Tàu chờ cầu: Điễm nghẽn về tĩnh không vẫn chưa có lối ra

Tuy nhiên, trong bối cảnh ngân sách nhà nước eo hẹp, TP cần ưu tiên các tuyến chính, có lượng hàng hóa lớn, phục vụ các khu cụm, công nghiệp, kết nối liên tỉnh, liên vùng…. nâng cấp đồng loạt cầu thấp trên tuyến.

Khi xây dựng các công trình cầu vượt sông cần có tầm nhìn, không chỉ phục vụ đường bộ mà còn phát triển đường thủy, tránh tình trạng cầu xây xong lại nâng cấp, mở rộng gây tốn kém, lãng phí…

Phát triển giao thông, du lịch thủy: Cần gỡ nút thắt tĩnh không cầu

Tình trạng tàu chờ cầu; cầu chờ đường đang là thực trạng phổ biến trong giao thông đường thủy ở TP.HCM và nhiều địa phương khác trong cả nước hiện nay. Với độ tĩnh không, thông thuyền thấp; khẩu độ thông thuyền hẹp; nhiều cầu được làm ra dù nối 2 bờ thuận tiện đi lại trên bộ nhưng dưới sông lại là vật cản cho tàu bè muốn qua lại.

Nguy hiểm hơn, nhiều cây cầu được xây dựng ngay khúc quanh, khúc cua của dòng sông. Nơi này hay có vực nước xoáy; khi làm mố, làm cột vô tình tạo ra các vùng nguy hiểm nếu lái tàu không có kinh nghiệm sẽ dễ bị va đập vào thành cầu, mố cầu. Hiện tượng sà lan, tàu thuyền húc đổ cầu, gây sập cầu ở nhiều nơi đã từng xảy ra nhưng đến nay vẫn chưa khắc phục được.

Nguyên nhân là nhiều cây cầu xây dựng cách đây hàng chục năm; ít tàu thuyền qua lại nên thiết kế độ tĩnh không thấp. Hoặc cầu xây dựng cũng vừa phải để phù hợp với đường; đôi khi kinh phí chỉ đủ cho làm đến đó; muốn nâng cao để sau này tàu bè dễ qua lại nhưng bất lực vì vốn đầu tư chỉ như vậy. Điều này cho thấy, ngoài các cây cầu xây dựng đã quá lâu thì làm cầu theo kiểu “ con nhà nghèo”, có bao nhiêu làm bấy nhiêu, chỉ giải quyết được bài toán trước  mắt nhưng để lại những hệ lụy,nhiêu khê sau này; thậm chí tốn kém thêm.

TP.HCM có khoảng 400  cây cầu lớn nhỏ nhưng hầu hết trong số đó độ tĩnh không đều thấp; nhiều nơi có 3 m; tàu bè không sao qua lại được khi nước triều lên, buộc phải neo đậu chờ nước rút để chui qua là một thực tế. Mới đây, thành phố quyết tâm nâng cấp độ tĩnh không của 2 cầu là Bình Phước 1 và Bình Triệu 1 là một tin vui đối với các doanh nghiệp vận tải thủy và doanh nghiệp muốn làm du lịch. Với hệ thống sông ngòi, kênh rạch chằng chịt đến hàng ngàn km.

TP.HCM có lợi thế rất lớn về lưu chuyển hàng hóa bằng đường thủy, vừa giảm áp lực cho giao thông bộ vừa bớt gây ô nhiễm môi trường; giảm tai nạn giao thông; chi phí cũng rẻ; đem lại lợi nhuận lớn. Bên cạnh đó, khi nhu cầu con người thay đổi, du lịch sông nước trở thành một loại hình được nhiều du khách lựa chọn; các doanh nghiệp đã chủ động làm buýt đường sông;đóng tàu, mở thêm du thuyền để phục vụ.

Điều đáng nói ở đây là tàu bè có thể đóng to, đẹp, rộng rãi, thậm chí đẳng cấp quốc tế để thu hút khách nước ngoài. Doanh nghiệp có lợi nhuận, tạo thêm công ăn việc làm cho người lao động; thành phố cũng có nguồn thu từ dịch vụ du lịch đường thủy.

Tuy nhiên, đây cũng chỉ là những tính toán mang tính hy vọng vì đang bị chính những cây cầu gây cản trở. Tàu bè có độ cao hơn độ tĩnh không của cầu đành ngậm ngùi hạ bớt hoặc đóng vừa phải mới phù hợp để qua cầu. Đó là chưa kể, tàu vận tải hàng hóa chất đầy phải chờ hàng giờ hoặc bốc dỡ hàng hóa nhằm giảm bớt độ tải để qua cầu là một sự lãng phí vô cùng lớn.

Do vậy, khai thác tiềm năng thế mạnh sông nước bao quanh, không chỉ cho kinh tế mà cho cả du lịch. Đã đến lúc làm cầu, làm đường cần có cái nhìn dài hơi;căn cơ và chi tiết, khoa học hơn. Quy hoạch cầu là phải tính đến độ tĩnh không của cầu để cả trăm năm sau tàu bè qua lại vẫn ổn; không thể trở thành lực cản.

Đối với những cây cầu đang tồn tại; nếu nằm trong tuyến huyết mạch về giao thông thủy, độ tĩnh không còn thấp cần tìm các nguồn lực để đầu tư nâng cao và mở rộng; khai phóng các năng lực chuyên chở hàng hóa và hành khách vốn bị kìm nén nhiều năm; chấm dứt cảnh tàu chờ cầu, điểm nghẽn về tĩnh không cầu vốn không có lối ra bấy lâu nay.

Đồng thời là công tác duy trì, bảo dưỡng, bảo vệ các cây cầu; tránh bị va đập, xuống cấp cần phải làm thường xuyên.

Thế mạnh về giao thông thủy nội địa ở TP.HCM và các tỉnh,thành khu vực phía Nam hiện rất lớn; đánh thức được các lợi thế này chính là sự thể hiện trách nhiệm của chính quyền và người dân các địa phương với báu vật mà thiên nhiên đã ban tặng cho mảnh đất phương Nam đầy nắng và gió này trong thời gian tới.