Bất đồng quanh việc tăng phí dịch vụ sân bay

Theo quy định hiện tại, hành khách trên các chuyến bay xuất phát từ Changi đang phải trả khoản phí khởi hành là hơn 52 đô la Singapore. Số tiền này bao gồm phí dịch vụ hành khách và an ninh hơn 35 đô la, do Tập đoàn sân bay Changi (CAG) thu, phí hàng không và phát triển sân bay gần 17 đô la do chính phủ Singapore thu.

Tuy nhiên, nhà chức trách sân bay Changi hôm 15/9 thông báo, tổng phí khởi hành sẽ tăng theo lộ trình là gần 60 đô la Singapore kể từ 1/11 tới. Từ tháng 4/2023 mức phí sẽ tăng lên 62 đô la và hơn 65 đô la (hơn 1 triệu đồng) từ tháng 4/2024.

Cơ quan Hàng không dân dụng Singapore cho biết, mức phí mới sẽ không áp dụng với những người có vé máy bay trước ngày 1/11 và hành khách quá cảnh. Trong khi các hãng hàng không sẽ phải trả thêm phí đậu và hạ cánh máy bay.

Người phát ngôn sân bay Changi cho biết: “Khoản phí tăng thêm sẽ được dùng để hỗ trợ các hoạt động của sân bay, nâng cấp cơ sở hạ tầng và kế hoạch phát triển trong tương lai. Các khoản chi tiêu cũng chỉ nhằm mục đích xây dựng lại vị thế của Singapore như một trung tâm hàng không toàn cầu sau đại dịch COVID-19”.

Được biết, lần gần nhất phí sân bay Changi sửa đổi là vào năm 2018. Trước đó, năm 2021 và đầu 2022, kế hoạch tăng phí đã bị trì hoãn do tác động của đại dịch COVID-19.

Theo nhà chức trách, việc tăng phí vào cuối tháng 11 là hợp lý bởi sẽ diễn ra cùng thời điểm mở cửa trở lại nhà ga số 4 và số 2, đưa năng lực đón khách của sân bay Changi về mức trước đại dịch là 70 triệu hành khách mỗi năm.

Tuy nhiên, ông Philip Goh, Phó Chủ tịch phụ trách khu vực Châu Á Thái Bình Dương của Hiệp hội Vận tải Hàng không Quốc tế (IATA) cho rằng, đây ‘không phải thời điểm lý tưởng’ để tăng phí tại sân bay Changi, bởi bất kỳ chi phí bổ sung nào cũng sẽ tác động tiêu cực đến tài chính của các hãng hàng không: “Các trung tâm hàng không như Singapore cần duy trì mức phí sao cho đủ hấp dẫn với các nhà khai thác hàng không. Chúng tôi hy vọng, sau năm 2024, quy định tiếp theo về bất kỳ khoản tăng phí nào nữa đối với hàng không sẽ được xem xét và cân nhắc kỹ lưỡng”.

Ông Philip Goh lưu ý, ngành hàng không châu Á – Thái Bình Dương vẫn đang trong giai đoạn bắt đầu hồi phục sau đại dịch COVID-19, với nhu cầu khách quốc tế chỉ ở mức 36% của năm 2019 tính đến tháng 7 năm nay. Trong khi các khu vực khác chứng kiến nhu cầu hồi phục lên tới 70% so với trước đại dịch.

Chia sẻ quan điểm trên, ông Mohshin Aziz, Giám đốc Quỹ Phục hồi Hàng không Pangolin, đơn vị chuyên đầu tư vào các doanh nghiệp hàng không cho biết, ‘vô cùng ngạc nhiên’ với thời điểm tăng phí là tháng 11: “Vì sao chúng ta không đợi đến khi ngành công nghiệp hàng không phục hồi hoàn toàn? Hiện nay các thị trường quan trọng như Trung Quốc và Nhật Bản vẫn chưa mở cửa hoàn toàn”.

Trong khi đó, người phát ngôn hãng hàng không Jetstar Asia cho biết, vô cùng thất vọng với các mức thuế phí sân bay cao hơn sắp được áp dụng, trong bối cảnh các hãng hàng không vẫn đang hồi phục sau đại dịch và giá nhiên liệu tăng cao.

Tuy nhiên, bên cạnh những ý kiến phản đối, ông Shukor Yusof, sáng lập công ty tư vấn hàng không Endau Analytics cho rằng, dù muốn hay không cũng khó tránh khỏi việc phí sân bay tăng cao.

Đồng quan điểm này, cô Edlyn Phua, 31 tuổi, người có kế hoạch đi du lịch vào cuối năm nay cho biết, có thể chấp nhận phí tăng thêm bởi khoản tiền này không đáng kể so với các chi phí liên quan đến các dịch vụ du lịch khác cũng đã tăng giá.

Sau hơn 2 năm bị ảnh hưởng bởi đại dịch COVID-19, nhiều sân bay trên thế giới sụt giảm doanh thu. Trước đó, tháng 11/2021, sân bay Schiphol ở Amsterdam, Hà Lan cũng công bố kế hoạch tăng 37% phí đối với các hãng hàng không trong vòng 3 năm. Dù kế hoạch này vấp phải chỉ trích gay gắt từ Hiệp hội Vận tải Hàng không Quốc tế (IATA).

Tại Việt Nam, theo Thông tư số 53 của Bộ GTVT, phí sân bay và phí soi chiếu an ninh là khoản thu từ hành khách cùng với phí dịch vụ vận chuyển hàng không, do các hãng hàng không thu hộ và chuyển lại cho doanh nghiệp cung ứng dịch vụ nhà ga hành khách, dịch vụ bảo đảm an ninh hành khách, hành lý trên cơ sở danh sách hành khách của các chuyến bay.

Mỗi vé máy bay của các hãng hàng không cơ bản sẽ gồm tiền vé máy bay của hãng, thuế VAT, phí an ninh soi chiếu, phí sân bay, phí quản trị, phụ thu xăng dầu... Tùy vào mỗi hãng, các khoản phí có tên gọi khác nhau. Vietnam Airlines gọi là phí soi chiếu an ninh hành khách và hành lý, phí dịch vụ hành khách. Trong khi đó Bamboo Airways gọi là "phí thu hộ", còn Vietjet Air là phí sân bay và phí an ninh sân bay.

Hành khách thanh toán khoản phí trên cho hãng bay khi mua vé, hãng thu hộ đơn vị cung cấp dịch vụ. Số tiền thanh toán của hãng bay cho bên sân bay trên cơ sở sân bay lập danh sách hành khách của các chuyến bay và gửi về cho các hãng hàng không thanh toán. Các hãng bay được hưởng hoa hồng 1,5%. Khoản phí sân bay và phí soi chiếu an ninh hiện nay từ khoảng 80-120 ngàn đồng/vé tùy sân bay.