Lừa đảo trực tuyến dịp cuối năm: Cẩn trọng các thủ đoạn tinh vi

Theo báo cáo của Chính phủ về công tác phòng, chống tội phạm và vi phạm pháp luật năm 2023, số vụ lừa đảo chiếm đoạt tài sản đã tăng hơn 61%, trong đó chiếm tỷ lệ lớn là lừa đảo trực tuyến và sử dụng công nghệ cao.

Còn theo thông tin điểm tuần 4 - 10/12 của Cục An toàn thông tin (Bộ TT&TT), cuối năm là thời điểm diễn ra hàng loạt các chiến dịch và tuần lễ giảm giá, siêu khuyến mại nhằm kích cầu mua sắm. Do đó, người tiêu dùng thường có tâm lý cởi mở hơn trong chi tiêu, tạo cơ hội cho các đối tượng lừa đảo dựng lên những kịch bản như rao bán hàng kém chất lượng với giá rẻ, gửi tặng quà hay tổ chức các chương trình trúng thưởng,... để chiếm đoạt tài sản.

Nhận định về vấn đề này, ông Nguyễn Minh Đức – Giám đốc Công ty Cổ phần An toàn thông tin CyRadar cho biết thêm: "Trong năm nay, các vụ tấn công lừa đảo trực tuyến vẫn đang tiếp tục gia tăng, đặc biệt có thêm những thủ đoạn của năm 2023 so với năm trước là hacker xây dựng những app mạo danh ứng dụng của cơ quan Nhà nước, sau đó lừa nạn nhân cài đặt app đó, chẳng hạn giả mạo app của Chính phủ, của Tổng cục Thuế và nó sẽ kiểm soát thiết bị của nạn nhân, đồng thời lấy cắp thông tin cũng như có thể lấy trộm thông tin về tài khoản của ngân hàng".

Trong báo cáo “Rủi ro tiêu dùng trong dịp lễ” mới được Visa công bố, công ty công nghệ thanh toán điện tử hàng đầu thế giới này dự đoán, hoạt động lừa đảo sẽ gia tăng trong dịp lễ ở cả giao dịch thẻ trực tiếp và trực tuyến. Báo cáo rủi ro tiêu dùng trong dịp lễ cũng cảnh báo rằng các đối tượng lừa đảo sẽ tìm cách khai thác sức nóng của mùa mua sắm cuối năm nhộn nhịp cũng như sự gấp rút chuẩn bị của người tiêu dùng trong việc tìm kiếm ưu đãi và quà tặng đặc biệt.

Một số thủ đoạn lừa đảo, đánh cắp thông tin được báo cáo chỉ ra bao gồm: đánh cắp thông tin kỹ thuật số; đánh cắp dữ liệu ATM / POS... Đặc biệt là lừa đảo giả mạo và tấn công phi kỹ thuật: đối tượng lợi dụng sự tiến bộ của trí tuệ nhân tạo (AI) để thiết kế kế hoạch lừa đảo với khả năng tùy chỉnh dữ liệu linh hoạt hơn, khiến người tiêu dùng khó lòng phát hiện các thông tin giả danh. Nhóm đối tượng này có khả năng tạo ra trang web giả mạo, cũng như sử dụng quảng cáo độc hại và các thủ thuật trong tối ưu hóa công cụ tìm kiếm SEO bất hợp pháp trên trang web bán lẻ hoặc dịch vụ để lôi kéo người dùng.

Với những chiêu thức lừa đảo trực tuyến mới, ông Vũ Ngọc Sơn – Giám đốc công nghệ Công ty Công nghệ an ninh mạng quốc gia NCS chỉ rõ: "Tất cả ứng dụng chúng ta chỉ nên cài trên chợ ứng dụng chính thống, còn nếu chúng ta nhận được một đường link, ứng dụng gửi qua đường link thì rất nhiều khả năng đây là ứng dụng lừa đảo và các đối tượng có thể chiếm quyền điều khiển điện thoại, lấy thông tin nhạy cảm, thậm chí chuyển toàn bộ tiền trong tài khoản".

11 tháng năm nay, Bộ Thông tin và truyền thông đã ghi nhận gần 16 nghìn phản ánh về trường hợp lừa đảo do người dùng Internet Việt Nam gửi đến qua các hệ thống cảnh báo. Trong đó hơn 91% cảnh báo này liên quan đến giả mạo lừa đảo trong lĩnh vực ngân hàng tài chính. Trước tình trạng lừa đảo trực tuyến gia tăng dịp cuối năm, Bộ TT&TT đã chỉ đạo các nhà mạng chủ động rà soát, nâng cao năng lực các hệ thống chặn lọc tin nhắn rác, cuộc gọi rác.

Bà Đỗ Hải Anh – Đại diện Cục An toàn thông tin, Bộ TT&TT cho biết thêm: "Trong thời gian tới sẽ đẩy mạnh công tác tuyên truyền nâng cao nhận thức cho người dùng về an toàn thông tin tin. Tăng cường phối hợp với các cơ quan đơn vị nghiệp vụ của Bộ công an, các doanh nghiệp viễn thông thường xuyên theo dõi và rà soát tình hình lộ lọt mua bán thông tin cá nhân của các tổ chức tại Việt Nam".

Còn các chuyên gia cũng lưu ý cuối năm là thời điểm có nhiều chương trình khuyến mại kích cầu mua sắm và người dùng có tâm lý cởi mở hơn trong chi tiêu, những kẻ lừa đảo chắc chắn sẽ dựng nên những kịch bản đánh vào tâm lý này, với các chương trình trúng thưởng, tặng quà.

Ông Vũ Ngọc Sơn – Giám đốc công nghệ Công ty Công nghệ an ninh mạng quốc gia NCS khuyến cáo: "Người dùng cần phải chú ý khi chúng ta tham gia chương trình nào đó. Chúng ta cần phải chú ý đến những đơn vị tổ chức của nó, vì tất cả chương trình liên quan đến trúng thưởng, khuyến mãi đều phải đăng ký với Bộ Công Thương. Nếu chúng ta không thấy các chương trình này công bố ở trên các cổng thông tin thì rất có thể đây là chương trình mang tính lừa đảo, chúng ta phải hết sức cẩn thận. Vì khi chúng ta tham gia vào các chương trình này, mới đầu các cái đối tượng lừa đảo có thể sẽ mời chào và thu những khoản phí nhỏ. Tuy nhiên càng về sau, khi chúng ta tham gia càng sâu, có thể sẽ thu khoản tiền lớn hơn. Khi đã bị các đối tượng lấy tiền đi, chúng ta rất khó có cơ hội để lấy lại tiền".

Hiện ở Việt Nam có trên dưới 20 hình thức lừa đảo trực tuyến khác nhau. Đáng chú ý, các hình thức lừa đảo này nhắm tới tất cả những đối tượng trong xã hội và càng những người ít tiếp xúc với thông tin thì càng có nhiều nguy cơ trở thành "con mồi" của những đối tượng lừa đảo. Do đó, trước những kịch bản cám dỗ được kẻ xấu dựng nên, người dùng cần tránh tâm lý tham lam và cẩn trọng trước bất cứ lời mời gọi nào.

Thông tin trong nước và quốc tế

# Vào giữa tuần sau, Hội đồng Tiền lương quốc gia sẽ nhóm họp phiên thứ 2 bàn về phương án lương tối thiểu vùng năm 2024. Tại phiên họp đầu tiên, Tổng Liên đoàn lao động Việt Nam kiến nghị tăng lương tối thiểu vùng thêm 5-6% so với hiện hành.

Tuy nhiên, một số đại diện khác trong hội đồng đề xuất không tăng, do doanh nghiệp mới phục hồi, còn nhiều khó khăn. Do phiên họp của hội đồng lùi tới cuối năm, nên trường hợp có tăng lương tối thiểu vùng chắc chắn sẽ không thể áp dụng ngay từ đầu năm tới. (NLĐ)

# Theo NHNN, để hoàn thành mức tăng trưởng tín dụng theo kế hoạch 14,5% thì từ nay đến cuối năm tăng trưởng tín dụng toàn hệ thống ngân hàng phải đạt 6% tương đương với 700.000 tỷ đồng cấp cho nền kinh tế. 

Còn theo báo cáo về tâm lý và xu hướng người tiêu dùng BĐS nửa đầu năm 2024 của bđs.com.vn, 65% người được hỏi dự định mua bất động sản trong một năm tới. 

# Giá vàng SJC hôm nay (15/12) lại tăng thêm nửa triệu đồng/lượng lên trên mốc 74 triệu đồng/lượng, vàng nhẫn lên trên 62 triệu đồng/lượng.

# Đáng chú ý, hôm nay Ngân hàng Nhà nước niêm yết tỷ giá trung tâm là 23.882 VND/USD, giảm mạnh tới 63 đồng so với phiên trước. 

# Theo Ban chỉ đạo 389 quốc gia, số vụ vi phạm về hàng lậu, hàng giả, xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ bị phát hiện, bắt giữ từ đầu năm đến nay lên tới trên 4.000 vụ, tăng trên 126% so với cùng kỳ năm 2022.

Và dù người dân phản ánh giá vé máy bay nội địa dịp cao điểm Tết và thấp điểm đều cao, nhưng theo Cục Hàng không, các hãng đều làm đúng quy định về khung giá vé hiện hành, thậm chí thấp hơn các nước trong khu vực. 

# Nối gót Mỹ, Ngân hàng Trung ương Anh và châu Âu hôm 14/12 đồng loạt không điều chỉnh lãi suất để tiếp tục kiểm soát lạm phát.

Cụ thể, Ngân hàng Trung ương Anh (BoE) cũng giữ nguyên lãi suất tham chiếu ở mức 5,25%. Còn Ngân hàng Trung ương châu Âu (ECB) lần thứ hai liên tiếp giữ nguyên lãi suất ở mức cao kỷ lục là 4%. 

# Một cuộc thăm dò ý kiến của các nhà kinh tế của Reuters cho thấy, nền kinh tế toàn cầu được dự báo sẽ tăng trưởng 2,9% trong năm nay và dự kiến sẽ giảm xuống còn 2,6% trong năm tới. 

# Còn theo Cổng thông tin thị trường cà phê World Coffee Portal, Trung Quốc vừa vượt Mỹ thành thị trường quán cà phê có thương hiệu (tức theo chuỗi) lớn nhất thế giới.

Thông tin thị trường chứng khoán

# VNIndex đóng cửa thấp nhất trong phiên, tại 1.102,3 điểm, giảm 7,8 điểm (-0,71%).

# Thanh khoản khớp lệnh sàn HOSE vẫn ở mức thấp, đạt 14,1 nghìn tỷ đồng. Khối ngoại đẩy mạnh bán ròng 1,5 nghìn tỷ đồng trong ngày ETF ngoại thực hiện tái cơ cấu.

# Theo SSI Reseach, quán tính giảm điểm duy trì ở đa số nhóm ngành. Dù vậy, nhiều mã Chứng khoán, Bất động sản tầm trung vẫn có phiên giao dịch khá nổi bật.