Cần giải pháp hỗ trợ để hoàn thiện lộ trình khí thải ô tô

Tuy nhiên để những quy định này không gây xáo trộn cho người dân và doanh nghiệp thì cần những bước chuẩn bị kỹ lưỡng ngay từ bây giờ.

Nhiều ý kiến người dân và chuyên gia bày tỏ đồng tình với dự thảo lộ trình áp dụng quy chuẩn khí thải ô tô bởi thấy rõ rằng, việc bắt buộc ôtô đang lưu hành đáp ứng tiêu chuẩn khí thải là một trong những bước đi đầu tiên thể hiện sự quan tâm mạnh mẽ hơn của các cơ quan chức năng tới vấn đề ô nhiễm không khí đô thị, từ đó hướng đến xây dựng vùng phát thải thấp.

Lộ trình khí thải ô tô: Đã rõ, sát hơn với thực tế

Tuy nhiên, việc “siết” tiêu chuẩn khí thải có thể làm tăng chi phí sở hữu phương tiện cho người dân vì giá xe sản xuất theo tiêu chuẩn khí thải cao hơn. Người dân cũng có thể gặp khó khăn trong việc mua bán xe cũ khi các xe có tiêu chuẩn khí thải thấp dần bị loại bỏ khỏi thị trường.

Các doanh nghiệp vận tải buộc phải nâng cấp đội xe, tạo áp lực tài chính nếu không có cơ chế hỗ trợ.

Do đó, để đảm bảo tính khả thi và công bằng, trước tiên cần thực hiện khảo sát, đánh giá tác động của chính sách này để có giải pháp phù hợp cho từng nhóm đối tượng, đặc biệt là nhóm các doanh nghiệp, hợp tác xã vận tải – những đối tượng chịu ảnh hưởng trực tiếp và tác động từ chính sách này sẽ ảnh hưởng không nhỏ đến chi phí vận tải và cả nền kinh tế.

Mặt khác, công tác truyền thông và tạo đồng thuận xã hội cho lộ trình khí thải ô tô đóng vai trò hết sức quan trọng. Theo đó, cần truyền thông về lộ trình này một cách rõ nét, bảo đảm người dân hiểu đúng và nắm bắt chính xác mục tiêu và lợi ích lâu dài của chính sách. Nội dung chính sách cần được triển khai với lộ trình rõ ràng, đi kèm các biện pháp hỗ trợ người dân, doanh nghiệp, đặc biệt là nhóm doanh nghiệp vận tải.

Ở khía cạnh, Dự thảo này không hề "cấm xe ôtô theo năm sản xuất" mà yêu cầu xe ôtô phải đáp ứng mức quy chuẩn khí thải phù hợp. Các xe ôtô cũ vẫn có thể lưu hành bình thường nếu đáp ứng được mức quy chuẩn khí thải tương ứng".

Do đó, thay vì lo lắng về việc xe bị "cấm", người dân nên chú trọng vào việc đảm bảo xe ôtô được vận hành tốt, hệ thống xử lý khí thải đạt tiêu chuẩn, quy chuẩn theo quy định bằng cách bảo trì, bảo dưỡng thường xuyên theo khuyến cáo của nhà sản xuất hoặc xem xét chuyển dần sang sử dụng xe điện, xe lai điện - xu hướng thân thiện với môi trường đang ngày càng phát triển trên toàn cầu.

Để lộ trình áp dụng quy chuẩn khí thải ô tô không gây “sốc” cho người dân và doanh nghiệp, thì ngay từ thời điểm này cần sớm có những nghiên cứu, đánh giá tác động cụ thể tới từng đối tượng, từng địa phương với những điều kiện cụ thể để có phương án hỗ trợ phù hợp.

Tiếp đó, các giải pháp có thể tính tới bao gồm hỗ trợ cải tiến, nâng cấp thiết bị trên phương tiện, chính sách đổi xe cũ sang xe mới, điều chỉnh phí, giá dịch vụ vận tải công cộng, cung ứng các loại nhiên liệu mới…để thúc đẩy chuyển đổi phương tiện sạch hơn.

Lộ trình này, để đạt hiệu quả thực sự, cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa các bộ ngành, địa phương, doanh nghiệp và người dân trong việc nâng cấp phương tiện, phát triển hạ tầng và chính sách hỗ trợ phù hợp. Lộ trình cần được coi là bước đi tất yếu để Việt Nam từng bước hòa nhập với xu hướng kiểm soát khí thải ô tô tiên tiến trên thế giới, hướng tới một môi trường trong lành và phát triển bền vững.