Để trừ “đúng và đủ”

Tuy vậy, để việc xử phạt được minh bạch, hiệu quả, vẫn cần hoàn thiện các chính sách pháp luật, cơ sở hạ tầng đồng bộ; xây dựng hệ thống dữ liệu đầy đủ và liên thông, xây dựng nguồn nhân lực để thực hiện một cách thống nhất, hiệu quả.

Trừ điểm bằng lái, cần hoàn thiện về hạ tầng và nhân lực ra sao?

Nghị định 168/2024, có hiệu lực từ 01/1/2025 đã đánh dấu một bước tiến quan trọng trong việc quản lý trật tự, an toàn giao thông đường bộ tại Việt Nam. Một trong những điểm nổi bật của nghị định này là việc áp dụng cơ chế trừ điểm trên giấy phép lái xe nhằm tăng cường tính răn đe và nâng cao ý thức chấp hành luật giao thông của người tham gia giao thông.

Minh chứng rõ nét nhất cho thấy tác động của chính sách trừ điểm này phần nào được thể hiện qua đợt nghỉ Tết Nguyên đán Ất Tỵ vừa qua, khi số trường hợp vi phạm trật tự an toàn giao thông được phát hiện và xử lý đã giảm hơn 40% so với Tế Nguyên đán Giáp Thìn 2024, trong đó vi phạm nồng độ cồn đã giảm hơn 54%.

Một số ý kiến cho rằng, dù số vụ vi phạm đã giảm, tình trạng uống rượu bia khi tham gia giao thông cũng giảm, song chỉ riêng đợt nghỉ Tết vừa qua, cũng đã có hơn 3 nghìn trường hợp bị tước giấy phép lái xe, hơn 7 nghìn trường hợp bị trừ điểm giấy phép lái xe.

Bởi vậy, để triển khai hiệu quả cơ chế trừ điểm giấy phép lái xe, không chỉ là việc xử phạt trực tiếp của lực lượng thực thi trên đường, thì việc xây dựng và nâng cấp cơ sở hạ tầng giao thông là điều kiện tiên quyết.

Hệ thống giao thông thông minh (ITS) cần được đầu tư và phát triển, bao gồm việc lắp đặt hệ thống camera giao thông, cảm biến tốc độ, và hệ thống nhận diện biển số tự động. Những thiết bị này giúp phát hiện và ghi nhận các hành vi vi phạm một cách chính xác và kịp thời, tạo điều kiện cho việc trừ điểm được thực hiện công bằng và minh bạch.

Bên cạnh đó, việc xây dựng một cơ sở dữ liệu tập trung, đồng bộ và bảo mật về giấy phép lái xe và các vi phạm giao thông là yếu tố then chốt. Điều này đảm bảo rằng thông tin về vi phạm và trừ điểm được cập nhật kịp thời, chính xác, đồng thời hỗ trợ việc tra cứu và quản lý thông tin của cả lực lượng chức năng và người vi phạm được thực hiện một cách hiệu quả. Việc đảm bảo an ninh và bảo mật thông tin trong cơ sở dữ liệu cũng rất quan trọng để bảo vệ quyền riêng tư của người dân và ngăn chặn các hành vi gian lận.

Để vận hành hiệu quả hệ thống trừ điểm giấy phép lái xe, cần đào tạo và phát triển đội ngũ nhân lực có trình độ chuyên môn cao trong lĩnh vực công nghệ thông tin và quản lý giao thông. Ngay cả những nhân viên giám sát camera giao thông cũng cần được trang bị kiến thức về quản lý và vận hành hệ thống giao thông thông minh, kỹ năng phân tích và xử lý dữ liệu, cũng như hiểu biết sâu sắc về các quy định pháp luật liên quan. Ngoài ra, cần có các chương trình đào tạo liên tục để cập nhật kiến thức và kỹ năng cho họ, đảm bảo họ có thể đọc, phân tích tình huống, đưa ra kết quả xử lý chính xác, minh bạch.

Với đội ngũ công an xã, phường, thị trấn, khi được trao quyền xử phạt vi phạm giao thông trên một số tuyến đường, cần được tập huấn một cách thường xuyên, liên tục, để lực lượng thực thi có quyền, có công cụ trong việc tuần tra, xử lý vi phạm, trong đó bao gồm cả việc trừ điểm giấy phép lái xe.

Ngoài ra, việc nâng cao nhận thức của người dân về cơ chế trừ điểm giấy phép lái xe và các quy định pháp luật giao thông là rất quan trọng. Cần tăng cường công tác tuyên truyền trên các phương tiện truyền thông, mạng xã hội, cũng như thông qua các chương trình đào tạo tại trường học và cộng đồng, giúp người dân hiểu rõ trách nhiệm của mình khi tham gia giao thông, từ đó giảm thiểu các hành vi vi phạm.

Việc trừ điểm giấy phép lái xe theo Nghị định 168 là một bước tiến quan trọng trong việc nâng cao hiệu quả quản lý trật tự, an toàn giao thông đường bộ. Tuy nhiên, để cơ chế này hoạt động hiệu quả và minh bạch, cần có sự đầu tư và hoàn thiện về cơ sở hạ tầng, xây dựng và quản lý cơ sở dữ liệu, phát triển nguồn nhân lực, tăng cường công tác tuyên truyền giáo dục, và ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý và giám sát.

Đây là những yếu tố quyết định cho thành công của cơ chế này, góp phần xây dựng một môi trường giao thông an toàn, văn minh và hiện đại.