Đề xuất “neo” lãi suất mua, thuê nhà ở xã hội dưới 5%/năm

Xung quanh nội dung này, phóng viên VOV Giao thông có cuộc trao đổi với chuyên gia kinh tế Đinh Trọng Thịnh.

Nhiều vướng mắc từ các gói tín dụng cho vay nhà ở xã hội

Lãi suất cho vay nhà ở xã hội năm 2025 còn 4,7%/năm: Đã thực sự ưu đãi?

Dự kiến, năm 2025 bố trí khoảng 16.500 tỷ đồng cho vay nhà ở xã hội

Nhà ở xã hội mới tại Hà Nội dự kiến 25 triệu đồng một m2

PV: Thưa ông, hiện nay, mức lãi suất ưu đãi cho vay để mua, thuê nhà ở xã hội tại Việt Nam chỉ thực sự hấp dẫn ở một số gói tín dụng trong một khoảng thời gian nhất định. Trong khi lãi suất này ở một số quốc gia trong khu vực vào khoảng 3%/năm, ông đánh giá thế nào về đề xuất hạ mức này xuống dưới 5%/năm của Hiệp hội BĐS TP.HCM?

Ông Đinh Trọng Thịnh: Trước hết, kiến nghị của Hiệp hội bất động sản TP.HCM cũng hiểu được, sao cho các nhà đầu tư, phát triển bất động sản tiếp cận được nguồn vốn giá rẻ, hạ được chi phí sản xuất, giá thành, nâng cao hiệu quả kinh doanh.

Đề xuất này đồng thành mong muốn hạ lãi suất dành cho người mua nhà, từ đó, họ đủ khả năng tài chính và thúc đẩy quá trình mua bán sản phẩm. Đây là mong muốn tốt, chúng ta nên xem xét.

Tuy nhiên, hiện nay, lãi suất huy động của các ngân hàng là trên 6%. Vì thế, chúng ta muốn hạ lãi suất vay, có nghĩa nhà nước phải bỏ ra một lượng tiền từ ngân sách để tài trợ cho các chủ đầu tư/người mua nhà với lãi suất thấp.

Nếu nhà nước tạo điều kiện, có thể chi ngân sách thì cũng tốt quá. Dù vậy, trong điều kiện hiện nay, để cân đối ngân sách trong các điều kiện khác nhau của nền kinh tế thì chúng ta cũng cần cân đối để giải quyết vấn đề theo khả năng thực tế.

PV: Các nhà phát triển, nhà đầu tư nhà ở xã hội vẫn gặp khó trong việc tiếp cận nguồn vốn và các điều kiện triển khai dự án. Theo ông, cần tháo gỡ thế “đóng băng” nhà ở xã hội ra sao?

Ông Đinh Trọng Thịnh: Chúng ta đang cần gỡ các cơ chế, xem xét giải quyết rất nhiều vấn đề. Nhất là chính sách ưu tiên, ưu đãi về đầu tư, giải phóng mặt bằng, tạo điều kiện đất “sạch” để từ đó triển khai xây dựng một cách nhanh nhất.

Bên cạnh đó, chúng ta phải đơn giản hóa thủ tục đầu tư. Hiện bình quân một dự án nhà ở xã hội bình quân khi có vốn đầu tư đến lúc khởi công là 5-7 năm. Như vậy, vốn đầu tư đã “nằm chết” ở đây dẫn đến chi phí cao lên rất nhiều. Còn các khống chế tỉ lệ xây dựng, các điều kiện chủ thể được mua, điều kiện để xem xét bán nhà cũng cần xem xét.

Rất nhiều vấn đề cần tháo gỡ. Đặc biệt trong đó cần phát huy vai trò của chính quyền địa phương, của nhà nước trong việc tạo thuận lợi cho chủ đầu tư, người mua nhà có thể triển khai mua bán các dự án nhanh chóng.

PV: Các gói tín dụng được tung ra liên tục, nhưng điều kiện và tốc độ giải ngân chưa như kỳ vọng. Theo ông, có nên cố định lãi suất cho vay mua, thuê nhà ở xã hội ở mức thấp liên tục trong nhiều năm để “hâm nóng” thị trường?

Ông Đinh Trọng Thịnh: Thực tế, chúng ta cần cân nhắc cân đối giữa nguồn thu và khoản chi ngân sách, và ưu tiên phát triển nhà ở một cách phù hợp. Đây là một trong những bài toán mà các nhà hoạch định chính sách nên tính toán lâu dài, để đáp ứng được nhu cầu phát triển kinh tế-xã hội, đồng thời thỏa mãn được mong muốn sở hữu nhà ở của người dân.

PV: Cảm ơn chia sẻ của ông!

Trong một số góc nhìn khác, một số chuyên gia cũng cho rằng, nhà ở xã hội cho thuê với giá rẻ có thể là một xu hướng giúp giải quyết vấn đề nhà ở, trong bối cảnh để sở hữu nhà hiện nay ở các đô thị lớn đang vượt quá khả năng tài chính của đại đa số người dân.