Phân loại F1 cách ly tại nhà, tại sao không?

Nghe nội dung chi tiết tại đây:

Đến nay, số ca nhiễm trong nước tăng trên 6.500 ca, ở 37 tỉnh, thành, trong đó có không ít số ca bị lây nhiễm chéo trong các khu cách ly tập trung.

Thực tiễn đang đòi hỏi chiến lược cách ly tập trung cần phải thay đổi. Trong đó, việc thêm lựa chọn cách ly tại nhà với trường hợp F1 được nhiều chuyên gia khuyến nghị.

Anh K.V, một công dân vừa kết thúc cách ly tập trung tại một địa điểm ở tỉnh Đồng Nai chia sẻ, một trong những khó khăn lớn nhất mà anh phải đối mặt là điều kiện sinh hoạt, vệ sinh hạn chế. Vẫn biết, trong điều kiện dịch bệnh hiện nay, việc hy sinh lợi ích cá nhân, chịu một chút bất tiện là thể hiện trách nhiệm với cộng đồng, song anh K.V không khỏi băn khoăn:

“Những người có nhà, có điều kiện thì nên cách ly F1 tại nhà, vì bản thân họ phải bảo vệ cho họ và gia đình. Còn đưa vào cách ly tập trung, thứ nhất là họ không tự bảo vệ họ được, thứ hai là tốn quá nhiều nhân sự, quá nhiều chi phí để thực hiện cách ly”.

Đây chỉ là trường hợp cá biệt trong số rất nhiều khu cách ly tập trung thực hiện tốt các biện pháp phòng dịch cho người cách ly. Mặc dù vậy, ý kiến được cách ly tại nhà lại là mong mỏi của đa số người đi cách ly.

Chị Nguyễn Dương và gia đình đang cách ly tại nhà do tầng chung cư nơi chị sống ở quận Hai Bà Trưng, Hà Nội có trường hợp dương tính với SarsCoV2. Chị chia sẻ, cách ly ở nơi nào cũng đều có khó khăn nhất định, đơn cử như ở nhà liên tục một tuần qua rất bí bách trong một không gian hẹp. Mặc dù vậy, việc cách ly tại nhà là trải nghiệm không phải quá tệ:

“Hơn 1 tuần cách ly tôi cảm thấy không có gì đáng phải lo lắng như mình đã suy nghĩ cả. Các vấn đề về sinh hoạt, thực phẩm được hỗ trợ rất nhiều.

Nhu yếu phẩm nếu chúng tôi cần thì cơ quan chức năng sẽ đi mua giúp. Nếu cách ly tại nhà thì lịch sử đi lại người nhà mình đều nắm rõ.

Cá nhân tôi rất ủng hộ, nó giảm thiểu rất nhiều nguy cơ bên ngoài như cách ly tập trung, những người bị cách ly không bị thay đổi quá nhiều về môi trường”.

Các thính giả VOV Giao thông cũng có những quan điểm khác nhau về đề xuất cách ly tại nhà đối với trường hợp F1:

“Điều đó tùy vào ý thức mỗi người. Chứ bảo người ta cách ly tại nhà nhưng họ cứ thích đi lung tung thì cũng khó”

“F1 nên đi cách ly tập trung vì F1 với F0 là rất gần nhau. Nếu cách ly tại nhà thì rất khó để kiểm soát được”

“Nếu để cho các phường, các tổ dân phố đưa danh sách tự quản lý các đầu người ở khu vực đấy thì người ta nắm rõ hơn rất nhiều. Cách ly tại nhà là tốt nhất trong thời điểm này thôi. Còn về lâu dài, có phương án tiêm vắc xin, triển khai được nhanh thì yên tâm hơn”

Trao đổi với phóng viên, GS,TS Đặng Đức Anh, Viện trưởng Viện Vệ sinh Dịch tễ Trung ương phân tích:

“Việc cách ly tại nhà thì cũng là một trong những phương án để chúng ta giảm mật độ trong khu tập trung. Đấy là một trong những biện pháp mà chúng ta có thể áp dụng trong thời gian tới khi mà có thể có sự quá tải của các khu tập trung hiện nay”

Trong khi đó, chuyên gia truyền thông Lê Quốc Vinh nhấn mạnh: cần cân nhắc nhiều yếu tố nếu xem xét việc cho phép F1 được cách ly tại nhà, kể cả khi sử dụng các biện pháp công nghệ đang được đề xuất như vòng tay theo dõi:

“Tôi nghĩ rằng công nghệ này không phải là rẻ. Thứ nhất là là chúng ta có có tiền để áp dụng công nghệ này hay không. Thứ hai nữa là những người bị dương tính cũng không phải tội phạm, bắt họ đeo vòng chưa chắc đã phù hợp. Có một vài nước ở Trung Đông có sử dụng công nghệ này nhưng mà không được áp dụng đại trà”

Theo ông Lê Quốc Vinh, ngay cả khi đeo vòng theo dõi mà ý thức của người dân không tốt cũng khó có hiệu quả. Phương pháp truyền thông phòng dịch phải đi từ cá nhân, gia đình đến làng xóm, cộng đồng. Bên cạnh đó, các giải pháp cải tiến khu vực cách ly cần tiến hành:

“Có những vấn đề về người cách ly trong khu vực cách ly nhưng vẫn có thể đi lại trong phạm vi đó để giao lưu được thì mức độ lây nhiễm chéo nó vẫn gia tăng. Đấy là những vấn đề cần phải theo dõi và thay đổi”

PGS.TS Nguyễn Viết Nhung - Giám đốc Bệnh viện Phổi trung ương, tin rằng, việc thí điểm cách ly các ca F1 có điều kiện tại nhà là hoàn toàn khả thi trong bối cảnh hiện nay, khi cả khoa học và thực tiễn đã có sự hiểu biết về Covid-19. Có 4 điều kiện để thực hành:

“4 điều kiện gồm: Người cách ly phải có trình độ hiểu biết, thái độ nghiêm túc, thực hành chuẩn; Họ phải có điều kiện cơ sở vật chất, có nhà, có phòng riêng; Người phục vụ F1 là F2 thì phải được hướng dẫn đầy đủ, thực hành tốt; Cần có sự giám sát của công nghệ như camera, vòng đeo tay gắn chip, có sự hiện diện của tổ Covid cộng đồng, chính quyền, y tế địa phương”

Theo PGS.TS Nguyễn Viết Nhung, việc triển khai thí điểm này có rất nhiều lợi ích, thêm một lựa chọn cho lực lượng chức năng để phân loại và quản lý hiệu quả các nhóm đối tượng khác nhau.

“Việc cách ly tại nhà không chỉ giảm thiểu ngân sách, giảm gánh nặng hậu cần, đỡ khó khăn cho các khu cách ly tập trung, mà quan trọng nhất là giảm lây nhiễm chéo trong các khu này, nếu chúng ta không đảm bảo được những điều kiện về cơ sở vật chất, quy trình chuẩn”

Góc nhìn của VOV Giao thông qua bài bình luận với tiêu đề: “Phân loại F1 cách ly tại nhà, tại sao không?”.

Ưu điểm của phương pháp cách ly tại các khu tập trung đã được Việt Nam chứng tỏ kể từ khi dịch Covid-19 bùng phát cách đây hơn 1 năm. Với cách làm này, đường truyền lây nhiễm virus bị cắt đứt. Từ một nhóm nhỏ tập trung có yếu tố nguy cơ, cơ quan chức năng sẽ tiến hành xét nghiệm sàng lọc, nếu đủ điều kiện sẽ được trở về nhà theo dõi sức khỏe.

Nhưng phương pháp này đang bộc lộ một số hạn chế khi số ca mắc tăng nhiều nghìn ca, số trường hợp phải cách ly tập trung hàng chục nghìn người diễn ra kéo dài, khiến các khu vực này lâm vào cảnh quá tải.

Biến chủng virus mới lây nhanh qua không khí cũng là yếu tố khiến việc tập trung đông người tiếp xúc với người nhiễm (F1), người cách ly sau nhập cảnh vào một khu vực, trở thành “ổ” nguy cơ lây nhiễm chéo. Thực tế, có những ca mắc mới được ngành y tế thừa nhận lây trong các khu cách ly.

Ngoài nỗi lo có thật về lây nhiễm chéo, một số trường hợp trốn khỏi khu cách ly cũng viện lý do hoàn cảnh khó khăn, không đủ trang trải tiền ăn. Có người e ngại chủ trương của Chính phủ rất tốt, nhưng khi thực hiện ở một vài địa phương, việc quản lý, duy trì kỷ luật, điều kiện sinh hoạt trong khu cách ly lại chưa đáp ứng được thực tiễn.

Do đó, để giảm mật độ các khu cách ly, giảm gánh nặng chi ngân sách, giảm tải công việc cho bộ máy phục vụ khu cách ly, một chiến lược mới về cách ly đang là yêu cầu thực tiễn cấp bách.

Bên cạnh thực hiện nghiêm các quy tắc phòng dịch, nâng cao đời sống sinh hoạt trong các khu cách ly hiện có, nên chăng song song thí điểm phân loại, cách ly các ca F1 đủ điều kiện tại nhà.

Dĩ nhiên, đây phải là những người có nhà riêng, phòng riêng, có người nhà hiểu biết và được tập huấn về chăm sóc F1, có hệ thống giám sát cộng đồng, chính quyền nơi ở chặt chẽ, và quan trọng nhất, F1 đó phải nhận thức được trách nhiệm phòng dịch.

Cần nhớ, hiện tại khác xa với thời dịch bệnh mới nổi, là một vấn đề mơ hồ, khó nắm bắt với tất cả. Chúng ta, gồm cả người dân và cơ quan chức năng hiện đã hiểu được nguyên lý chống Covid-19. Chúng ta có thể giải trình tự gene, phát triển vắc xin, xây dựng các kịch bản ứng phó, dập dịch một cách hiệu quả, từ trung ương tới địa phương.

Mỗi tỉnh, huyện, xã, phường đến từng khu phố, ngôi nhà đã trở thành một phòng tuyến trước dịch bệnh. SarsCoV2 đã thay đổi sâu sắc nhận thức và cách vận hành xã hội, buộc mỗi cá nhân phải thay đổi.

Khi ý thức xã hội về COVID-19 đạt tới mức độ nhất định, việc dựa vào cộng đồng để giám sát, cách ly và cắt đứt đường lây truyền dịch bệnh là một lựa chọn khôn ngoan.

Nói như vậy không phải phủ định cách ly tập trung. Đây vẫn là phương pháp phải có và phải duy trì để cách ly những trường hợp ca bệnh không có triệu chứng. Các chuyên gia tin rằng, việc dựa vào 3 phương pháp kết hợp, gồm: Cách ly tập trung; Cách ly tập trung ngắn ngày sau đó cách ly tại nhà; và Cách ly tại nhà hoàn toàn sẽ giúp chiến lược cách ly đạt hiệu quả và linh hoạt với từng nhóm đối tượng hơn.

Mục tiêu sau cùng của cách ly là cắt đứt đường lây truyền. Nếu cách ly quá tải, không đảm bảo, sẽ có nhiều mặt hại hơn lợi cho cộng đồng./.