Xử phạt vi phạm vận tải nội bộ: Làm sao để khả thi?

Với số lượng lớn phương tiện vận tải nội bộ đang hoạt động hiện nay, để nâng cao hiệu quả quản lý hoạt động vận tải này, cần sớm làm rõ các quy định cụ thể về quy trình quản lý an toàn giao thông, về trách nhiệm của các bên liên quan để đảm bảo tính minh bạch và khả thi.

 

Ảnh nh hoạ

Hiện nay các hoạt động vận tải nội bộ diễn ra khá phổ biến với số lượng hàng trăm nghìn phương tiện, chủ yếu là những hoạt động bằng xe ô tô hoặc xe 4 bánh có gắn động cơ, với đặc điểm là không kinh doanh, không thu tiền cước, tiền phí và hoạt động hầu như trong nội bộ để chở cán bộ, công nhân viên, người lao động hoặc chở sinh viên, học sinh của các cơ quan, tổ chức trong nội bộ cơ quan, đơn vị.

Theo phân loại đường bộ theo Luật Đường bộ 2024 thì đường nội bộ thuộc đường bộ. Do đó, tất cả phương tiện hoạt động trên đường bộ thì phải hoạt động theo đúng luật, và phải tuân theo Luật Trật tự An toàn Giao thông Đường bộ, nếu vi phạm phải bị xử lý theo Nghị định 168 hiện nay. Các phương tiện vận tải nội bộ nếu bị phát hiện vi phạm sẽ bị xử lý bình thường như di chuyển trên các loại đường bộ khác. Vấn đề chỉ còn nằm ở cơ chế phát hiện để xử lý vi phạm.

Hiện nay, các tuyến đường thuộc về đường nội bộ thì chủ sở hữu các tuyến đường đó sẽ chịu trách nhiệm quản lý như đường nội bộ các khu công nghiệp, khu chế xuất…Khi đó, các xe ô tô hoặc xe 4 bánh có gắn động cơ mà làm nhiệm vụ chở người hoặc hàng hóa phục vụ cho hoạt động sản xuất, kinh doanh mà hoạt động này không thu cước phí, dù không phải là hoạt động vận tải thông thường và chỉ diễn ra trong nội bộ doanh nghiệp thì trách nhiệm quản lý lớn nhất thuộc về cơ quan, doanh nghiệp quản lý nên nếu lỗi vi phạm ở mức nhỏ hoặc thông thường thì cơ quan chức năng rất khó phát hiện để có thể xử phạt.

Ở Dự thảo Nghị định này, dù quy định mức xử phạt từ 3.000.000 đến 10.000.000 đồng là mức phạt khá nghiêm khắc nhưng người nộp phạt sẽ là các doanh nghiệp, tổ chức và hành vi vi phạm lại xảy ra ngay trong khuôn viên của họ nên việc kiểm tra, giám sát sẽ rất khó khăn bởi chẳng ai “tự lấy đá ghè chân mình”.

Do vậy, cần xây dựng cơ chế có thiết bị giám sát của cơ quan chức năng, có kết nối mang tính hệ thống để việc giám sát hoạt động vận tải nội bộ được thường xuyên, liên tục bởi cơ quan quản lý Nhà nước. Chỉ có như vậy mới áp dụng được chế tài xử phạt khi có hành vi vi phạm xảy ra, còn nếu chỉ có quy định về chế tài mà không kèm theo cơ chế thực thi nào để kiểm tra, giám sát và phát hiện vi phạm thì tính khả thi của quy định sẽ không thể được đảm bảo.