Dùng rác thải nhựa làm chất đốt sản xuất xi măng, nhất cử lưỡng tiện

PV VOV Giao thông đã có cuộc trao đổi với ông Hoàng Thành Vĩnh, cán bộ phụ trách kinh tế tuần hoàn của Chương trình Phát triển của Liên hợp quốc (UNDP) xung quanh nội dung này:

PV: Thưa ông, được biết thời gian vừa qua, UNDP hỗ trợ thực hiện dự án đồng xử lý rác thải nhựa tại nhà máy xi măng Lam Thạch. Xin ông cho biết về những kết quả đạt được và những khó khăn, thách thức khi thực hiện dự án này?

Ông Hoàng Thành Vĩnh: Đây là một dự án đầu tiên thí điểm về việc đồng xử lý chất thải tại nhà máy xi măng Lam Thạch. Kết quả ban đầu là nhà máy xi măng Lam Thạch đã đầu tư thành công hệ thống phục vụ cho đồng xử lý. Họ phải đầu tư các hệ thống phụ trợ,  ví dụ như kiểm soát khí thải, quan trắc tự động, sơ chế tiền xử lý trước khi đưa được chất thải vào lò.

Nhà máy xi măng Lam Thạch đã đầu tư thành công và họ đã được cấp phép về xử lý chất thải thông thường. Họ cũng đã xử lý thành công chất thải nhựa không thể tái chế ở một số làng nghề, trong đó có làng nghề Tràng Minh, làng nghề Minh Khai ở phía Bắc.

Những người “cứu” tương lai (Bài 1): Đôi lúc cảm thấy cô độc và hoài nghi

Những người “cứu” tương lai (Bài 2): Rác biến thành tiền, thành nhà

Vẫn còn nhiều khoảng trống trong quy định tái chế rác thải nhựa

Thu gom rác thải nhựa, biến rác thành tiền

PV: Ông chia sẻ rõ hơn về quy trình xử lý rác thải nhựa của nhà máy?

Ông Hoàng Thành Vĩnh: Về mặt nguyên tắc, bình thường để mà làm clinker, làm xi măng, cần phải đưa than vào để đốt lò. Thay vì đưa than, người ta đưa chất thải nhựa vào làm nhiên liệu. Ví dụ như bình thường ra phải dùng 1.000 tấn than, bây giờ nhà máy chỉ dùng 700 tấn than còn lại là 300 tấn rác thải nhựa.

Điều này vừa có giá trị là thay cho than, vừa có giá trị về mặt môi trường, giúp giảm thiểu rác thải cho nên cái lợi của đồng xử lý rất lớn.

Dự án thí điểm của UNDP tập trung chủ yếu vào lấy các loại chất thải nhựa không thể tái chế ở các làng nghề với khoảng 200 tấn. Mặc dù là một con số rất khiêm tốn, tuy nhiên, phía nhà máy xi măng sau khi mà họ có được giấy phép, họ đã thu mua chất thải nhựa công nghiệp, như túi ni lông của các công ty nhựa, giày dép da – là những rác thải đồng nhất để đưa vào thay thế. Có thời điểm họ đã thay thế đến 35 % lượng nhiên liệu mà họ sử dụng.

Con số 35 % nhiên liệu đầu vào của nhà máy xi măng là cực kỳ lớn, giúp giảm lượng than đi và đồng thời giảm rác. Hai mục tiêu đều đạt được.

PV: Vậy khi đốt rác thải nhựa, việc xử lý sau khi đốt như thế nào để không ảnh hưởng đến môi trường, thưa ông?

Ông Hoàng Thành Vĩnh: Về nguyên tắc, đốt than hay đốt bất cứ một loại gì thì cũng phải kiểm soát xử lý khí thải. Đốt than về cơ bản là Cacbon, cacbon thành CO2. Đối với nhựa, nhựa nguyên liệu phải không chứa thành phần nguy hại. Bởi vì nếu mà nó chứa thành phần nguy hại trong rác thì khi đốt, nó có thể tiềm ẩn các chất độc khác.

Thứ nhất là nhà máy xi măng Lam Thạch, họ chỉ xử lý các chất thải nhựa thông thường, không phải chất thải nguy hại. Tuy nhiên, có một số nhà máy khác thì được cấp phép xử lý chất thải nguy hại. Bởi vì, nhiệt độ trong lò nung xi măng là rất lớn lên đến 1200 độ C nên với nhiệt độ như vậy hoàn toàn có thể tiêu hủy được kể cả các hóa chất nguy hại.

Tuy nhiên là khâu kiểm soát khí thải ở phần sau nó sẽ có sự khác biệt một chút. Ví dụ như là rác thải thông thường, kiểm soát khí thải nhẹ nhàng hơn còn đối với chất thải nguy hại, kiểm soát khí thải cần phải ngặt nghèo hơn.

PV: Trong quá trình triển khai mô hình này, dự án thì có gặp khó khăn vướng mắc nào không thưa ông?

Ông Hoàng Thành Vĩnh:  Với các dòng rác thải công nghiệp đi từ các nhà máy xí nghiệp rất là đồng nhất. ví dụ như giầy da dép da chẳng hạn hay là cơ sở sản xuất đồ gia đa phần là những mẩu da thì rất sạch và  đồng nhất. Nhưng một khi nó đã là rác mà không có sự phân loại tại nguồn, kiểm soát tại nguồn hiệu quả thì nó thành những đống rác đầy đủ tất cả mọi thứ, cả hữu cơ cả cả đá, thậm chí cả sắt thép, thủy tinh. Đây là thách thức lớn nhất đối với việc đồng xử lý.

Nhà máy xi măng còn bỏ tiền ra để mua chất thải công nghiệp, còn đối với rác thải hiện nay, sự hỗn tạp của rác dẫn đến rất khó khăn cho các nhà máy xi măng và họ phải tốn công để sơ chế và tiền xử lý trước khi đưa vào lò nung, dẫn đến chi phí bị nâng cao.

Hiện nay, nhà máy xi măng đa phần là họ vẫn nhắm đến dòng rác thải công nghiệp thôi. Thế còn với những rác thải hỗn hợp như hiện nay thường họ không lấy hoặc Nhà nước phải trả tiền nhiều tiền để xử lý họ mới lấy.

PV: Xin cám ơn ông!