Nghe nội dung chi tiết tại đây:
Mosaic (còn được gọi là “ghép mảnh” hoặc “khảm”) là một hình thức nghệ thuật trang trí - tạo ra hình ảnh từ tập hợp gồm những mảnh nhỏ, như thủy tinh màu, đá, gạch, gương, kính... Có một câu chuyện thú vị về người nghệ sĩ với biệt danh “gã ổ gà”, rong ruổi qua các con đường để lấp đầy các ổ gà bằng những bức tranh khảm tuyệt đẹp.
Jim Bachor - "hiệp sĩ" vá đường bằng tranh khảm. Ảnh: NYpost
Vài năm trở lại đây, Jim Bachor - người nghệ sĩ 52 tuổi mang lại diện mạo mới cho nhiều con đường khi khoác lên chúng những chiếc áo mới đầy màu sắc.
Vừa đổ bê tông vào một ổ gà, ông Bachor cho biết:
“Ổ gà thì luôn vô cùng xấu xí và phiền toái. Không ai thích chúng cả, thực sự là như vậy. Và tôi chỉ nghĩ rằng thật vui khi có thể giúp ích chút gì đó vào vấn đề mà mọi người đang phàn nàn này”.
Công việc vá đường đầy tính nghệ thuật, bởi thế mà dường như không ai cảm thấy khó chịu với Bachor. Những ổ gà xấu xí trước kia giờ mang diện mạo mới, đó có thể là những bông hoa, cây kem, động vật, bức chân dung, hay những câu nói hài hước, ví dụ như hình ảnh một ổ gà tự hào hét lên rằng “đây không còn là ổ gà trước kia nữa đâu nhé”.
Bachor thực hiện bức tranh khảm trên ổ gà đầu tiên vào năm 2013, ngay bên ngoài ngôi nhà của mình ở Chicago (Mỹ). Kể từ đó, với chiếc áo khoác màu cam phản quang, cọc tiêu cảnh báo cùng đồ nghề, Bachor rong ruổi trên nhiều tuyến đường; để tạo ra 79 tác phẩm bao gồm cả ở New York và thủ đô Helsinki (Phần Lan)
Một số người dân cho biết:
“Tôi nghĩ chúng thật tuyệt. Rất đẹp. Tôi đã cười mỗi khi tôi nhìn thấy chúng”.
“Lúc đầu, tôi nghĩ ông ấy chỉ đang đổ bê tông để vá một cái ổ gà mà thôi và tôi cho rằng nó không phải một cách hiệu quả, thế nhưng giờ tôi đã biết ông ấy đang làm gì, chúng tôi có những chiếc ổ gà được sửa chữa và còn là một tác phẩm nghệ thuật. Tốt quá rồi!”.
Một tác phẩm của Bachor. Ảnh: The Guardian
Tại xưởng vẽ của mình, Bachor dành 8 đến 10 tiếng ghép từng mảnh khảm lên một ếng vải mỏng. Công việc này đòi hỏi sự tỉ mỉ và kiên nhẫn bởi nếu chỉ một chút sơ ý, có thể phải bắt đầu lại từ đầu. Ông Bachor nói:
“Có những khoảnh khắc thật sự kinh khủng bởi vì tất cả các mảnh ghép đổ nhào chỉ trong tích tắc”.
Sau đó, Bachor đổ bê tông lấp đầy ổ gà rồi đặt ếng vải có bức tranh khảm đầy màu sắc lên một cách vô cùng cẩn thận. Khi ếng vải khô, Bachor lột lớp vải mỏng ra khỏi bề mặt.
Đây là công đoạn cực kỳ tỉ mỉ, mất khoảng 2 giờ; đặc biệt, trong tư thế phải quỳ gối giữa làn xe cộ khá tấp nập. Ông sẽ quay lại vào hôm sau khi bê tông đã khô để loại bỏ những phần dư thừa, làm sạch bề mặt.
Tiêu chuẩn chọn ổ gà để "tác nghiệp" của Bachor rất cụ thể. Chúng có thể không nằm ở giữa đường, ở trên một con đường có điều kiện tương đối tốt, có kích thước từ 45-60cm, sâu 5-10 cm.
Mặc dù đây là việc làm ý nghĩa, nhưng bị xem là bất hợp pháp khi chưa được sự đồng ý của giới chức. Cũng bởi thế, một số tác phẩm tại New York bị xóa bỏ.
Bên cạnh đó, không ít ý kiến lo ngại, ngoài việc có thể gây nguy hiểm cho chính bản thân, những tác phẩm này có thể khiến cho người tham gia giao thông phân tâm, dẫn đến mất an toàn.
Ông Bachor chia sẻ thêm về công việc:
"Tôi chỉ muốn hoàn thành công việc của mình. Tôi thực sự không quan tâm đến việc mọi người nhìn nhận như thế nào. Hiện có hàng trăm ngàn ổ gà trong thành phố, và tôi mới sửa chữa được một phần vô cùng ít ỏi. Những gì tôi đang làm chỉ là một giải pháp rất nhỏ để giải quyết vấn đề này”.
Trái lại, ở Chicago, người dân rất nhiệt tình với những đóng góp của Bachor, được sự chấp thuận của chính quyền để tiếp tục công việc yêu thích.
Đại diện Sở Giao thông vận tải còn nói rằng “ông Bachor và nghệ thuật của ông là bằng chứng cho thấy ngay cả mùa đông lạnh nhất, khắc nghiệt nhất cũng không thể làm tinh thần của người Chicago tăm tối”.
Cuối tháng 12/2018, quận Hoàn Kiếm (Hà Nội) cũng có những hoạt động mang ý nghĩa tương tự; khi triển khai dự án “Sắc màu Hà Nội” nhằm mang đến một luồng sinh khí mới cho các tuyến phố.
Theo đó, nhóm nghệ sĩ của Hanoi Art Space vẽ lên các tủ điện, bốt điện trên các tuyến phố Tràng Tiền, Hàng Khay và Tràng Thi theo chủ đề 'Hà Nội 12 mùa hoa'. Dự án này được đông đảo người dân đánh giá cao khi mang lại ý nghĩa xã hội tích cực, góp phần làm sạch đẹp, nâng cao ý thức người dân trong vệ sinh môi trường.
Trước đó, Hà Nội cũng từng “ghi điểm” với du khách bởi dự án phố Bích họa và con đường gốm sứ khi biến những thứ tưởng như khô khan thành một điểm nhấn nghệ thuật độc đáo cho bức tranh giao thông và văn hóa thành phố.