Rạng sáng ngày 5/3, ô tô 5 chỗ hiệu Range Rover đang lưu thông với tốc độ cao trên cầu Sài Gòn hướng từ quận Bình Thạnh về quận 2 (Tp.HCM), khi đến đoạn giữa cầu thì xe bất ngờ húc thẳng vào đuôi xe container đang chạy cùng chiều phía trước.
Cú đâm cực mạnh làm ô tô lộn nhiều vòng rồi lao qua trái, va vào thành cầu rồi mới dừng lại. Đôi nam nữ ngồi trên xe bị văng ra ngoài, người phụ nữ tử vong tại chỗ, còn người đàn ông bị thương nặng.
Hiện trường vụ tai nạn kinh hoàng vào rạng sáng 5/3. Ảnh: Nhất Hoàng
Đến thời điểm này, nguyên nhân dẫn đến tai nạn đáng tiếc trên vẫn đang được cơ quan chức năng làm rõ, tuy nhiên, theo nhận định của nhiều chuyên gia về ô tô, rất có thể cả người lái và người còn lại trên chiếc xe xấu số đều không thắt dây an toàn, trong khi xe di chuyển với tốc độ cao. Vì vậy, khi xảy ra va chạm, cả hai người ngồi trong xe bị văng ra ngoài theo quán tính.
Anh Minh Quang, từng là giáo viên hướng dẫn lái xe ở Trung tâm Đào tạo lái xe Việt An, cho biết: "Dây an toàn có tác dụng giữ chặt người lái và hành khách ở trên ghế. Trong trường hợp không thắt dây an toàn mà phanh gấp hay chịu lực va đập mạnh, người ngồi trong xe có thể bị thương, thậm chí văng ra ngoài, dẫn tới tử vong".
Cụ thể, khi xảy ra va chạm, người trên xe chỉ có thể không bị thương nếu xe đang đi với tốc độ 5km/h. Còn theo quy luật của lực quán tính, bạn sẽ có lực quán tính đạt tốc độ tương đương tốc độ của xe. Điều đó có nghĩa là khi xe đi với tốc độ 60 km/h thì khi xảy ra va chạm, nếu không thắt dây an toàn, bạn sẽ bị "đẩy" về phía trước với tốc độ 60km/h. Còn nếu đeo dây an toàn thì bạn sẽ được giữ lại, giảm mức độ thương tích hơn rất nhiều.
Một nghiên cứu ở Nhật Bản chỉ ra rằng nhờ thắt dây an toàn, có tới 75/100 trường hợp lái xe may mắn thoát chết khi bị đâm va mạnh và tỷ lệ là 91/100 người sống sót trong các vụ tai nạn lật xe.
Tuy nhiên, có một thực tế, người tham gia giao thông bằng ô tô tại nước ta rất “lười” cài dây an toàn. Có rất nhiều lí do được đưa ra để biện nh. Một số cho rằng nếu đi trong khu vực nội đô thì việc thắt dây an toàn là không cần thiết bởi với tốc độ lưu thông chậm chạp, đường phố chật chội thì hiếm khi xảy ra chạm mạnh. Còn với những người ngồi ghế phụ hay ghế sau thì lại cho rằng việc sử dụng dây an toàn khá “thừa”, bất tiện, khó thở, bí bức, khiến trang phục bị nhàu nhĩ…
Nhiều người dường như "quên mất" việc phải cài dây an toàn khi ngồi trên xe ô tô
Anh Trung Kiên (ở Cầu Giấy, Hà Nội), chia sẻ: “Nhiều người thường không có thói quen thắt dây an toàn khi lên xe ô tô, thậm chí cả lái xe. Để đối phó với hệ thống báo cài dây an toàn, có người cài dây xong xuôi rồi mới ngồi vào chỗ hoặc vắt dây ra sau ghế. Hầu như lần nào chở người thân và bạn bè, tôi cũng đều phải nhắc cài dây an toàn, thế nhưng đa phần đều xua tay, bảo “cần gì!””.
Đáng tiếc, không phải ai cũng như anh Trung Kiên, có rất nhiều lái xe “bỏ quên” việc nhắc nhở người đi cùng cài dây an toàn trước khi khởi động xe, ngay cả khi đang di chuyển trên đường cao tốc. Trên thực tế, khi lựa chọn di chuyển bằng taxi, cũng hiếm khi tài xế nhắc nhở hành khách thắt dây an toàn.
Được biết, việc xử phạt các trường hợp không thắt dây an toàn ở các nước trên thế giới được thực hiện rất nghiêm với mức xử phạt nặng. Ở một số quốc gia, khi gặp tai nạn, trong trường hợp lái xe không thắt dây an toàn, sẽ không nhận được tiền bảo hiểm và ngược lại nếu sử dụng dây an toàn sẽ được tăng tiền bảo hiểm lên 25%.
Ở Việt Nam, theo Nghị định 46/2016/NĐ- CP có hiệu lực từ ngày 1/8/2016, không thắt dây an toàn (tại vị trí có trang bị dây an toàn) khi xe đang chạy hoặc chở người trên xe ô tô không thắt dây an toàn (tại vị trí có trang bị dây an toàn) khi xe đang chạy sẽ bị phạt đến 200.000 đồng.
Điều đó có nghĩa, nếu ở hàng ghế nào có thiết kế dây an toàn mà người được chở và người điều khiển không thắt đều bị xử phạt, mà không nhất thiết chỉ là hàng ghế phía trước và có trang bị dây an toàn.
Mặc dù vậy, theo TS Khương Kim Tạo, Nguyên Phó Chánh Văn phòng Uỷ ban An toàn Giao thông Quốc gia, điều mấu chốt nhất để mỗi người dân hình thành thói quen “cứ lên xe ô tô là cài dây an toàn” chính là sự thay đổi về ý thức.
TS Tạo cho biết: “Hiện nay chế tài xử phạt ở nước ta đối với các trường hợp không thắt dây an toàn chưa thực sự cao lắm, mà chỉ mang tính nhắc nhở. Tuy nhiên, theo tôi, giải pháp quan trọng nhất đó là cần tuyên truyền, giáo dục để người dân thấy được tầm quan trọng của việc thắt dây an toàn khi ngồi xe trên xe ô tô, từ đó xây dựng thói quen, giống như “khi xe máy là phải đội mũ bảo hiểm”.
Thiết nghĩ, hành động thắt dây an toàn khi ngồi trên ô tô không phải là việc để đối phó với các chế tài xử phạt hay cảnh sát giao thông mà đó là hành động thiết thực để bảo vệ tính mạng của chính bản thân. Chính vì thế, đừng vì lười nhác mà bỏ quên một thói quen tuy đơn giản nhưng vô cùng quan trọng này.