Nguyên nhân khiến giá vàng trong nước “vênh” thế giới gần 18 triệu đồng/ lượng

Có thể thấy, giá vàng trong nước đã liên tục lập đỉnh trong thời gian qua, thậm chí không ít chuyên gia kinh tế ngỡ ngàng vì sự tăng giá “bất thường” của giá vàng SJC.

Vậy nguyên nhân nào khiến thị trường vàng trong nước biến động tăng mạnh như vậy?

Đề cập đến nguyên nhân khiến gía vàng trong nước tăng nhanh trong thời gian qua, chuyên gia kinh tế Đinh Trọng Thịnh, Giảng viên Cao cấp Học viện Tài chính cho biết:

"Giá vàng Việt Nam thời gian gần đây tăng rất cao. Mà giá vàng VN nương theo sự tăng của giá vàng thế giới, trong đó lý do chính là do đồng đô la Mỹ đang suy yếu do chính phủ Mỹ tăng lãi suất. Khi đồng đô la Mỹ yếu thì vàng tăng lên. Bên cạnh đó, nhiều quốc gia trên thế giới hiện nay đang mua vàng để thay cho dự trữ ngoại tệ bằng đồng đô la Mỹ. Đặc biệt trong năm 2023, ngân hàng của hơn 40 quốc gia mua hơn 800 tấn vàng để dự trữ quốc gia và từ đó làm cho cầu vàng tăng lên."

Mặc dù giá vàng trong nước neo theo xu hướng tăng của giá vàng thế giới song thực tế sự chênh lệch giữa vàng trong nước và thế giới lại khá lớn. Hiện giá vàng miếng SJC trong nước đã cao hơn giá vàng thế giới gần 18 triệu đồng/lượng; còn vàng nhẫn cao hơn gần 3 triệu đồng/lượng.  

Có thể thấy, tốc độ tăng giá của vàng trong nước đang nhanh hơn nhiều so với giá vàng thế giới dẫn đến mức chênh lệch gia tăng.

Thậm chí, có thời điểm giá vàng trong nước và thế giới chênh lệch đến khó hiểu. Nguyên nhân được hầu hết các chuyên gia chỉ ra là do thị trường vàng Việt Nam đang không hội nhập, liên thông với thế giới và Nghị định 24 không còn phù hợp với thị trường vàng hiện nay. Chuyên gia tài chính – ngân hàng Nguyễn Trí Hiếu phân tích:

"Hiện nay, giá vàng trong nước cao hơn nhiều so với giá vàng thế giới. Và ở trong nước, giá mua vào vẫn cao hơn so với giá bán ra. Và thị trường vàng không liên thông so với thế giới để mà điều chỉnh. Có lẽ. nên cho phép một số nhà kinh doanh vàng được nhập khẩu vàng thế giới, để giá vàng có thể liên thông với thế giới."

Nhìn về quá khứ 11 năm trước, Nghị định 24 ra đời được giới chuyên gia đánh giá là cần thiết với bối cảnh kinh tế thời điểm đó. Ông Đinh Nho Bảng - Phó Chủ tịch Hiệp hội Kinh doanh Vàng Việt Nam - cho rằng, việc Nghị định ban hành thời điểm năm 2012 đã giúp thị trường vàng ổn định, đi vào nề nếp:

"Nghị định 24 ra đời đã phù hợp, và có tác dụng rất tốt, ổn định lại thị trường vàng và kiểm soát tốt việc sản xuất kinh doanh vàng miếng. Thứ 2, về mặt chủ trương thì khuyến khích sản xuất trang sức mỹ nghệ."

Dù đạt được nhiều kết quả khả quan trong quá khứ, tuy nhiên, Nghị định 24 đã bộc lộ một số bất cập trong bối cảnh kinh tế hiện nay.  

Hiện việc quản lý thị trường vàng theo kiểu “một mình một chợ”, thiếu hội nhập và liên thông với thế giới. Chính sách đóng cửa khiến chênh lệch giữa giá vàng trong nước và giá vàng thế giới rất cao, đặc biệt là vàng SJC. Chuyên gia kinh tế Kinh Trọng Thịnh nhận định:

"Đã lâu rồi Nhà nước đã không còn sản xuất vàng SJC này nữa, trong khi đó nhu cầu về đầu cơ, đầu tư vẫn đang cần. Vì thế, cầu mà lớn hơn cung thì rõ ràng giá nó phải lên thôi. Thông thường khi giá vàng tăng lên, các doanh nghiệp kinh doanh vàng sẽ nới giãn rộng đầu ra và đầu vào. Trong khi giá họ bán ra tương đối là cao. Người được lợi có lẽ là các doanh nghiệp kinh doanh vàng. Bởi họ mua thấp bán cao nên họ sẽ an toàn hơn trong việc giá đang tăng."

Trước thực trạng giá vàng trong nước chênh lệch quá lớn so với vàng thế giới, luật sư Phạm Thành Tài, Công ty Luật Phạm Danh đề xuất:

Băng: Sau 10 năm triển khai Nghị định 24 thì hiện bối cảnh nền kinh tế nhiều thay đổi. Một số quy định của Nghị định 24 trở nên bất cập, cần xem xet đánh giá cho phù hợp tình hình kinh tế mới . Các cơ quan có thẩm quyền cần nghiên cứu, đưa vào nội dung phù hợp từ đó tạo ra sự cạnh tranh với vàng SJC hiện nay, từ đó giảm giá vàng, phù hợp hơn với giá vàng thế giới.

Nhiều chuyên gia cũng cho rằng, NHNN nên khảo sát đầy đủ để bình ổn thị trường, làm cho giá vàng trong nước sát với thế giới, tránh tình trạng vàng lậu.