Vụ sập cầu ở Mỹ gây nhiều thiệt hại cho ngành vận tải và bảo hiểm

Cây cầu Francis Scott Key ở thành phố Baltimore, bang Maryland, Mỹ đã bất ngờ đổ sập vào ngày 26/3 sau khi con tàu container Dali mang cờ Singapore bất ngờ chết máy và đâm thẳng vào trụ cầu. Vụ việc khiến ít nhất 6 người thiệt mạng, đến nay mới chỉ tìm thấy hai thi thể nạn nhân.

Với chiều dài gần 3km, Francis Scott Key là cây cầu dài nhất ở khu vực đô thị Baltimore và là một trong những tuyến giao thông vận tải huyết mạch đông đúc nhất của Mỹ. Mỗi năm có khoảng 11,5 triệu lượt phương tiện lưu thông qua cầu.

Chưa kể, cầu Francis Scott Key có kết nối với cảng biển Baltimore. Là một trong những cảng biển nhộn nhịp nhất của Mỹ, cảng Baltimore hàng năm xử lý khoảng hơn 52 triệu tấn hàng hoá, chủ yếu là ô tô và xe tải nhẹ, trị giá khoảng 81 tỷ USD, cùng khoảng 1,3 triệu tấn thiết bị nông nghiệp.

Cảng Baltimore cũng tập trung một số loại hàng hoá khác như than, dầu mỏ và đường. Trung bình mỗi tuần có khoảng 30-40 tàu hàng tới cảng, trung chuyển khoảng 21 nghìn đơn vị container (TEU) hàng hoá.

Vì vậy, khi vụ việc xảy ra, nhiều hoạt động vận tải cả đường bộ và đường thuỷ tại đây đã bị ảnh hưởng. Cảng Baltimore đã phải tạm thời ngưng hoạt động hoàn toàn. Với vị trí gần khu công nghiệp ô tô vùng Trung Tây nước Mỹ, sự cố vừa qua đã phần nào ảnh hưởng tới ngành công nghiệp này.

Ông Tyson Browning, chuyên gia của trung tâm nghiên cứu cải tiến chuỗi cung ứng, đại học Texas cho biết: “Thực tế là hiện nhiều đại lý ô tô đã có kho hàng khá lớn nên họ sẽ không bị ảnh hưởng nhiều. Các công ty, đại lý nhỏ hơn sẽ là những người chịu ảnh hưởng chính từ sự cố vừa qua. Bởi họ không có kho hàng lớn, hay không đủ chi phí để thay đổi lộ trình vận chuyển hàng hoá.” 

Bên cạnh đó, ông Browning cũng cho rằng, dù mức thiệt hại về mặt vật chất, hạ tầng của vụ việc tại Baltimore là rất lớn, nhưng nếu xét về ảnh hưởng tới vận tải hàng hoá, chuỗi cung ứng thì thiệt hại gây ra sẽ không quá lớn:

“Tôi không nghĩ rằng vụ việc này sẽ gây nhiều thiệt hại cho việc vận tải tại Texas. Bởi chúng ta vẫn còn một số cảng khác quanh đây, chưa kể rất nhiều hàng hoá được vận chuyển từ bờ Tây nước Mỹ bằng đường sắt chứ không phải đường thuỷ. Dù cảng Baltimore đóng một vai trò rất quan trọng, nhưng may mắn là vẫn còn một số nơi khác có thể chia sẻ công việc”.

Hiện các tàu hàng có lộ trình tới cảng Baltimore có thể đổi hướng sang các cảng biển tại New York, New Jersey hay Virginia. Theo đài NBC, các cảng biển này đã được nâng cấp, mở rộng trong thời kỳ dịch COVID-19 nên hoàn toàn có thể kham được thêm một lượng lớn hàng hoá. Dù sẽ tốn thêm thời gian và chi phí, nhưng hiện nhiều nhóm chuyên gia đang làm việc để giảm thiểu thiệt hại tới chuỗi cung ứng.

Dù vậy, vụ sập cầu Francis Scott Key ở Baltimore có thể khiến các hãng bảo hiểm phải chi trả số tiền bồi thường lên đến 4 tỷ USD – con số ở mức kỷ lục cho việc đền bù một tai nạn tàu thủy. Theo Reuters, Giám đốc điều hành công ty đánh giá tín nhiệm bảo hiểm toàn cầu Morningstar DBRS Marcos Alvarez nhận định số tiền bảo hiểm phải đền bù có thể vào khoảng từ 2-4 tỷ USD, vượt qua số tiền bảo hiểm kỷ lục trước đó đền bù cho vụ tai nạn của chiếc du thuyền sang trọng Costa Concordia hồi năm 2012.

Hiện Tập đoàn Quốc tế P&I Clubs là đơn vị chi trả bảo hiểm lớn nhất thế giới chiếm tới 90% số lượng các tàu vận tải xuyên đại dương. Các thành viên của tập đoàn này sẽ chia sẻ trách nhiệm bồi thường cho các vụ đòi bảo hiểm khác nhau có giá trị trên 10 triệu USD trên mỗi thành viên. Theo AM Best, số tiền bảo hiểm lớn nhất mà P&I Clubs đền bù có thể lên đến 3,1 tỷ USD.

Chuyên gia phân tích của hãng đánh giá tín nhiệm Moody's Brandan Holmes cho biết, khoảng 80% số tiền bảo hiểm sẽ được chi cho việc bù đắp thiệt hại của các tàu. "Thoạt nhìn số tiền bảo hiểm có thể khá cao nhưng đó sẽ không phải là vấn đề quá lớn cho các hãng bảo hiểm bởi chi phí này sẽ được chia sẻ giữa rất nhiều hãng với nhau", ông Holmes cho biết thêm.

Trong lúc này, quá trình dọn dẹp xác cầu Francis Scott Key vẫn đang được tiến hành khẩn trương. Để dọn dẹp hàng tấn kim loại từ xác cầu Francis Scott Key bị sập ở cảng Baltimore đang chắn ngang sông, đội cứu hộ phải cắt xẻ thành từng mảnh, dùng sà lan để di chuyển vào bờ. Giới chức hy vọng việc xẻ cầu sập thành từng khối để bốc dỡ sẽ giúp tìm thấy thi thể của các nạn nhân bị vùi lấp bên dưới, dần dần mở lại tuyến vận tải huyết mạch.

Thời gian để hoàn thành việc dọn dẹp chưa được công bố chính xác, nhưng một số chuyên gia cho rằng công việc này có thể mất tới 1-2 tháng. Cùng lúc đó, trong chuyến khảo sát hiện trường vụ sập cầu vào hôm 5/4 vừa qua, tổng thống Joe Biden cho biết, ông sẽ đảm bảo các bên có liên quan tới vụ việc phải có trách nhiệm bồi thường thiệt hại:

“Chính quyền của tôi cam kết rằng sẽ đảm bảo các bên liên quan phải chịu trách nhiệm cho thảm kịch này ở mức tối đa mà pháp luật cho phép. Trong khi đó, chúng tôi sẽ không nghỉ ngơi cho đến khi cây cầu mới được hoàn thiện. Hiện chúng tôi đã chỉ đạo những đội ngũ kỹ thuật, chuyên gia giỏi nhất để công tác tháo dỡ xác cầu được hoàn thành nhanh và an toàn nhất có thể. Hiện nhiều công ty, đoàn thể sử dụng cảng Baltimore đã cam kết duy trì trả lương cho người lao động trong thời gian này. Tôi hy vọng nhiều đơn vị bên ngoài cảng cũng sẽ thực hiện điều tương tự”.