Hà Nội - 02437919191    TP. Hồ Chí Minh - 02839919191    MekongFM - 02838309090
  • Hà Nội - 02437919191   
  • TP. Hồ Chí Minh - 02839919191   
  • MekongFM - 02838309090   
Sự việc

Hợp tác xã không bị khống chế tỷ lệ cung ứng sản phẩm

Hải Hà: Thứ hai 05/09/2022, 15:30 (GMT+7)

Sau gần 10 năm thực hiện Luật Hợp tác xã, khu vực kinh tế tập thể, hợp tác xã tiếp tục phát triển ở hầu hết các lĩnh vực của nền kinh tế, góp phần thúc đẩy kinh tế thành viên, hộ gia đình, cá thể.

Tuy nhiên, trước tác động của cuộc cách mạng công nghệ 4.0 và quá trình hội nhập quốc tế mạnh mẽ của đất nước, Luật Hợp tác xã 2012 xuất hiện nhiều điểm không còn phù hợp với thực tiễn, và trong quá trình triển khai phát sinh nhiều bất cập cần sửa đổi.

Do đó, cần thiết phải sửa đổi, bổ sung thêm một số quy định để phù hợp với tình hình hiện nay.

Bộ Kế hoạch và đầu tư đang soạn thảo Dự thảo Luật Hợp tác xã 2012 sửa đổi, gọi là Dự Luật Hợp tác xã sửa đổi với việc bổ sung, sửa đổi một số quy định về tỷ lệ vốn góp, cung ứng sản phẩm ra thị trường,…nhằm xây dựng một khung pháp lý đầy đủ, tạo sự công bằng, bình đẳng cho các thành phần kinh tế trong nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, tạo điều kiện phát triển kinh tế hợp tác.

Dự thảo Luật Hợp tác xã 2012 sửa đổi gồm 05 phần, 15 chương và 120 Điều. Trong đó, bãi bỏ 04 Điều (Điều 22, 61, 63, 64), sửa đổi 70 điều và bổ sung 50 Điều so với Luật Hợp tác xã 2012. Dự thảo Luật bổ sung đối tượng điều chỉnh gồm Tổ hợp tác và Liên đoàn Hợp tác xã.

Mục đích của sửa đổi Luật Hợp tác xã (HTX)2012 là tạo hành lang pháp lý thông thoáng, loại bỏ các quy định gây trở ngại gia nhập thị trường, phát triển thành viên; tạo điều kiện thuận lợi để các tổ chức kinh tế hợp tác phát triển năng động, hiệu quả, bền vững.

Dự thảo Luật Hợp tác xã 2012 sửa đổi được xây dựng trên quan điểm kế thừa và phát triển các quy định của Luật HTX năm 2012 còn phù hợp, đang có hiệu lực, hiệu quả, đồng thời tiếp thu có chọn lọc các kinh nghiệm quốc tế, phù hợp với xu thế vận động và phát triển của các tổ chức kinh tế hợp tác trong bối cảnh mới. 

Hợp tác xã là nòng cốt của kinh tế tập thể. Ảnh: Cổng thông tin điện tử Quốc hội

Hợp tác xã là nòng cốt của kinh tế tập thể. Ảnh: Cổng thông tin điện tử Quốc hội

Với việc bổ sung thêm 2 đối tượng điều chỉnh, Ban soạn thảo mong muốn xây dựng một Luật chung thống nhất cho các đối tượng trong khu vực kinh tế tập thể, lấy đối tượng hợp tác xã là trung tâm, đối xử bình đẳng như các tổ chức kinh tế khác trong nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa.

Một trong những điểm đáng chú ý của Dự thảo Luật Hợp tác xã 2012 sửa đổi là “nới” định về đối tượng tham gia Hợp tác xã, bao gồm cả những công dân dưới 18 tuổi, doanh nghiệp tư nhân, tổ hợp tác; bổ sung và khuyến khích phát triển các thành viên liên kết của HTX để mở rộng các hoạt động hợp tác, liên kết sản xuất kinh doanh, hỗ trợ, góp vốn, góp sức lao động.

Thành viên liên kết chỉ cần đáp ứng một trong các điều kiện về góp vốn, sử dụng sản phẩm, dịch vụ của HTX, hoặc góp sức lao động cho HTX, không tham gia biểu quyết, quản lý, điều hành HTX

Dự thảo Luật HTX (sửa đổi) tập trung vào 05 nhóm chính sách:  nhóm chính sách về hoàn thiện các quy định về bản chất hợp tác xã, phát triển thành viên hợp tác xã; nhóm chính sách về mở rộng phạm vi điều chỉnh và hoàn thiện các quy định về loại hình tổ chức kinh tế hợp tác; nhóm chính sách về mở rộng thị trường, nâng cao khả năng huy động vốn, tạo động lực cho HTX phát triển, nhóm chính sách về hoàn thiện và nâng cao hiệu quả công tác quản lý, điều hành HTX và nhóm chính sách về nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước trong lĩnh vực kinh tế tập thể.

Đến thời điểm hiện nay, Luật Hợp tác xã sửa đổi đã được Chính phủ thông qua và dự kiến trình lên Ủy ban kinh tế quốc hội vào ngày 9/9 tới, sau đó Chính phủ trình lên Ủy ban Thường vụ quốc hội dự kiến vào ngày 19-20/9/2022 và dự kiến đưa ra Quốc hội nghe lần đầu vào tháng 10/2022.

Mục tiêu xây dựng dự án Luật Hợp tác xã (sửa đổi) nhằm tạo hành lang pháp lý thông thoáng, loại bỏ các quy định gây trở ngại gia nhập thị trường, phát triển thành viên. Ảnh: VnBusiness

Mục tiêu xây dựng dự án Luật Hợp tác xã (sửa đổi) nhằm tạo hành lang pháp lý thông thoáng, loại bỏ các quy định gây trở ngại gia nhập thị trường, phát triển thành viên. Ảnh: VnBusiness

KHÔNG HẠN CHẾ KINH DOANH

PV VOV Giao thông đã có cuộc trao đổi với ông Đặng Văn Thanh, Phó Cục trưởng Cục phát triển hợp tác xã, Bộ Kế hoạch đầu tư, thành viên Tổ biên tập Dự án Luật Hợp tác xã sửa đổi.

PV: Thưa ông, xin ông cho biết những điểm mới của Dự thảo Luật Hợp tác sửa đổi?

Ông Đặng Văn Thanh: Trong Luật Hợp tác xã sửa đổi chúng tôi dự kiến đưa ra 6 điểm mới. Điểm mới thứ nhất là mở rộng phạm vi, đối tượng của Luật Hợp tác xã đó là Tổ hợp tác và Liên đoàn Hợp tác xã. Chúng tôi dự kiến đổi tên Luật Hợp tác xã thành Luật các tổ chức kinh tế hợp tác.

Điểm mới thứ hai, không hạn chế kinh doanh, tìm kiếm lợi nhuận ra bên ngoài như doanh nghiệp sau khi đáp ứng nhu cầu thành viên. Phần này tách giữa phần giao dịch bên trong và giao dịch ra bên ngoài.

Thứ ba là cắt giảm thủ tục hành chính. So với luật cũ là cắt giảm phương án kinh doanh, giảm thiểu số lượng thành viên tham gia hợp tác xã, trước là 7 thành viên, nay chúng tôi giảm xuống 5 thành viên để dễ ra tham gia nhập Hợp tác xã và ra nhập thị trường

Thứ 4 là chúng tôi bổ sung cơ cấu hợp tác xã, Hợp tác xã có 2 lựa chọn 2 bộ máy hay 1 bộ máy làm sao cho phù hợp  với số thành viên của hợp tác xã,

Thứ 5, bổ sung thêm một chương về kiểm toán và bổ sung thêm 1 chương về chính sách hỗ trợ Hợp tác xã.

Ông Đặng Văn Thanh, Phó Cục trưởng Cục phát triển hợp tác xã, Bộ Kế hoạch đầu tư

Ông Đặng Văn Thanh, Phó Cục trưởng Cục phát triển hợp tác xã, Bộ Kế hoạch đầu tư

PV: Vì sao ban soạn thảo lại dự kiến đổi tên Luật Hợp tác xã thành các tổ chức kinh tế hợp tác?

Ông Đặng Văn Thanh: Thứ nhất là phù hợp với tinh thần chỉ đạo của Văn kiện Đại hội Đảng và Nghị quyết số 20 của Ban chấp hành trung ương Đảng ngày 16/6/2022 và phù hợp với tôn chỉ, mục đích và bản chất của Liên minh hợp tác xã quốc tế đề cao tinh thần hợp tác giữa các thành viên.

Thứ ba là phù hợp với quy định sở hữu của Bộ Luật dân sự năm 2015.

Thứ tư, đây là cách tiếp cận phù hợp với bản chất của mối quan hệ của mô hình kinh tế này với nội hàm về mối quan hệ hợp tác  bình đẳng chặt chẽ trong nền kinh tế thị trường hiện đại; xóa bỏ định kiến đối với hợp tác xã kiểu cũ, phù hợp với phạm vi điều chỉnh của Luật hợp tác xã.

PV: Đến nay, Ban soạn thảo đã nhận được những ý kiến đóng góp đáng chú ý nào?

Ông Đặng Văn Thanh: Dự thảo Luật Hợp tác xã đã lấy ý kiến rộng rãi của các Bộ, ban ngành. Đến nay, chúng tôi đã nhận được ý kiến của 98/100 đơn vị và 63 địa phương với tổng số 904 ý kiến của các cơ quan trung ương, địa phương và các cá nhân.

Trong đó có ý kiến quần chúng nhân dân, cho rằng việc tham gia HTX là tự nguyện không nhất thiết là phải tham gia liên minh  cho nên chúng tôi sửa.

Và ý kiến thứ 2, chúng tôi cũng tiếp nhận ý kiến từ quần chúng nhân dân là không quy định rõ, cứng nhắc là 2 bộ máy hay 3 bộ máy đối với hợp tác xã siêu nhỏ.

Đại diện Liên minh HTX Đà Nẵng thăm mô hình sản xuất của HTX trên địa bàn. Ảnh: Báo đầu tư

Đại diện Liên minh HTX Đà Nẵng thăm mô hình sản xuất của HTX trên địa bàn. Ảnh: Báo đầu tư

XÂY DỰNG HỢP TÁC XÃ THEO MÔ HÌNH MỚI

Quá trình hội nhập quốc tế và với những thay đổi của thực tế, một số quy định trong Luật hợp tác xã năm 2012 như tỷ lệ vốn góp, cung ứng sản phẩm ra thị trường… không còn phù hợp, cần phải điều chỉnh sửa đổi.

Phóng viên VOV Giao thông đã có cuộc trao đổi với Phó Giáo sư Dương Đăng Huệ, Nguyên Vụ trưởng Vụ pháp luật dân sự, Bộ Tư pháp về sự cần thiết phải sửa đổi, bổ sung Luật Hợp tác xã năm 2012:

PV: Xin ông cho biết sự cần thiết phải sửa đổi Luật Hợp tác xã 2012?

Phó Giáo sư Dương Đăng Huệ: Một là, sau 10 năm thi hành, trong tổ chức và hoạt động kinh tế Hợp tác xã với tư cách là tổ chức kinh tế tập thể lớn nhất có rất nhiều thay đổi. Hợp tác xã phát triển cho nên cần có những quy định mới để thể hiện thực trạng pháp luật về hợp tác xã.

Ví dụ như Luật trước đây chỉ điều chỉnh Hợp tác xã và Liên minh Hợp tác xã, nên lần này phải Luật hóa các thực thể mới điều chỉnh bằng Nghị định.

Đặc biệt là trong hợp tác xã  có những vấn đề liên quan đến tổ chức và hoạt động cho nên rất cần thiết ban hành luật mới này.

Tóm lại, việc ban hành Luật này là rất cần thiết để đáp ứng nhu cầu thực tiễn vì hợp tác xã đã ở một trạng thái mới, nó có nhiều vấn đề mới phải giải quyết bằng luật. Cho nên việc ban hành tôi cho rất cần thiết.

PV: Với những sửa đổi, điều chỉnh trong Dự thảo Luật Hợp tác xã sửa đổi, vị trí pháp lý của hợp tác xã có sự thay đổi như thế nào, thưa ông?

Phó Giáo sư Dương Đăng Huệ: Có một khuynh hướng Việt Nam đang đi đúng với thế giới, xây dựng hợp tác xã theo mô hình mới. Theo Dự thảo Luật này, hợp tác xã được tăng rất nhiều quyền và nghĩa vụ, thay đổi cơ bản địa vị pháp lý của hợp tác xã với tư cách chủ thể chủ yếu của kinh tế hợp tác.

Luật này xây dựng theo hướng mới, xây dựng theo hướng Hợp tác xã là một doanh nghiệp, không đơn thuần gọi  là tổ chức kinh tế đơn thuần  mà theo hướng là một doanh nghiệp.

Ví dụ, ngày xưa hạn chế, quy định bằng Luật, Luật cũ chỉ nói 50-50, tức là 50% phục vụ cho nhu cầu của xã viên và 50% phục vụ bên ngoài. Bây giờ là mở rộng ra, xu hướng doanh nghiệp hóa hợp tác xã và như thế hợp tác xã người ta rất phấn khởi.

Nếu Quốc hội thông qua tôi cho rằng đấy là một cú hích rất lớn, và đây là một trong những điểm mới quan trọng của Luật Hợp tác xã.

Ảnh minh họa: Phạm Hiếu/Báo Nông nghiệp

Ảnh minh họa: Phạm Hiếu/Báo Nông nghiệp

Tính đến 31/12/2021, cả nước có 26.823 hợp tác xã, tăng gần 7.900 hợp tác xã nhưng số lượng thành viên HTX giảm dần qua các năm. Cụ thể là năm 2021, HTX thu hút 5,7 triệu thành viên, giảm 2,3 triệu thành viên so với năm 2013. Tỷ lệ thành viên HTX trên dân số cả nước là khoảng 5,7%, thấp hơn trung bình của thế giới là 15%.

Những năm gần đây, rất nhiều hợp tác xã phát triển đa ngành nghề, lĩnh vực, dịch vụ mà thành viên không sử dụng hết, cần phải bán ra bên ngoài. Tuy nhiên, một số quy định của Luật Hợp tác xã năm 2012 đã hạn chế khả năng phát triển, cung ứng dịch vụ của Hợp tác xã.

Với những quy định mới tại Dự thảo Luật hợp tác xã 2012 sửa đổi, những bất cập hiện hành có thể được khắc phục trong thời gian tới?

Bạn kỳ vọng gì vào dự thảo Luật  này? Nếu được ban hành, các quy định mới sẽ tác động như thế nào đến vai trò, vị thế của Hợp tác xã cũng như các chủ thể kinh tế tập thể khác khi tham gia nền kinh tế thị trường có định hướng xã hội chủ nghĩa?

Mời các bạn cùng chia sẻ ý kiến, đóng góp cho Dự thảo qua hotline 02437.91.91.91, qua fanpage VOV Giao thông, hoặc có thể góp ý trực tiếp trên Cổng thông tin điện tử của Bộ Kế hoạch và đầu tư.

---

Đừng quên đón nghe và tương tác với “Dự thảo trên tay” lúc 15h30 đến 15h50, thứ Hai hàng tuần trên FM91, vovgiaothong.vn, hoặc trên các nền tảng podcast dành cho di động: Spotify, Aple Podcast và Google Podcast.

Hải Hà/vovgiaothong.vn
Ý kiến của bạn