Mạnh dạn loại bỏ nếu không hiệu quả

Có nên bỏ sát hạch trên phần mềm mô phỏng?

Không thể phủ nhận nỗ lực của cơ quan quản lý trong việc nâng cao chất lượng công tác đào tạo, sát hạch, cấp giấp phép lái xe. Trong nỗ lực đó, việc yêu cầu môn thi mô phỏng trong kỳ thi giấy phép lái ô tô được áp dụng trong phạm vi cả nước đối với các hạng bằng B1, B2, C, D, E và FC chính thức được áp dụng từ tháng 6/2022.

Tuy vậy, chỉ sau hơn một năm, nếu chỉ có học viên, giáo viên dạy lái hoặc các trung tâm đào tạo lái xe lên tiếng về những bất cập của phần mềm mô phỏng thì đi một lẽ, nhưng việc một số địa phương, chuyên gia cũng phải lên tiếng yêu cầu xem xét lại việc bắt buộc học, thi phần mềm mô phỏng, thì đó thực sự cần xét đến.

Theo các ý kiến này, việc ứng dụng khoa học, công nghệ vào đào tạo là cần thiết. Trong cách dạy lái xe, phần mềm mô phỏng các tình huống giao thông để học viên làm quen trước khi cầm vô lăng là cần thiết.

Song thực tế, trong quá trình đào tạo lái xe, học viên cũng đã phải học trên cabin tập lái. Phần mềm mô phỏng lái xe có thể áp dụng vào chương trình giảng dạy, đào tạo cho học viên làm quen trước khi bước vào môi trường thật để sát hạch lấy bằng.

Bởi vậy, việc ứng dụng công nghệ như dùng phần mềm mô phỏng lái xe giúp việc đào tạo hiệu quả hơn, chứ không thể dùng nó làm thước đo để cấp bằng cho người lái, bởi trong thực tế, người lái xe muốn lái xe an toàn thường xử lý sớm, xử lý trước khi phát hiện tình huống nguy hiểm, tức là càng sớm thì tốt, càng an toàn.

Thế nhưng ngược đời là khi thi sát hạch, thí sinh chỉ cần xử lý trước 0,01% giây là bị 0 điểm. Như vậy, mục đích đo phản xạ của người học khó đạt được trong chương trình học và thi mô phỏng.

Bởi vậy, Cục Đường bộ Việt Nam cần sớm xem xét lại phần thi mô phỏng này, nên xem xét dùng phần mềm mô phỏng trong quá trình đào tạo. Với việc quá trình đào tạo, học viên đã phải học trên cabin tập lái, bởi vậy, thay vì học trên phần mềm mô phỏng riêng biệt, có thể tích hợp trên cabin tập lái, giúp học viên nhận biết các tình huống nguy hiểm khi tham gia giao thông.

Đặc biệt, cần xem xét bỏ việc bắt buộc phải thi trên phần mềm này, chứ không chỉ là việc bỏ nội dung sát hạch này đối với người đã có bằng lái xe nhưng phải thi lại do bằng lái quá hạn. Bởi thực tế, khi đi trên đường, gặp tình huống nguy hiểm, mỗi người sẽ có cách phản ứng và xử lý tình huống khác nhau, nên không thể lập trình bắt buộc xử lý máy móc như chơi game.

Thay vào đó, nên tăng thêm thời gian thực hành hoặc cho học viên xem các video tình huống rồi phân tích, đưa ra cách xử lý cho an toàn, đúng luật sẽ sát thực và hiệu quả hơn.

Mạnh dạn loại bỏ nếu không hiệu quả là cần thiết. Bỏ việc thi sát hạch trên phần mềm mô phỏng không phải là sự thừa nhận thất bại, mà việc cố giữ những nội dung không phù hợp, thậm chí lạc hậu, lỗi thời ngay từ khi mới áp dụng mới thực sự là thất bại.