Trước thực trạng ô nhiễm nguồn nước trầm trọng kéo dài, nguy cơ đánh mất chức năng tưới tiêu của dòng thủy lợi Bắc Hưng Hải, trong vòng hơn 1 năm qua, Chính phủ, Bộ Công an và chính quyền các địa phương đã có các giải pháp mạnh mẽ nhằm giải quyết “dứt điểm” tình trạng này.
Riêng Bộ Tài nguyên Môi trường được yêu cầu triển khai đúng các quy định theo Luật Bảo vệ Môi trường 2020 để đảm bảo chất lượng nước đạt quy chuẩn, phòng chống và ngăn chặn các đối tượng xả thải, gây ô nhiễm môi trường nước trái phép.
Một lợi thế của Bắc Hưng Hải so với các dòng sông khác, là có một công ty quản lý xuyên suốt qua địa bàn các địa phương.
Ông Nguyễn Gia Thành, Phó Giám đốc Công ty Khai thác công trình thủy lợi Bắc Hưng Hải chia sẻ, về phía ngành Nông nghiệp, giải pháp để dòng sông không trở thành ao tù chứa chất thải do thiếu nguồn cấp nước từ sông Hồng, đó là nâng cao khả năng vận hành dòng chảy, làm sạch tự nhiên.
"Khi nào nhu cầu dùng nước ở trong hệ thống không lớn, chúng tôi sẽ phối hợp với các địa phương để cố gắng điều hành các cống khống chế trên dòng sông, trong khu vực nào ô nhiễm chúng tôi sẽ cho thoát về phía hạ lưu và sau đó là chảy qua cống cầu An Thổ để ra biển.
Trong giai đoạn nào không thể tạo được dòng chảy thì chúng tôi phối hợp với các địa phương đóng cống ở trên bờ kênh và lấy nước ngược từ dưới cầu lên để pha loãng, sau đó lại thải ra để giảm thiểu ô nhiễm. Công ty Bắc Hưng Hải cũng đề xuất với Chính phủ đầu tư một trạm bơm để hỗ trợ hỗ trợ bơm nước tạo dòng chảy môi trường là trạm bơm Xuân Quan", ông Nguyễn Gia Thành cho biết.
Trong khi đó, ông Vũ Mạnh Tưởng, Chi cục trưởng Chi cục Bảo vệ môi trường Hải Dương cho rằng, ngành Tài nguyên Môi trường có trách nhiệm rất lớn trong việc nắm bắt và đảm bảo chất lượng nguồn nước trên đại thủy lợi này.
Cụ thể là lắp đặt hàng chục trạm, điểm quan trắc tự động để kịp thời phát hiện, đưa ra cảnh báo cho địa phương; thanh tra các nguồn xả thải lớn. Và giải pháp bền vững là xây dựng đề án thu gom xử lý chất thải rắn, xử lý nước thải đô thị tập trung trước khi xả ra môi trường.
Ông Vũ Mạnh Tưởng cho biết thêm: "Các tỉnh đã báo về cơ quan trung ương, các Bộ TN-MT, Công an cũng đã có tổng hợp, đánh giá, kiểm tra, rà soát báo cáo Chính phủ nhiều giải pháp trước mắt và lâu dài. Ở Hải Dương, nguồn nước chính là nước thải của đô thị.
Chúng tôi đang xây dựng thêm hệ thống nước thải tập trung của thành phố công suất 13 nghìn m3/ngày đêm, bên cạnh một hệ thống đang vận hành là 8 nghìn m3/ngày đêm".
Về phía ngành công an, nhận chỉ đạo từ Cục Cảnh sát phòng chống tội phạm về môi trường, Công an tỉnh Hải Dương đã tổ chức nhiều đợt cao điểm xử lý vi phạm xả thải, tuyên truyền nhắc nhở và đề xuất UBND tỉnh xử phạt các tổ chức, cá nhân, buộc khắc phục hậu quả, hoàn thiện hệ thống xử lý nước thải.
Nếu như trong 2 năm 2020-2021, công an Hải Dương xử lý 91 vụ, xử phạt hơn 1 tỷ đồng, thì chỉ riêng 8 tháng đầu năm 2022, số vụ xử lý gần tương đương, số tiền xử phạt đã tăng gấp đôi!
Thượng tá Trần Nam Trung, Phó trưởng phòng Cảnh sát môi trường Hải Dương chia sẻ một nội dung quan trọng về thực trạng thiếu hệ thống xử lý nước thải tập trung ở các cụm công nghiệp hiện nay và trách nhiệm gắn liền với cấp huyện:
"Theo quy định tại Điều 52 Luật Bảo vệ Môi trường 2020 có hiệu lực từ 1/1/2022, tất cả cụm công nghiệp phải xây dựng công trình bảo vệ môi trường, trong đó có hệ thống xử lý nước thải tập trung, hoàn thành trước 1/1/2024.
Luật đã có thời gian chuyển tiếp để các cụm công nghiệp, doanh nghiệp thực hiện. Với cụm công nghiệp có chủ đầu tư dự án thì chủ đầu tư chịu trách nhiệm, còn không thì UBND huyện nơi có cụm công nghiệp phải có trách nhiệm thực hiện nội dung này"
Nhìn nhận những chuyển biến lớn về nhận thức cùng hành động thực chất từ các cấp, các ngành, PGS.TS Lưu Đức Hải, Chủ tịch Hội Kinh tế Môi trường Việt Nam cho rằng, giải độc các dòng sông không phải nhiệm vụ bất khả thi, nếu có một cơ quan trung ương lãnh xướng, chỉ đạo xuyên suốt cả 4 địa phương, xây dựng được Đề án tổng thể xử lý, giải quyết ô nhiễm môi trường của dòng Bắc Hưng Hải, ban hành được Danh mục nguồn nước phải lập hành lang bảo vệ.
Ngoài các chuyển động về mặt chính sách như Luật Bảo vệ môi trường 2020 vừa có hiệu lực cũng như các đề án vừa nêu, PGS.TS Lưu Đức Hải cũng kỳ vọng rất lớn vào cộng đồng dân cư sống hai bên bờ Bắc Hưng Hải.
Ông dẫn chứng mô hình “Cộng đồng người dân quản lý lưu vực sông” mà Hội Kinh tế Môi trường đang thử nghiệm ở thôn Dy, xã Minh Quang, huyện Ba Vì, Hà Nội. Các hộ nghèo được đầu tư bể Biogas để bỏ hẳn việc xả thải ra sông, suối: "Chúng tôi xác định nguồn thải là nước thải sinh hoạt, đặc biệt là nguồn thải chăn nuôi. Họ thấy rất lợi vì họ xả ra sông gây ô nhiễm, bản thân họ phải chịu đựng, bây giờ Biogas làm cho sạch rồi.
Chúng tôi dự định mô hình ấy sẽ lan truyền ra hàng trăm con suối xung quanh. Chỉ có người dân thôi, họ có lợi ích về sự trong lành của môi trường, họ sẽ quan tâm, họ giám sát được cả ngày đêm, liên quan lợi ích thiết thực mà. Chúng tôi đưa mô hình cộng đồng này vào hương ước của làng, tức là mọi nhà đều phải làm"
PGS.TS Đào Trọng Tứ, Trưởng ban điều hành Mạng lưới sông ngòi Việt Nam, cho rằng, việc hồi sinh, vực dậy các dòng sông bị “nhiễm độc”, suy kiệt là nhiệm vụ thách thức của thế hệ hiện nay, nhưng Nhà nước, người dân cần phải làm ngay, tuyệt đối không đánh đổi môi trường lấy kinh tế: "Các quốc gia phải có ủy ban lưu vực sông có chức năng, quyền lực lớn để bảo vệ các dòng sông, có quy hoạch phát triển rõ ràng để bảo tồn.
Nếu chúng ta không giữu gìn, quản lý khoa học, tương lai con cháu chúng ta sẽ gánh chịu. Dòng sông sẽ bị suy thoái, suy kiệt, an ninh nước, trường hợp ấy lại phải làm công trình, nền kinh tế phải dồn tiền vào đấy.
Chúng ta sống với thiên nhiên, chúng ta đang làm cho thiên nhiên mòn mỏi, phải trả giá trong tương lai rất lớn".
Hơn 3 triệu dân đồng bằng Bắc Bộ vẫn đang mơ ước một ngày, dòng Bắc Hưng Hải trở lại với trạng thái thanh bình, trong xanh vốn có, tái hiện không gian trung tâm cho các hoạt động sinh hoạt, sản xuất, văn hóa ven sông. Hy vọng vào một cuộc “hồi sinh” cho Bắc Hưng Hải, cũng là hy vọng vực dậy cho các dòng sông bị ô nhiễm khác trên cả nước.
Bởi không bây giờ thì không bao giờ! Thời điểm hiện tại đang là chín muồi để các cấp, các ngành, cả hệ thống chính trị cùng xắn tay vào cuộc hành động với tầm nhìn, mục tiêu rõ ràng đến 2025, 2030.
Nếu ô nhiễm dòng Bắc Hưng Hải không thể được giải quyết triệt để, rất khó có một dòng sông nào khác làm được.
Nhiều nhà chờ xe buýt bị chiếm dụng làm nơi buôn bán nơi kinh doanh bán cà phê, các loại nước giải khát. Ngoài ra, có nơi tập kết ve chai, phế liệu... khiến việc đón xe buýt của hành khách gặp nhiều khó khăn, bất tiện.
Giữa lòng Sài Gòn, có một quán cà phê nho nhỏ ẩn mình giữa những xô bồ phố thị nơi du khách thập phương có thể ghé lại nhâm nhi tách cà phê và sống lại giữa những không khí hào hùng của dân tộc. Quán cà phê vẫn gọi với cái tên thân thương “biệt động Sài Gòn”,
Hà Nội và nhiều địa phương đang đối mặt với tình trạng ô nhiễm không khí, trong khi đó, mạng lưới hệ thống quan trắc chất lượng không khí còn mỏng, việc tiếp cận thông tin về chất lượng không khí từ cơ quan quản lý Nhà nước còn hạn chế dẫn đến những khó khăn trong việc kiểm soát ô nhiễm không khí.
Mặc dù đã tuyên truyền liên tục, song hình ảnh các tài xế xe ôm công nghệ vi phạm luật giao thông đường bộ vẫn khá phổ biến trên đường phố Hà Nội. Trước tình hình này, cảnh sát giao thông Thủ đô dự kiến sẽ tăng cường xử lý nghiêm đối với lực lượng tài xế đặc thù này.
Trong thời gian gần đây, nhiều địa phương tiếp giáp biển như Bình Thuận, Quảng Ngãi, Vũng Tàu, Tiền Giang và mới đây nhất là Bến Tre đã liên tục phát hiện số lượng rất lớn ma túy trôi dạt vào bờ.
Từng chiến đấu với căn bệnh ung thư nên anh Trương Văn Vũ-Chủ nhiệm CLB Nét bút xanh hiểu được sự cùng cực của những người rơi vào những hoàn cảnh khó khăn. Sau khi khỏi bệnh, anh đã viết tiếp những giấc mơ dang dở cho học sinh khó khăn ở ĐBSCL nói chung, con em người Việt ở Campuchia nói riêng.
Sở LĐ-TB&XH Hà Nội vừa có công văn gửi Bộ LĐ-TB&XH, thống nhất với đề xuất tăng lương tối thiểu vùng từ ngày 1/7/2024. Nhưng bên cạnh niềm vui cũng là nỗi lo về việc lương tăng không theo kịp mức tăng của giá cả hàng hóa.
