nồng độ cồn, đơn vị đã xử lý 235 trường hợp vi phạm, tạm giữ 235 phương tiện. Đối với hành vi chở quá tải, tính từ ngày 20/6 đến nay, đơn vị cũng xử lý 54 trường hợp, cắt thành thùng xe với 2 trường hợp:

"Khi kế hoạch cao điểm kết thúc, Đội CSGT số 6 sẽ tập trung lồng ghép các nội dung của kế hoạch cao điểm trong các kế hoạch chung của Thành phố cũng như của đơn vị để tập trung xử lý, không để tình trạng vi phạm ngang nhiên diễn ra trên địa bàn".

Thiếu tướng Lê Xuân Đức, Phó Cục trưởng Cục CSGT, Bộ Công an cũng cho biết, điểm khác biệt của kế hoạch cao điểm xử lý xe quá tải triển khai từ 20/6 đến nay là có sự vào cuộc của 4 cấp, từ công an tỉnh, huyện, xã dưới sự chỉ đạo thống nhất của Cục CSGT. Tất cả các doanh nghiệp, các mỏ, các bến bãi đều được giao cho công an xã phối hợp với công an huyện và Phòng CSGT thực hiện điều tra cơ bản, qua đó phát hiện những DN thường xuyên chở quá tải, cơi nới thành thùng xe để vận động doanh nghiệp tự cắt thành thùng xe.

Qua 1 tuần cao điểm, lực lượng công an các cấp đã xử lý được 2.696 trường hợp, trong đó quá tải trọng là 1.734 trường hợp, cưỡng chế việc cắt, tháo thành thùng xe là 118 trường hợp. 

"Bằng 2 phương pháp xử lý trực tiếp trên đường cũng như tuyên truyền, vận động và làm tốt công tác điều tra cơ bản thì tình hình TTATGT cũng như chở quá tải, cơi nới thành thùng xe cơ bản đã được giải quyết.

Chúng tôi chỉ đạo là không phải đợt kế hoạch cao điểm này mà chúng ta làm tốt mà việc này phải được duy trì một cách thường xuyên, liên tục", Thiếu tướng Lê Xuân Đức cho biết.

Ông Đặng Văn Chung, Phó Vụ trưởng Vụ ATGT, Tổng cục Đường bộ Việt Nam dẫn chứng, chỉ riêng với việc xử lý xe quá tải, nếu các lực lượng chức năng tiếp tục duy trì các hoạt động xử lý, xử phạt, nói “không” với xe quá tải, với xe cơi nới thành thùng dù đã kết thúc kế hoạch cao điểm thì không ai dám tái diễn vi phạm:

"Nếu chính quyền lắc đầu với xe quá tải thì chắc chả xe nào dám chạy. Chỉ cần lắc đầu thôi, và công an lắc đầu thì không xe nào dám chạy".

Ông Vũ Đức Hạnh Phó Giám đốc Sở GTVT tỉnh Hải Dương cho rằng, từ sau khi cuộc sống bình thường trở lại, tình trạng vi phạm nồng độ cồn và chở hàng quá tải diễn ra tương đối phổ biến. Mặc dù các lực lượng chức năng thường xuyên kiểm tra, mở các đợt cao điểm xử lý, song, tình trạng vi phạm chỉ tạm lắng xuống. Điển hình như việc chở quá tải, cứ sau mỗi đợt cao điểm, vi phạm lại tái diễn:

"Tỉnh vẫn yêu cầu sở GTVT duy trì 2 trạm cân và chính điều đó giúp cho việc kiểm soát tải trọng xe mặc dù trên các tuyến đường địa phương thôi cũng có những chuyển biến và duy trì liên tục được tình trạng có lực lượng chức năng để xử lý. Nếu chúng ta lơi lỏng thì tình trạng này chắc chắn sẽ quay lại". 

Nhiều kế hoạch cao điểm của các lực lượng chức năng trong việc bảo đảm trật tự an toàn giao thông đã đem lại hiệu quả rất tích cực, qua đó tạo sự chuyển biến về nhận thức đối với người tham gia giao thông.

Tuy vậy, để duy trì những kết quả này, không phụ thuộc vào thời gian thực hiện cao điểm, cần sự chỉ đạo quyết liệt của người đứng đầu của các ngành, các địa phương trong việc xử lý các hành vi vi phạm TTATGT. Đây cũng là góc nhìn của VOV Giao thông: "Không chỉ trông chờ cao điểm".

Năm 2013, lực lượng công an, giao thông rầm rộ ra quân xử lý xe quá tải theo Kế hoạch liên ngành 12593 giữa Bộ Công an và Bộ GTVT. Từng địa phương đều lập các chốt kiểm soát tải trọng xe lưu động, cố định đặt tại các vị trí giao thông huyết mạch, các trục Quốc lộ để phát hiện, xử lý xe quá tải. Song, khi kế hoạch liên ngành kết thúc, lực lượng CSGT không còn duy trì tại các trạm kiểm soát tải trọng xe lưu động, cố định, mà các trạm này được giao về các Sở GTVT để thanh tra giao thông quả lý, sử dụng.

Tuy vậy, lực lượng thanh tra giao thông chỉ có thể dừng xe để xử lý khi phát hiện các trường hợp phương tiện đang có hành vi vi phạm, ảnh hưởng đến kết cấu hạ tầng đường bộ. Nói cách khác, lực lượng thanh tra giao thông gần như không được dừng xe để kiểm tra, trừ khi biết chắc chắn người điều khiển phương tiện có hành vi vi phạm, ảnh hưởng đến kết cấu hạ tầng đường bộ.

Mặc dù sau khi kết thúc Kế hoạch 12593, trên cơ sở đề xuất của các Bộ, ngành, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Chỉ thị số 32/2016, trong đó ngoài việc giao cho Bộ Công an, GTVT tiếp tục xử lý xe quá tải, Thủ tướng Chính phủ cũng yêu cầu các địa phương thực hiện nghiêm các chỉ đạo về kiểm soát tải trọng phương tiện. Đồng thời Chủ tịch UBND cấp tỉnh phải chịu trách nhiệm nếu để xảy ra tình trạng xe quá tải tái diễn trên địa bàn.

Chỉ đạo là vậy, song thực tế, tình trạng xe chở quá tải vẫn tái diễn nhiều nơi, nhiều tuyến Quốc lộ, cao tốc, thậm chí đi qua nhiều địa phương, nhưng cũng chưa có lãnh đạo địa phương nào bị xử lý trách nhiệm, khiến tình trạng chở quá tải vẫn tái diễn.

Hoặc những đợt cao điểm xử lý nồng độ cồn, chạy quá tốc độ thực hiện trước trong và sau những kỳ nghỉ Tết Dương lịch, Tết Nguyên đán hàng năm dù số vụ vi phạm được phát hiện, xử lý đều rất khả quan, song sau đó đâu lại hoàn đó.

Nói như thế để thấy rằng, kết thúc mỗi đợt cao điểm, dù vi phạm có giảm, song việc duy trì hiệu quả các đợt cao điểm đều không được như ý muốn.

Cũng đã có nhiều ý kiến đề xuất việc lắp camera tại các khu vực dẫn đến các mỏ vật liệu để ngăn xe quá tải, nhưng điều này rất khó khả thi, bởi phải có cơ quan quản lý, giám sát, theo dõi dữ liệu từ hệ thống camera để xử lý, xử phạt.

Do vậy, nhiều chuyên gia cho rằng, giải pháp hữu hiệu nhất là phát huy vai trò của người đứng đầu các địa phương trong việc xử lý các vi phạm TTATGT. Cụ thể, Chủ tịch UBND cấp tỉnh phải chịu trách nhiệm nếu để xảy ra tình trạng xe quá tải tái diễn trên địa bàn. Khi gắn trách nhiệm chính trị, lãnh đạo các địa phương sẽ phải chỉ đạo các lực lượng thường xuyên kiểm tra, xử lý các vi phạm về TTATGT, làm gia tăng TNGT.

Về lâu dài, việc lắp đặt các trạm cân tự động cố định trên các tuyến đường huyết mạch cũng cần được tính đến. Thành công từ việc triển khai trạm cân tự động tại QL 5 cho thấy, gần như toàn bộ xe quá tải đều được phát hiện và xử lý.

Tương tự, đối với tình trạng vi phạm nồng độ cồn, ngoài việc xử phạt trên đường, báo về cơ quan, địa phương nơi người vi phạm làm việc hoặc cư trú cũng sẽ có tác dụng răn đe đáng kể, qua đó góp phần giảm thiểu vi phạm.

Chỉ khi có sự chỉ đạo một cách quyết liệt, thường xuyên từ lãnh đạo các địa phương, việc kiểm tra, xử lý các vi phạm về TTATGT được duy trì thường xuyên, liên tục, khiến người tham gia giao thông luôn cảm thấy cứ vi phạm là sẽ bị phát hiện, xử lý, mới có thể ngăn ngừa, giảm thiểu vi phạm mà không phụ thuộc vào các kế hoạch cao điểm.

Ngoài ra, cũng cần có biện pháp xác minh xử lý trước những thông tin lực lượng thực thi công vụ “bảo kê” cho vi phạm, tạm “ẩn mình” trong thời gian cao điểm để có biện pháp xử lý nếu có vi phạm; hoặc trả lại danh dự cho lực lượng chấp pháp nếu những thông tin này không đúng sự thật./.