Kinh đô xe điện thế giới ưu đãi gì cho người dùng và những vấn đề môi trường?

Nghe nội dung chi tiết tại đây: 

Bất kỳ du khách nào đặt chân tới TP. Liễu Châu (Trung Quốc) đều ấn tượng bởi sự yên tĩnh, gần như không có tiếng ồn của các phương tiện giao thông. Liễu Châu còn là nơi có chất lượng nước, chất lượng không khí nằm trong nhóm các thành phố tốt nhất thế giới.

Theo thống kê của hãng tư vấn WAYS Information Technology, Liễu Châu – thành phố 4 triệu dân này chính là ‘thủ đô xe điện’ của Trung Quốc, bởi riêng năm ngoái, 30% ô tô bán ra tại đây là xe điện. Trong khi đó, tổng số xe điện bán ra toàn cầu chưa tới 4,5%. 

Hãng tin Bloomberg cho rằng, các thành phố trên thế giới có thể học hỏi cách thúc đẩy sử dụng xe điện của Liễu Châu. 

Đầu tiên, thành phố triển khai chiến dịch lái thử xe miễn phí với dòng xe Baojun E100 trong vòng 10 tháng. Hơn 15.000 người đã lái thử, đưa ra 12.000 phản hồi và 70% người lái thử đã mua xe. 

Căn cứ trên những phản hồi, kết quả khảo sát nhu cầu và thói quen, nhà sản xuất điều chỉnh để chiếc xe này phù hợp hơn với hoạt động di chuyển đi làm hàng ngày dưới 30 km và có giá chỉ khoảng 5.000 USD. Ngoài ra, trong 1 năm, nếu ai đi được 1.000km sẽ được thưởng tiền mặt 1.000 Nhân dân tệ (160 USD). 15.000 chỗ đỗ miễn phí dành cho xe điện được xây dựng quanh thành phố, nếu đỗ tại các bãi xe thông thường sẽ được miễn phí 2 giờ đầu.

Những chính sách này được người dân thành phố Liễu Châu ủng hộ:

“Xe điện nhỏ gọn nên dễ đỗ và chi phí sử dụng cũng rất rẻ, chỉ khoảng 10 nhân dân tệ cho mỗi 100 km”.

Việc sạc xe điện rất thuận tiện, bởi khắp thành phố Liễu Châu, ở đâu cũng có trạm sạc”.

Giới chức Liễu Châu còn đưa ra biện pháp khuyến khích khá độc đáo, cho phép xe điện đi vào làn đường dành riêng cho xe buýt.

Đặc biệt, chiếc ô tô điện Baojun có thể sạc pin bằng ổ cắm thông thường tại các hộ gia đình. Zhang Jiageng, một nhân viên ngân hàng 30 tuổi cho biết chi phí sử dụng chiếc xe điện Baojun E200 của anh gần như không đáng kể. Anh chỉ phải trả khoảng 0,1 Nhân dân tệ cho mỗi km sạc điện.

Các chuyên gia kinh tế cho biết, động cơ chính để thúc đẩy sử dụng xe điện của Liễu Châu là nhằm hỗ trợ ngành công nghiệp ôtô địa phương, hiện đang đóng góp tới  50% sản lượng công nghiệp của thành phố. Trong quý 1/2021, sản lượng ngành công nghiệp ôtô tăng 64% nhờ nhu cầu xe điện tăng mạnh. 

Theo ông Jochen Siebert, Giám đốc điều hành công ty JSC Automotive của Singapore, các thành phố nên học tập mô hình của Liễu Châu, hỗ trợ các dòng xe nhỏ và nhẹ để có thể vừa với mọi ngóc ngách, đồng thời không tiêu tốn quá nhiều năng lượng; và nên xem đây là tương lai.

Tuy nhiên, theo các chuyên gia môi trường, vẫn còn những mối nguy tiềm ẩn với môi trường cần phải chú ý. Pin xe điện thường có tuổi thọ từ 5-8 năm. Ước tính sẽ có 12.8 triệu tấn pin xe điện hết hạn từ giờ cho tới năm 2030, trong đó 7 triệu tấn tới từ thị trường xe điện lớn nhất toàn cầu Trung Quốc. 

Ông Zheng Mingyang, chuyên gia thuộc tổ chức Hòa bình xanh, khu vực Đông Á cảnh báo: “Nếu pin đã qua sử dụng không được xử lý đúng cách thì các hợp chất trong pin có thể bị rò rỉ ra môi trường bên ngoài. Các loại kim loại nặng như Cô-ban và Niken có thể gây ô nhiễm đất và nước; hay chất điện phân ăn mòn trong pin xe điện có thể gây tổn hại tới sức khỏe con người”.

Có thể thấy, cách thức xử lý, tái chế pin xe điện sẽ đóng vai trò quan trọng trong quá trình phổ biến xe điện trong tương lai, nhất là trong bối cảnh tài nguyên ngày một khan hiếm. 

Theo giới chuyên gia, để các nhà sản xuất thực sự có trách nhiệm trong việc tái chế pin, cần có sự hỗ trợ của chính phủ. Ông Subodh Mhaisalkar , giáo sư của trường ĐH Công nghệ Nanyang (Na-ni-ang), Singapore: “Tái chế, dù thực sự cần thiết nhưng từ góc độ của doanh nghiệp, đó không phải là công đoạn sinh lời bởi tồn tại nhiều thách thức. Quá nhiều công đoạn phải xử lý nhưng số lượng tài nguyên có thể tái chế lại ít sẽ không đem lại nhiều hiệu quả chi phí.”

Hiệp hội Các nhà sản xuất ôtô Việt Nam cũng cho hay, nếu so với các nước trong khu vực, số lượng xe điện tại Việt Nam vẫn còn khiêm tốn, với khoảng 1.000 xe đến năm 2020, chủ yếu là xe hybrid. Nhưng trước xu thế toàn cầu, các doanh nghiệp trong nước đã có những bước đi đầu tiên.

Tuy vậy, như đã đề cập trước đó, song song với phát triển xe điện, việc bảo vệ môi trường thông qua cách thức xử lý, tái chế pin xe điện cũng cần được quan tâm để xe điện thực sự thân thiện với môi trường.