Cần Thơ: Ruộng rẫy xác xơ vì… khói thải

Điều đáng nói, tình trạng này đã xuất hiện trước đây, lặp lại nhiều lần nhưng chưa có giải pháp xử lý ổn thỏa. Đối mặt với cái Tết cận kề nhưng mất mùa đã khiến cuộc sống nông dân ngột ngạt và nhiều âu lo. 

Hoa màu chết yểu, nông dân kiệt quệ vì khói lò gạch

Đặt chân đến khu vực Bắc Vàng đã thấy hai ống khói chọc thẳng lên trời nhả khói nghi ngút, mùi khói hăng hắc theo gió xộc thẳng vô mũi. Bắc Vàng là khu vực nông thôn của phường Thới Long (quận Ô Môn cũ), đại đa số người dân sống nhờ vào sinh kế canh tác ruộng rẫy hoa màu và trồng cây ăn trái, nhưng cây cối ở đây đang tiêu điều, xơ xác.

Trong hơn 20 hecta đất bị ảnh hưởng thì 6 công bắp Mỹ của anh Nguyễn Văn Ga Len là nặng nhất. Bắp trổ cờ nhưng thân cây xác xơ, cháy lá, trái mọc ra bao nhiêu đều bị “dị dạng”.

Anh Ga Len xót xa cho biết, không còn cách nào cứu chữa và cái Tết này sẽ rất khó khăn: “Tôi cho rằng khi khói bốc lên kèm theo chất phèn, khi chất đó bay xuống ruộng là mình ná thở luôn. Khói mà nó bốc lên ngày lẫn đêm thì không có cái thứ gì chịu được.

Bắp người ta trồng đạt 2 tấn/công, bắp trồng ở đây bị ảnh hưởng khói chỉ đạt 500 ký/công, mà toàn bắp vụn. Tình hình giờ chúng ta cũng thấy rồi đó, cây bị cháy lá hết, phân thuốc xịt vô cũng không kéo lại nổi vì nó chết luôn rồi. Giờ tôi hết vốn luôn rồi”.

Tương tự, 300 gốc mít của ông Nguyễn Thanh Liêm cũng rơi vào tình trạng èo uột, trái không lớn nổi. Trung bình mỗi trái mít thái đạt độ tăng trưởng sẽ cho cân nặng giao động 10-15kg/trái, nhưng mít của ông Liêm chỉ lớn bằng cái rổ là đã hết “xí quách”.

Cây trồng trên diện tích này không có chuyển biến về độ tăng trưởng, bao nhiêu phân thuốc đổ vào để phục hồi cây cũng đều không có tác dụng.

Ông Nguyễn Thanh Liêm, ngụ ở khu vực Bắc Vàng, phường Thới Long bức xúc: “Trái mọc ra bị khói dập vô là nó nám da và héo hết, nó si hết rồi vì khói bụi lò gạch thải ra làm nó ngặt mình, quéo đọt. Hai tháng nay là nặng nề nhất vì vô mùa gió chướng nên chúng tôi ở kế bên bị ảnh hưởng nhiều. Ở khu vực Bắc Vàng, gần lò gạch, không nhà nào mở cửa hết vì tro bụi, sáng ra quét nhà tro đọng cả lớp. Tôi yêu cầu nhà máy phải xử lý cách nào để khói bụi đừng bay lên nữa, để cây cối nhà tôi sống lại và bản thân tôi cũng có đường sống”.

Theo các hộ dân ở khu vực Bắc Vàng, diện tích hoa màu và cây ăn trái ở đây chết yểu là do chịu ảnh hưởng từ làn khói thải của nhà máy gạch nung trong khu vực này. Khói bốc lên liên tục kèm theo tro mịn làm ô nhiễm nghiêm trọng môi trường, ảnh hưởng đến sức khỏe và đường hô hấp của người dân trong khu vực.

Người dân khẳng đinh, diện tích sản xuất nông nghiệp ở đây chưa từng bị ảnh hưởng của triều cường nên loại trừ khả năng thiên tai tác động đến cây trồng.

Anh Lê Hữu Nghị, ngụ ở khu vực Bắc Vàng cho biết: “Hoạt động của lò gạch là khói bốc lên cả ngày lẫn đêm, nổi lửa từ đầu năm đến cuối năm vẫn còn và ảnh hưởng toàn khu vực này trong bán kính khoảng 1km. Trước lúc hoạt động của lò gạch, cây cối ở đây xanh tươi và phát triển bình thường. Nhưng từ khi có lò gạch hoạt động, ảnh hưởng khói là cây cối không còn sức sống, khói nó bốc lên lan ra là mình không thở được luôn. Lò gạch cũng có hỗ trợ và hứa khắc phục nhưng mà lời hứa đó chỉ qua loa thôi”.

Chính quyền vào cuộc, chờ kết quả quan trắc để xử lý dứt điểm

Trao đổi với PV VOV Giao thông, ông Phạm Văn Hậu - Phó Chủ tịch UBND phường Thới Long cho biết, cơ sở sản xuất gạch Quốc Thái đã hoạt động tại khu vực Bắc Vàng 5 năm. Theo hồ sơ đăng ký sản xuất – kinh doanh được UBND quận Ô Môn (cũ) cấp phép thì cơ sở này sản xuất gạch với công nghệ không nung, nhưng 3 năm gần đây lại sản xuất bằng phương pháp nung vỏ trấu. Tro khói của nhà máy thải ra làm ảnh hưởng đến đời sống người dân và ô nhiễm môi trường là có thật, nhưng mỗi lần địa phương tiến hành kiểm tra định kỳ thì lò lại hoạt động cầm chừng hoặc đóng cửa:

“UBND phường đã giao cho phòng chuyên môn thành lập đoàn kiểm tra đột xuất về môi trường đối với cơ sở sản xuất gạch Quốc Thái. Nếu như cơ sở này không đáp ứng đủ những điều kiện về vệ sinh môi trường hoặc đúng theo phản ánh của người dân thì chúng tôi sẽ xử lý theo pháp luật. Do quá trình kiểm tra cần phải có đội ngũ chuyên môn quan trắc, đo được hàm lượng khói bụi có vượt mức quy định hay không, chúng tôi cần phải mời Trung tâm quan trắc của Sở NN&MT thành phố tham gia đoàn. Việc này chúng tôi đang làm rất khẩn trương”.

Tình trạng ô nhiễm tro khói từ nhà máy gạch Quốc Thái đã diễn ra 2 năm. Theo biên bản họp dân khu vực Bắc Vàng ngày 25/10/2025, UBND phường Thới Long cho thời gian 1 tháng, cơ sở lò gạch Quốc Thái phải khắc phục được tro khói hằng ngày. Chủ cơ sở này đã đồng ý ký vào biên bản, nhưng đến nay vẫn chưa ổn thỏa.

Diện tích hoa màu bị thiệt hại nghiêm trọng, sinh kế của nhiều hộ dân ở khu Bắc Vàng đang bị ảnh hưởng, việc này cần UBND phường Thới Long và Sở NN&MT TP. Cần Thơ sớm kiểm tra, đo được kết quả quan trắc môi trường.

Đồng thời, địa phương phải có biện pháp yêu cầu cơ sở áp dụng công nghệ sản xuất hiện đại để khống chế khói thải, đảm bảo yêu cầu vệ sinh môi trường, không làm ảnh hưởng đến hệ sinh thái xung quanh. Song song đó, cần thống kê thiệt hại của bà con để có hướng hỗ trợ kịp thời.