Nghe nội dung chi tiết tại đây:
Theo dự thảo Luật Bảo đảm Trật tự ATGT đường bộ do Bộ Công an xây dựng, công tác cấp biển số xe ô tô sẽ được thực hiện thông qua đấu giá và cấp biển số xe theo sở thích có thu phí. Đây là vấn đề được dư luận đặc biệt quan tâm, bởi việc mong muốn sở hữu biển số “đẹp” là nhu cầu có thực trong xã hội.
Nếu làm tốt, nh bạch hóa sẽ tăng thu cho ngân sách, tăng cường đầu tư cho lực lượng CSGT, quỹ vì người nghèo, đồng thời hạn chế tiêu cực phát sinh.
Lâu nay, nhiều người quan niệm, có xe sang, xe xịn phải gắn với biển số đẹp, dễ nhớ hoặc hợp mệnh, mang lại tài lộc may mắn. Họ sẵn sàng bỏ ra số tiền lớn để được sở hữu những biển số mà theo họ là “đẹp”. Tuy nhiên, với cách bấm nút để chọn biển số ngẫu nhiên, cơ hội sở hữu 1 biển số đẹp là rất khó khăn.
Trong bối cảnh đó, mới đây, dự thảo Luật Bảo đảm Trật tự ATGT đường bộ được Bộ Công an xây dựng, trong đó cho phép việc người dân mua hoặc đấu giá biển số xe ô tô. Cụ thể, mỗi biển số được cấp cho 1 xe. Có 5 nhóm biển số để đưa ra đấu giá: Nhóm thứ nhất là gồm 5 chữ số giống nhau. Nhóm thứ hai gồm 4 chữ số cuối giống nhau. Nhóm thứ ba là gồm 3 chữ số giống nhau. Nhóm thứ tư là số sau lớn hơn số trước. Và nhóm thứ năm là các số bất kỳ do người dân có nhu cầu tự chọn khác với 4 nhóm trên.
Khi được hỏi về sở thích biển số xe đẹp và liệu có sẵn sàng tham gia đấu giá biển số xe đẹp nếu có cơ hội, anh Đình Hùng, sống tại quận Tây Hồ cho biết:
“Nếu có bán biển số đẹp thì mình sẽ mua biển số hợp với mình. Bởi vì khi mình đi ra ngoài đường, người ta nhìn thấy xe của mình có biển số đẹp sẽ yêu thích hơn”.
Còn theo chị Hoàng Loan, trú tại quận Ba Đình cho rằng: Biển số xe xấu hay đẹp cũng không quan trọng bằng việc lái xe an toàn. Tuy nhiên chính bản thân chị Loan cũng chứng kiến người thân sẵn sàng bỏ hàng trăm triệu để có được biển số theo ý mình. Chị Loan chia sẻ:
“Biển số xe tứ quý hay tam hoa mình không quan trọng, đối với mình biển số nào cũng được, nhưng người khác chắc người ta thích biển số xe đẹp, người ta cũng bỏ tiền ra mua. Vì muốn để xe của mình đẹp hơn, đã xe đẹp rồi thì biển số xe đẹp sẽ càng có giá trị hơn”.
Tuy nhiên, cũng có một số người dân cho rằng, cấp biển số xe cần phải thật sự công khai, tự do và nh bạch, tránh tình trạng người có tiền “đi đêm”, móc nối với nhau để chọn được biển số đẹp mà giá rẻ.
“Đấu giá biển số làm gì, cứ ra bốc công khai là đẹp nhất, bốc cho tự do chứ việc gì phải biển đẹp hay biển xấu, biển nào chẳng là biển. Chứ còn đấu giá lại thành tiền rồi, cái đó liệu có vào được ngân sách nhà nước không?”
“Tôi ủng hộ việc đấu giá để lấy biển xe, tuy nhiên trong khâu đấu giá phải được giám soát chặt, tránh tình trạng thiếu công tâm khi đấu giá lấy biển xe”.
Rõ ràng, điều người dân quan tâm trong việc đấu giá biển số xe là quá trình đó có được nh bạch, làm lợi tối đa cho ngân sách nhà nước hay không?
Theo chuyên gia giao thông Phan Lê Bình, việc đấu giá biển số xe là một đề xuất hay, có thể áp dụng trong điều kiện hiện nay, vừa lợi cho dân, vừa lợi cho ngân sách Nhà nước.
"Tại thời điểm này thì tiềm lực kinh tế của người dân rất cao. Nhiều người sẵn sàng bỏ số tiền lớn vì nhu cầu có biển số xe theo ý muốn. Một khi số tiền đó được đưa vào làm tăng nguồn thu ngân sách thì đấy là điều rất tuyệt vời”.
Chuyên gia Phan Lê Bình nêu quan điểm: trước đây, mỗi khi nhắc đến những biển số đẹp như “ngũ linh”, hay “tứ quý”, người dân luôn gọi đó là những biển số “khủng”, với ám chỉ phải tốn rất nhiều tiền mới có thể sở hữu những biển số như vậy. Điều đó sẽ được nh chứng khi tới đây, việc đấu giá biển số xe được triển khai trong thực tiễn. Điều cần lưu ý là phải đảm bảo công bằng, nh bạch, không có tiêu cực trong quá trình thực hiện.
“Việc đảm bảo tránh xảy ra tiêu cực là điều chúng ta phải quan tâm, đặc biệt là với sự tiến bộ của công nghệ thông tin thì nay còn có cả đấu giá trực tuyến. Cho nên phải làm sao kiểm soát được phần mềm đó để không ai có thể thao túng được. Đảm bảo kết quả ra là một sự cạnh tranh công bằng, nh bạch”.
Trong khi đó, chia sẻ với VOV Giao thông, chuyên gia Nguyễn Xuân Thủy cũng đồng quan điểm, nếu thực hiện cho người dân mua biển số theo sở thích, cần có sự giám sát chặt chẽ của cơ quan chức năng.
“Phải có sự quản lý, đánh giá sau 1 thời gian thực hiện để điều chỉnh cho phù hợp hơn. Việc định giá cấp biển số cũng ở mức độ hợp lý. Nếu ta làm công khai nh bạch thì sẽ bớt được tiêu cực. Chứ nếu mà đã công khai, bán số rồi, người dân chấp nhận chi phí đấy rồi mà lại còn tiêu cực nữa thì sẽ rất tệ hại và ảnh hưởng tới lòng tin của người dân, gây ra bức xúc trong xã hội”.
Theo ông Nguyễn Xuân Thủy, nếu áp dụng tốt, việc đấu giá biển số xe sẽ chấm dứt những râm ran trong dư luận về khả .năng có tiêu cực trong việc cấp biển số xe.
“Để tránh thất thoát tiền cấp biển số đẹp thì chủ trương như thế là đúng. Anh muốn số nào, số đó tương ứng bao nhiêu tiền thì anh phải trả, và tiền đó có hóa đơn hẳn hoi. Nhà nước sẽ thu tiền đó để sung công. Cách làm này vừa phù hợp với nguyện vọng của cá nhân mà không gây thất thoát cho Nhà nước, vừa chống tình trạng tiêu cực”.
Được biết, để hạn chế việc mua bán, chuyển nhượng biển số, Dự thảo Luật Bảo đảm Trật tự ATGT đường bộ cũng quy định biển số là sở hữu cá nhân, nhưng chịu sự quản lý nhà nước. Đấu giá xong, người dân không được mang đi bán, chuyển nhượng kiếm lời mà phải sử dụng đúng tên và đúng chiếc xe đã đăng ký.
Căn cứ nào để định giá ‘số đẹp’?”
Theo Dự thảo Luật Bảo đảm Trật tự ATGT đường bộ do Bộ Công an đang xây dựng, có 3 hình thức cấp biển số, gồm: Cấp biển số xe trên hệ thống đăng ký, quản lý xe, tức bấm biển số ngẫu nhiên truyền thống; Cấp biển số xe ô tô thông qua đấu giá; và Cấp biển số xe theo sở thích có thu phí.
Cục CSGT đã phân loại 5 nhóm biển số. Trong đó, 4 nhóm đầu gồm: biển có 5 số, 4 số, 3 số cuối giống nhau, biển có số sau lớn hơn số trước; Và nhóm còn lại là các số bất kỳ do người dân có nhu cầu tự chọn, khác với 4 nhóm vừa nêu.
Như vậy, việc ngẫu nhiên “bốc” được biển số đẹp sẽ không tồn tại nữa. Cách duy nhất để có được biển số ưng ý là người dân phải bỏ tiền ra mua.
Vấn đề đặt ra, thế nào là “số đẹp”, và căn cứ nào để cơ quan chức năng đưa ra mức giá khởi điểm, bước giá cho những số đẹp đó?
Theo quan niệm của dân chơi biển số đối với loại biển 4 số trước đây và biển 5 số hiện nay, nhiều người vẫn ưa chuộng các loại biển có cộng tổng bằng đuôi 9 hoặc 10, số gánh, số lặp, số “phong thủy”, chẳng hạn như: 688.86 với ý nghĩa “lộc phát, phát phát mãi; đuôi 2628 với nghĩa “hái lộc hai phát”…
Những số này, theo dự kiến sẽ nằm trong nhóm biển số thứ năm, người dân tự chọn và bỏ tiền ra mua theo sở thích. Mức phí này là bao nhiêu? Căn cứ để tính giá của những biển số đẹp? Đây sẽ là bài toán mà ban soạn thảo, các cơ quan thực thi cần tính toán nếu Luật được thông qua và các thông tư hướng dẫn được ban hành.
Bởi lẽ, nếu không làm tốt khâu định giá, việc xảy ra tiêu cực là hoàn toàn có thể, khi những biển số trị giá hàng trăm triệu, hàng tỷ đồng trong mắt dân sưu tầm được định giá theo các quy định Nhà nước lại thấp hàng chục, hàng trăm lần; khi những quy định thiếu chặt chẽ, lỏng lẻo và chưa đề cập tới “thị trường biển số đẹp” một cách thực tế.
Câu chuyện khuất tất trong việc “thanh lý” xe công; hay lùm xùm mới đây về việc hải quan mở đăng ký tờ khai xuất khẩu gạo lúc 0 giờ Chủ nhật mà không thông tin rộng rãi cho doanh nghiệp chắc hẳn sẽ là lý do để dư luận được quyền đặt nghi vấn về tính nh bạch của các cơ quan chức năng trong việc thực thi công vụ.
Đặc biệt, đây lại là một hoạt động vốn gây nhiều tranh luận, được công chúng hết sức quan tâm như việc cấp biển số đẹp.