Vẫn nan giải bài toán thiếu bãi đỗ xe đô thị

Tại các đô thị, nhất là Hà Nội và TP.HCM, thiếu bãi đỗ xe đã trở thành vấn đề bức thiết trong nhiều năm qua. Tuy nhiên, các giải pháp khắc phục tình trạng này đến nay vẫn chưa phát huy hiệu quả.

Nghe nội dung chi tiết tại đây:

Thiếu bãi đỗ, xe chạy lòng vòng hoặc đậu dưới lòng đường là câu chuyện của nhiều lái xe tại các khu trung tâm, bến cảng của TP.HCM.

Theo ông Dương Quang Hòa - Phó Giám đốc Khai thác công ty Genadept logistic, vì thiếu trầm trọng bãi đỗ xe, nhiều lái xe phải liều cho xe dừng, đậu trên đường cấm, dù biết ảnh hưởng đến an toàn giao thông.

"Việc chúng ta không có bến bãi, khu vực đỗ xe quy mô sẽ ảnh hưởng đến rất nhiều vấn đề. Ví dụ: tâm lý người lái xe, khi họ không có một bến bãi ổn định các xe container khi vào cảng phải đậu chờ ngoài đường nên ảnh hưởng đến vấn đề giao thông, cũng như là gia tăng chi phí cho doanh nghiệp.

Chúng tôi đề xuất, nếu mà được thành phố nên có quy hoạch: thứ nhất là gần khu vực cảng, cũng như khu vực đường lớn nhưng tránh xa khu dân cư để đảm bảo an toàn", ông Dương Quang Hòa cho biết.

Trong khi số lượng phương tiện ngày càng gia tăng chóng mặt, nhu cầu tìm kiếm bãi đỗ xe ngày càng lớn thì 4 dự án bãi đỗ xe ngầm của TP được quy hoạch nhiều năm, đến nay vẫn nằm trên giấy hoặc bị thu hồi.

Về vấn đề này, ông Bùi Văn Quản - Chủ tịch Hiệp hội vận tải hàng hóa TP.HCM cho biết, nhiều năm qua hầu hết doanh nghiệp phải tự thuê các khu đất trống tư nhân được cơi nới để làm bãi tạm. Chi phí cao, lại dễ gặp rủi ro cháy nổ nếu bãi đậu thiếu an toàn.

Trong khi, các vị trí đầu tư bãi đỗ phù hợp với quy hoạch thì lại rất đắt đỏ; gây khó khăn cho doanh nghiệp, nhất là trong bối cảnh chịu tác động nặng nề bởi dịch COVID-19, cũng như giá xăng dầu liên tục tăng gần đây.

"Những vị trí phù hợp để làm bến bãi xe có khả thi thì giá cả đất rất đắt đỏ, không thể đầu tư vô mà thu hồi vốn được.

Cho nên tôi nghĩ giải pháp thì nhà nước phải dành các quỹ đất công phục vụ cho giao thông công cộng, năng lực đó chỉ có nhà nước mới làm nỗi", ông Bùi Văn Quản nói.

Không chỉ các doanh nghiệp vận tải, du lịch lớn, tại một số khu đô thị, bến xe, bệnh viện, người dân cũng vô cùng chật vật khi tìm chỗ gửi xe.

Anh Bùi Hữu Lâm, một người dân chia sẻ: "Theo tôi thấy tình hình ở các bệnh viện bây giờ đi khám bệnh gửi xe rất là khó khăn. Bãi đỗ xe thì thiếu, chỉ giữ xe của nhân viên bệnh viện.

Những người đi khám bệnh, thăm nuôi phải gửi xe phía bên ngoài bệnh viện trên vỉa hè hoặc những bãi xe xung quanh bệnh viện với giá đắt đỏ 20.000-30.000 đồng/chiếc".

Trước thực trạng lấn chiếm lòng đường, vỉa hè làm bãi đỗ xe, vi phạm trật tự an toàn giao thông, thu phí lại cao nhiều lần so với giá quy định, người dân hy vọng TP sớm quy hoạch thêm các bãi đỗ, ưu tiên các vị trí gần bến cảng, trung tâm, bệnh viện:

"Mình thấy đậu xe như vầy rất nguy hiểm, không vào giờ cấm thì cũng đi lòng vòng không biết đậu đâu hết. Mong muốn là tất cả các anh em tài xế container ở đây có bãi xe đậu cho an toàn".

"Tôi nghĩ thành phố làm được các bãi xe ngầm thì rất hay, anh em tài xế đỡ chạy lòng vòng".

Trong khi số lượng phương tiện ngày càng gia tăng chóng mặt, nhu cầu tìm kiếm bãi đỗ xe ngày càng lớn thì 4 dự án bãi đỗ xe ngầm của TP được quy hoạch nhiều năm, đến nay vẫn nằm trên giấy hoặc bị thu hồi.

Tiến sĩ Võ Kim Cương cho rằng, việc thiếu hấp dẫn các nhà đầu tư tham gia xây dựng bãi đậu xe ngầm ở trung tâm là kinh phí lớn nhưng thu hồi vốn lại chậm, do ít mang tính thương mại: "Do kinh phí - tức là hiệu quả kinh tế chưa có nên chưa làm được. Làm không gian ngầm thì đắt hơn làm ở trên cao, nên vấn đề là hiệu quả kinh tế thôi".

Bài toán bãi đỗ xe ngầm còn “đắp chiếu” thì mới đây Công ty TNHH MTV dịch vụ công ích Thanh niên xung phong TP.HCM lại báo cáo phải bù lỗ 8 tỉ đồng khi triển khai dự án thu phí đậu xe tạm thời dưới lòng đường của TP, do người dân không quen sử dụng công nghệ và khó khăn trong xử phạt.

Để khắc phục, thời gian tới, Sở Giao thông vận tải TP sẽ rà soát để sắp xếp lại vị trí các bãi đậu xe để thêm hoặc bớt chỗ đậu cho hợp lý. Làm việc với đơn vị cung cấp phần mềm Myparking lên phương án để kết nối đồng bộ với khách hàng. Phối hợp với địa phương xử lý vi phạm triệt để.

Ngoài ra, lý giải thêm về nguyên nhân các bãi đỗ xe khó triển khai, ông Đỗ Ngọc Hải - Trưởng Phòng Quản lý vận tải đường bộ, Sở GTVT TP.HCM cho biết: "Quy hoạch bến bãi theo Quyết định 568 của Chính phủ thì theo quy hoạch đó thì tổng diện tích quy hoạch là 1.141 ha. Tuy nhiên qua rà soát thì còn bất cập: Có diện tích bến bãi thì không phù hợp với đồ án quy hoạch chung của quận, huyện.

Bên cạnh đó, khó khăn trong việc triển khai các bến bãi phù hợp quy hoạch là giá đất tăng cao, dẫn đến chi phí đến bù cao, ngân sách khó khăn trong việc cân đối; còn nhà đầu tư thì khó trong xây dựng phương án tài chính để thu hồi vốn.

Đồng thời, một số dự án thì đường giao thông đầu tư chưa đồng bộ khi mà kết nối thì chưa thuận lợi cho doanh nghiệp".

Theo ông Đỗ Ngọc Hải, giải pháp trước mắt là tìm kiếm các khu vực bãi đất công hay bãi đất trống có thể đầu tư trong thời gian ngắn thành bãi đỗ xe tạm. Đồng thời phối hợp Thanh tra tăng cường tuyên truyền, xử phạt các vi phạm đậu xe lấn chiếm lòng đường trái phép.

Về lâu dài, Sở tiếp tục rà soát quy hoạch và đề xuất với UBND TP về các giải pháp, cũng như các chính sách hỗ trợ thêm đối với các đơn vị tham gia đầu tư bến bãi bằng hình thức xã hội hóa.

Giao thông tĩnh nói chung và các bãi đỗ xe nói riêng là một thành tố quan trọng trong hoạt động giao thông của các đô thị

Để giảm áp lực quá tải các bãi đỗ phương tiện, đáp ứng mật độ dân cư ngày càng đông đúc, hàng triệu mét vuông đất quy hoạch cần sớm được tháo gỡ và kêu gọi đầu tư.

Không chỉ vậy, chính quyền các địa phương cũng cần khẩn trương và quyết liệt hơn trong việc tháo gỡ các vướng mắc, đẩy nhanh tốc độ phát triển các bãi đỗ xe trong đô thị. Về vấn đề này:“Cần một tư duy mới để giải bài toán thiếu bãi đỗ xe đô thị”

Theo thống kê mới nhất của ngành chức năng, đến thời điểm này tổng số phương tiện giao thông cá nhân tại thủ đô Hà Nội và TP.HCM lần lượt là hơn 7,5 triệu và hơn 8,6 triệu. Đó là chưa kể hàng triệu phương tiện vãng lai đang hàng ngày lưu thông tại 2 đô thị này.

Đây là những con số khổng lồ, trực tiếp gây áp lực cho giao thông đô thị nói chung và mạng lưới giao thông tĩnh nói riêng.

Tương tự với Hà Nội, rất nhiều người dân tại TP.HCM giờ đây khi được hỏi đều tỏ ra ngán ngẩm khi phải chạy xe cá nhân vào khu vực trung tâm thành phố. Bởi lẽ với họ, việc tìm 1 chỗ đậu dù là xe máy hay ô tô đều rất khó khăn vì các bãi đậu xe thường xuyên hết chỗ.

Không còn cách nào khác, nhiều người chọn đậu xe ngay dưới lòng đường hoặc trên vỉa hè bất kể việc cản trở hoạt động giao thông chung hay nguy cơ bị lực lượng chức năng xử phạt.

Với mong muốn “giải nhiệt” nhu cầu về đậu xe của người dân, TP.HCM đã lập quy hoạch, triển khai một số dự án bãi đậu xe ngầm cũng như “bật đèn xanh” cho hoạt động đỗ xe có thu phí tại 23 tuyến đường khu vực trung tâm.

Tuy nhiên sau hơn chục năm triển khai, các dự án bãi đậu xe ngầm cái thì còn nằm trên giấy cái thì bị khai tử, trong khi đơn vị thu phí đỗ xe dưới lòng đường rơi vào cảnh “thua lỗ” dù không phải bỏ vốn đầu tư.

Dù muốn dù không cũng phải thừa nhận rằng đây chính là sự “thất bại” của chính quyền các thành phố trong việc thực thi chính sách lẫn đáp ứng nhu cầu của cư dân đô thị.

Thay vì đi theo lối mòn để rồi rơi vào bế tắc như thời gian qua, thiết nghĩ chính quyền các đô thị lớn như Hà Nội, TP.HCM cần có một sự đột phá trong tư duy cùng với một cách làm hoàn toàn khác so với trước đó.

Cần nhanh chóng rà soát và điều chỉnh lại quy hoạch sử dụng đất cho giao thông tĩnh sao cho phù hợp với thực tiễn. Cần tối ưu hóa công tác quy hoạch các bãi đỗ xe theo địa giới hành chính, mức độ đáp ứng của hạ tầng và cơ cấu phương tiện.

Bên cạnh đó, cần khẩn trương hoàn chỉnh khung pháp lý để thu hút nhà đầu tư vào các dự án bãi đỗ xe.

Không chỉ vậy, chính quyền thành phố cũng cần có nhiều chính sách thiết thực hơn để hỗ trợ về thuế, phí sử dụng đất thậm chí là trợ giá để các nhà đầu tư có thể duy trì hoạt động trong thời gian dài.

Ưu tiên lựa chọn các nhà đầu tư có đủ tiềm lực về tài chính, công nghệ cùng phương án vận hành thông nh để làm sao tạo ra số chỗ đỗ xe nhiều nhất trong diện tích nhỏ nhất.

Về lâu dài, cần giải quyết căn cơ hơn câu chuyện về phát triển giao thông công cộng cũng như có giải pháp hạn chế phương tiện giao thông cá nhân.

Giao thông tĩnh nói chung và các bãi đỗ xe nói riêng là một thành tố quan trọng trong hoạt động giao thông của các đô thị.

Giải quyết dứt điểm và hiệu quả bài toán này không chỉ giúp cho đô thị được phát triển mà còn góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống của người dân.