Cần làm theo đúng trình tự về ban hành quy định thu phí

Nghe nội dung chi tiết tại đây:

Việc thu phí được mong chờ là sẽ góp phần giảm ùn tắc giao thông (Ảnh: Nhân dân)

Theo đề xuất của chủ đầu tư, sẽ xây dựng 36 trạm thu phí tự động, không dừng và một trung tâm điều hành kết nối với các cổng thu phí với tổng mức đầu tư gần 1.800 tỷ đồng. 36 trạm này được phân bố trên một vành đai khép kín, bao trọn khu vực trung tâm TP.HCM.

Dự kiến, từ năm 2019 sẽ triển khai thu phí giai đoạn đầu với 3 mức thu phí từ 30.000 đồng áp dụng đối với xe taxi, 40.000 đồng đối với xe cá nhân và 50.000 đồng/xe tải, thời gian áp dụng thu phí từ 6h - 19h hàng ngày.

Chuyên gia giao thông Phạm Sanh cho rằng, việc thu phí phương tiện vào trung tâm thành phố đã được đặt ra tại Hà Nội vào tháng 6/2017 và mới đây TP. HCM cũng đưa ra nhằm góp phần giảm thiểu tình trạng ùn tắc giao thông.

Theo ông Sanh, nguyên nhân gây ùn tắc giao thông tại các đô thị được nhiều chuyên gia chỉ ra rằng xuất phát từ nguyên nhân mất cân đối cung cầu, hạ tầng yếu, giao thông công cộng chưa phát triển, song thực tế chưa có một nghiên cứu khoa học cụ thể cho Hà Nội hoặc TP. HCM. Do vậy, việc đưa ra giải pháp hạn chế nhu cầu sử dụng phương tiện cá nhân sẽ khó đem lại hiệu quả.

Ông Bùi Danh Liên, Phó Chủ tịch Hiệp hội vận tải Hà Nội thì cho rằng, việc thu phí phương tiện lưu thông vào nội đô là biện pháp cần thiết để góp phần hạn chế ùn tắc trong các trung tâm thành phố. Điều này đã được một số đô thị áp dụng một cách hiệu quả.

Dẫn chứng về điều này, ông Liên cho biết, tại Singapore phương tiện lưu thông vào giờ cao điểm trong khu vực trung tâm thành phố phải trả mức phí rất cao, đặc biệt là tại những con đường thường xuyên xảy ra ùn tắc. Tuy nhiên, để việc thu phí được thực hiện, không thể một sớm một chiều.

Ông Liên nói: “Tôi cho rằng những chính sách mới bao giờ cũng phải có quá trình phổ biến, đào tạo, giáo dục để thực hiện. Cho nên chúng tôi thấy rằng bây giờ nếu có nêu ra cái đó thì cũng là chuẩn bị tâm lý cho người lao động, chứ nếu làm ngay thì không làm được.”

Ông Lê Đỗ Mười, Phó Viện trưởng Viện Chiến lược phát triển GTVt, Bộ GTVT cũng cho rằng, đề xuất thu phí vào nội đô đã được các đô thị trên thế giới thực hiện. Đó chỉ là môt trong chùm các giải pháp nhằm góp phần giảm ùn tắc giao thông cũng như hạn chế phương tiện cá nhân, đặc biệt là ô tô.

Ngày nay, việc sở hữu một chiếc ô tô đã không còn là điều khó khăn với nhiều người

Tuy nhiên, với đề xuất thu phí tại TP. HCM hay Hà Nội thì chưa thể khả thi. Lý giải về điều này, ông Mười cho rằng, trong Luật phí và lệ phí hiện nay chưa có danh mục thu phí phương tiện vào trung tâm thành phố.

Do vậy, để được đưa vào danh mục phí và lệ phí cơ quan nghiên cứu cần nghiên cứu tổng thể, sau đó đưa ra Hội đồng nhân dân cấp tỉnh, thành phố thông qua và được UBDN cấp địa phương phê duyệt. Đề án này sau đó được Bộ Tài chính thẩm tra, từ đó làm cơ sở để Chính phủ xem xét trước khi trình ra Quốc hội để thông qua và đưa khoản mục phí vào nội đô vào danh mục phí và lệ phí.

Ông Mười nói: “Để triển khai thu phí vào nội đô được thì chúng ta phải có trong luật, từ trong luật chúng ta sẽ xây dựng một đề án, trong đề án đấy phân khai ra các lộ trình để thu phí vào nội đô. Còn nếu chúng ta nói thu phí vào nội đô ngay thì chưa có khả năng làm việc đó được vì luật chưa cho phép.”

Cũng theo ông Mười, với đề án thu phí phương tiện vào trung tâm Thành phố của TP. HCM, sau khi phí phương tiện vào trung tâm thành phố được đưa và danh mục phí và lệ phí, các địa phương mới lập đề án thu phí vào nội đô, trong đó phải phân rõ các loại phương tiện thuộc diện thu phí, ví dụ phương tiện vận tải công cộng thì không thu phí, còn lại các loại phương tiện cá nhân thì phải thu phí và mức phí là do HĐND Thành phố quyết định.

Ông Mười cho biết thêm: “Hà Nội cũng không nằm ngoài quy luật giống TP. HCM, khi Đề án quản lý phương tiện cá nhân, giảm ùn tắc giao thông của Hà Nội đã được HĐND TP thông qua và UBND TP. Hà Nội ký phê duyệt thì với giải pháp thu phí vào nội đô của Hà Nội cũng phải trình lên Bộ Tài chính và những bước giống như của TP. HCM và khi được như thế thì chúng ta mới xây dựng đề án thu phí vào nội đô một cách tổng thể.”

Mặc dù đều thừa nhận, việc thu phí phương tiện vào trung tâm các thành phố nhằm góp phần khắc phục tình trạng ùn tắc giao thông là cần thiết, song một số ý kiến cho rằng, khi triển khai thu phí, chính quyền đô thị cần có sự cam kết về việc kéo giảm tình trạng ùn tắc để tạo sự công bằng cho người phải trả phí.