Vợ chồng cô em họ tôi, 3 năm trước hí hửng gọi điện cho tôi, bảo: Em vừa bốc thăm được một suất mua nhà ở xã hội anh à. Bao người ở cơ quan em trượt vì không đủ điều kiện. Thấy em vui, tôi cũng mừng cho vợ chồng em.
Em tôi, sau khi lấy chồng, em về nhà chồng ở. 5 năm sau thì có thêm 2 đứa con, vậy là nhà có 4 người. Nhưng điều đáng nói là ngoài bố mẹ chồng, gia đình em tôi còn chia sẻ không gian chừng 40 mét vuông với gia đình cậu em chồng, cũng 4 ệng ăn.
Vậy là cả nhà 10 người sống trong căn nhà bé tí. Đi ra đụng, đi vào chạm, chẳng có nấy một chút không gian riêng tư. Nên nhu cầu ra ở riêng là rất lớn…
Thế rồi bẵng đi một thời gian, gặp em, mặt nó buồn rười rượi, bảo: Em bỏ không đăng ký mua nhà rồi anh ạ. 800 triệu, nhưng mà tính đi tính lại thu nhập của vợ chồng em chỉ đủ trả lãi ngân hàng hằng tháng. Trả xong thì lấy gì mà ăn, mà đóng tiền học cho con? Nên thôi!
Thỉnh thoảng theo dõi truyền thông đưa tin, những dự án nhà ở xã hội vừa mở bán, người có nhu cầu chưa kịp đăng ký thì đã bán hết sạch. Thoạt nghe thấy mừng cho dự án, cũng mừng cho nhiều gia đình có cơ may sở hữu nhà giá rẻ.
Ấy thế nhưng, hóa ra, những căn hộ ấy nhiều khi, lại rơi vào tay mấy ông đầu nậu, mua gom nhà để đầu tư. Ấy vậy là, chẳng mấy ai có thể mua với giá “gốc”, loanh quanh tính ra giá nước 2, nước 3, qua tay mấy lần thì đã đội giá lên giời. Nhiều người thắc mắc, sao mấy ông mua nhà ở xã hội mà toàn đi ô tô xịn?
Xin thưa, vì cái giá nhà ở xã hội lúc này, chỉ có mấy ông có ô tô, có thu nhập tương đối cao mới mua nổi. Vậy là những người có thu nhập thấp, dần mất hy vọng và phải tìm phương án khác, cho phù hợp với túi tiền của mình…
Câu chuyện tưởng chừng như chẳng liên quan gì đến vấn đề chung cư ni và vụ cháy vừa qua. Nhưng nghĩ đi nghĩ lại, mới thấy, nó cũng có ít nhiều điều đáng nói.
Rõ ràng, một chính sách đưa ra, với mục đích cao cả, là tạo điều kiện cho những người có thu nhập thấp cơ hội để được sở hữu một căn hộ giá rẻ, nhưng hầu như lại không thể đến đúng đối tượng.
Vậy là, họ phải tìm đến những "chung cư ni" cho phù hợp với điều kiện thu nhập của mình. Tất nhiên là ở những nơi không gian chật chội, và chẳng có mấy chủ đầu tư quan tâm tới sự an toàn cháy nổ cho khách.
Bán hết là họ đi xây những công trình khác…
Những người “chủ sở hữu” trong những căn chung cư ấy, tùy vào điều kiện và nhận thức của mình, mà tự quản lý lấy nhau. Thảm họa xảy ra thì họ tự chịu.
Và, khi thảm họa xảy ra. Những chung cư ni ấy, chính là “thủ phạm” đầu tiên được nêu tên.
Trong những ngày này, dư luận, truyền thông tìm ra rằng, trong luật, chẳng có cái nào gọi là “chung cư ni”. Và như vậy có phải là những nơi ở ấy đang xây sai quy định? Người ta tự hỏi, thảm họa xảy ra, lỗi có phải là do cái chung cư ni ấy? Hay do người cấp phép, chính quyền sở tại đã “cấp bừa”? Hay nhắm mắt làm ngơ để chủ đầu tư xây dựng? Liệu rằng, như thế, đổ tội cho cái “chung cư ni” kia, có phải là…
Oan cho nó quá không?
Người ta vội vàng đưa ra cái giấy phép xây dựng tòa nhà chỉ có 6 tầng, còn chủ đầu tư lại xây tận… 10 tầng, để chứng nh rằng, lỗi tại anh chủ nhà? Không như thế thì đã không thiếu an toàn, rồi xảy ra cháy nhà có khi là vì thế. Khởi tố là phải.
Sau vụ cháy, các cơ quan chức năng, từ thành phố tới quận huyện “khẩn trương” đi ra soát lại toàn bộ các chung cư ni trên địa bàn, rồi cảnh báo, rồi ra thông báo là hầu hết đều không đạt tiêu chuẩn phòng cháy chữa cháy. Ơ kìa, trách nhiệm của chính quyền địa phương, đâu chỉ dừng lại ở mỗi việc ký cái giấy phép xây dựng???
Thảm họa trong vụ cháy chung cư khiến 56 người thiệt mạng vừa rồi, rõ ràng là một lời cảnh tỉnh, không chỉ riêng cho chủ đầu tư và người dân!...