Nghe nội dung chi tiết tại đây:
Thời gian gần đây, hàng loạt các vụ tai nạn giao thông nghiêm trọng do những người cao tuổi lái xe ở Nhật đang khiến giới chức gặp khó. Thống kê trong năm 2017 cho thấy, các lái xe trên 75 tuổi liên quan tới 168 trong số 418 vụ tai nạn chết người (chiếm hơn 40%).
Kết quả điều tra cũng chỉ rõ, hơn 31% các vụ tai nạn do người cao tuổi gây ra có liên quan tới lỗi điều khiển và 6,2% số vụ là kết quả của việc đạp nhầm chân ga sang chân phanh.
Hiện trường vụ tai nạn khiến khiến một nạn nhân 37 tuổi tử vong
Hồi cuối tháng 2 vừa qua, cảnh sát đã thẩm vấn ông Tatsuhiro Ishikawa, 78 tuổi, do lái xe lao qua hàng rào, đâm vào người đi bộ khiến một nạn nhân 37 tuổi tử vong. Vụ việc gây chấn động dư luận, không chỉ bởi ông Ishikawa từng là người đứng đầu đội điều tra đặc biệt Tokyo mà còn là nh chứng cho thấy, dù những người từng có đầu óc sắc bén nhất vẫn có thể mắc lỗi phán đoán khi họ đã cao tuổi.
Tuy nhiên, vấn đề đặt ra là nhiều người cao tuổi không chấp nhận rằng họ không còn nh mẫn như khi còn trẻ. Một cụ ông 96 tuổi chia sẻ: “Tôi không thể ngồi nhà suốt ngày để chờ chết. Đối với tôi ngồi không một chỗ cũng đồng nghĩa với cái chết và tôi không muốn thế. Nếu cảm thấy gây nguy hiểm cho người khác hay bản thân mình khi lái xe thì tôi sẽ dừng lại. Nhưng chừng nào vẫn còn cảm thấy lái xe an toàn, tôi vẫn sẽ tiếp tục lái”.
Trước thực trạng tỷ lệ thương vong vì tai nạn giao thông liên quan tới người cao tuổi đang gia tăng, chính phủ Nhật đã phải sửa luật, đưa thêm điều kiện để đánh giá những người trên 75 tuổi còn đủ năng lực để lái xe an toàn hay không.
Theo quy định mới, cứ 3 năm một lần, bất cứ ai trên 75 tuổi đều phải kiểm tra chứng nhận đủ khả năng lái xe, khi xin cấp lại bằng. Các bài kiểm tra được thiết kế để xác định họ có gặp vấn đề về trí nhớ hoặc phán đoán hay không.
Ngoài ra, bất cứ lái xe lớn tuổi nào liên quan tới một vụ tai nạn đều bắt buộc phải thực hiện bài kiểm tra. Nếu không đạt, họ sẽ bị tước giấy phép lái xe ngay lập tức. Bên cạnh sửa đổi luật, cảnh sát cũng kêu gọi người cao tuổi tình nguyện từ bỏ bằng lái nếu tự cảm thấy không đủ sức để ngồi sau tay lái.
Theo Cơ quan quản lý Đường bộ Nhật Bản, khi dân số tiếp tục già đi, đồng nghĩa với việc ngày càng nhiều người lớn tuổi ngồi sau tay lái. Tình trạng này tác động rất tiêu cực đối với an toàn giao thông.
Liên quan đến vấn đề này, ông Julio Lacayo, thanh tra nghiên cứu về người cao tuổi lái xe thuộc California DMV đưa ra lời khuyên: “Khi đã lớn tuổi thì tầm nhìn, khả năng nghe và phản xạ của chúng ta đều kém đi. Do đó, lời khuyên của tôi là mọi người cần ý thức được bản thân mình, không nên đợi tới lúc người khác can thiệp và bắt chúng ta phải tránh xa những chiếc chìa khóa ô tô”.
Có một thực tế đáng chú ý, đa số tài xế taxi tại Nhật là người cao tuổi và đang có xu hướng tiếp tục già hóa. Ước tính, khoảng 17 triệu người Nhật từ 65 tuổi trở lên có bằng lái xe. Các chuyên gia cảnh báo, vấn nạn người cao tuổi lái xe không đảm bảo an toàn, gây ra các vụ tai nạn chết người sẽ trở nên nghiêm trọng hơn trong tương lai.
Tại Việt Nam, luật hiện hành không quy định cụ thể về giới hạn độ tuổi được phép lái xe. Tuy nhiên, lại có những quy định về thời hạn của giấy phép lái xe. Theo đó, thời hạn giấy phép lái xe hạng B1 được xác định khi người tham gia giao thông đến đủ 55 tuổi đối với nữ và đến đủ 60 tuổi đối với nam; trong trường hợp nữ trên 45 tuổi và nam trên 50 tuổi thì giấy phép lái xe được cấp có thời hạn 10 năm, kể từ ngày cấp.