Phân loại rác và cái khó của đơn vị thu gom

Nan giải phân loại rác chung cư

Dân đô thị vẫn loay hoay với phân loại rác tại nguồn

Nghỉ ngơi sau khi gom rác về nơi tập kết, chị Trần Thị Ánh cùng các công nhân vệ sinh môi trường tại phường Nghĩa Đô, Cầu Giấy, Hà Nội chuyện trò rôm rả về việc phân loại rác tại nguồn sắp được triển khai.

Các chị khá băn khoăn vì phía công ty đã thông báo nhưng chưa hướng dẫn cụ thể, không biết sẽ thu gom, vận chuyển như thế nào khi tất cả rác hiện nay đều được dồn chung vào xe đẩy:

"Bọn chị chưa thấy phát động gì cả. Vừa quét đường, vừa làm vừa bốc rác, thời gian đâu mà phân loại từng loại rác ra một."

"Nếu làm như thế thì không thể có thời gian quét đường sạch được. Đi làm thế này các cô phải giẫm rác xuống mới cho được các bọc lên xe. Phân loại như thế chưa chắc đã làm được."

Theo TS. Hoàng Dương Tùng, nguyên Phó tổng cục trưởng Tổng cục Môi trường, khi người dân đã phân loại rác tại nguồn thì các công ty môi trường phải có hạ tầng, trang thiết bị chuyên dụng để thực hiện việc thu gom, vận chuyển. Tuy nhiên, khó khăn lớn nhất hiện nay là hợp đồng đã ký giữa các địa phương và đơn vị, có nơi thời hạn tới năm 2026. Hợp đồng này dựa vào định mức, đơn giá đã có từ trước, thực hiện theo quy trình cũ chứ không có việc phân loại rác:

"Hiện nay đa số chúng ta chỉ có cái xe đẩy, rác tái chế sẽ đựng ở đâu? Một số nơi chuẩn bị túi riêng nhưng nó sẽ như thế nào?... Bộ TN&MT cũng đang xây dựng định mức, quy trình mới, tuy nhiên mới đang dự thảo, cho nên năm 2024 vẫn thực hiện theo hợp đồng cũ. Họ cũng đang rất lúng túng vì không có kinh phí để đầu tư.

Thứ hai là địa điểm, nếu thu gom những rác như thế thì sẽ phải tổ chức lại cả tuyến đường thu gom. Rồi cán bộ, công nhân thu gom cũng phải được đào tạo. Phải có sự chuẩn bị các thiết bị đồng bộ, rồi quy trình, định mức cho phù hợp để người ta có thể tham gia, đầu tư các trang thiết bị một cách lâu dài."

Trao đổi với VOV Giao thông, đại diện Công ty TNHH MTV Môi trường đô thị Hà Nội (URENCO) cho biết, công ty đã phối hợp UBND các quận Ba Đình, Hoàn Kiếm, Hai Bà Trưng, Đống Đa và Nam Từ Liêm để xây dựng kế hoạch triển khai, dự kiến thực hiện trong 6 tháng cuối năm 2024, sau đó đánh giá, rút kinh nghiệm, triển khai chính thức vào năm 2025.

Bà Hoàng Thị Bích Hạnh - Phó chủ tịch Công đoàn URENCO cho rằng, để thu gom và vận chuyển thuận lợi rác đã được phân loại thì rất cần sự phối hợp từ phía người dân và chính quyền sở tại: 

"Có những ngõ nhỏ phải thực hiện bằng đẩy xe gom rác, lượng rác rất lớn mang ra điểm tập kết. Khi chúng tôi tập kết một điểm nào đó trước cửa thì hầu như đều bị người dân phản đối. Rác thải nhựa thường rất cồng kềnh, khó vận chuyển và lưu kho, lực lượng thu gom còn phân tán và nhà nước chưa có đơn giá, định mức cho hoạt động này.

Dự thảo luật thông qua nhưng chưa có hướng dẫn cụ thể về công tác phân loại cũng như quy định màu sắc, cách thức phân loại, lưu trữ với rác thải nhựa. Cần có chính sách hỗ trợ cho các doanh nghiệp thực hiện công tác tái chế, ví dụ như chính sách giảm thuế VAT. Chúng tôi cũng rất mong trong thời gian tới các cơ quan quản lý cũng như các chuyên gia sẽ hiến kế để việc phân loại rác tại nguồn được tốt hơn."