Để tận dụng đất đá dôi dư cần phải đáp ứng các điều kiện gì? Kế hoạch tận dụng đất dư thừa của Bộ GTVT thế nào nhằm tăng hiệu quả, tránh lãng phí tài nguyên và tiết kiệm chi phí vận chuyển?
Liên quan đến nội dung này, PV VOV Giao thông có cuộc trao đổi với ông Phùng Tiến Vinh, Phó Cục trưởng Cục quản lý đầu tư xây dựng (Bộ GTVT).
PV: Việc Bộ GTVT chấp thuận chủ trương tận dụng đất, đá dư thừa để đắp nền đường mở rộng một số đoạn tuyến theo giai đoạn hoàn chỉnh của cao tốc Bắc - Nam đoạn Bùng - Vạn Ninh mang lại ý nghĩa như thế nào trong bối cảnh hiện nay?
Ông Phùng Tiến Vinh: Việc tận dụng đất đất đào để đắp sau khi triển khai có dư lớn như tại đoạn Bùng – Vạn Ninh có khối lượng đất đá ở nền đào dư thừa nhiều, buộc phải tìm các bãi thải hoặc bãi trữ.
Việc này thỏa thuận với địa phương, tuy nhiên thực tiễn cho thấy để làm được được việc này có rất nhiều thủ tục, từ việc giải phóng mặt bằng, hoàn trả công trình vật kiến trúc cho địa phương…vô cùng khó khăn.
Trong quá trình đó đã tìm ra các giải pháp khắc phục từ chủ đầu tư, tư vấn thiết kế, tư vấn giám sát tính phương án sử dụng diện tích mặt bằng của giai đoạn 2, nghiên cứu những đoạn nào không ảnh hưởng gì thì chúng ta sẽ đào và đắp luôn.
Việc này sẽ mang lại lợi ích, là không phải tìm kiếm bãi thải và sau này khi thi công giai đoạn 2 ta đã có sẵn nền đường.
PV: Qua tìm hiểu thực tế của phóng viên tại một số dự án, các nhà thầu đã tận dụng đất đá dư thừa ở nhiều vị trí để đắp nền đường, gỡ khó về vật liệu trong giai đoạn các mỏ vật liệu chưa đủ điều kiện khai thác; tuy nhiên, việc tận dụng đất đá dư thừa còn khá hạn chế. Theo ông, để tận dụng được lượng đất đá dôi dư này cần phải đáp ứng các điều kiện gì?
Ông Phùng Tiến Vinh: Dự án trong quá trình thiết kế chúng ta đã xác định, ước lượng, tận dụng được bao nhiêu nền đào để đắp, điều phối đất; tuy nhiên tùy từng vị trí nền đào, đất phải đáp ứng các tiêu chuẩn kỹ thuật của nền đắp, quá trình hti công cũng phải kiểm tra lại, nếu đất đáp ứng được sẽ dùng vào đắp nền.
Trong quá trình triển khai giữa dự án này với dự án kia có sử dụng đất nền đào của dự án thành phần này để đắp cho dự án thành phần kia, giữa Bộ GTVT và Bộ Tài nguyên Môi trường đã làm việc và đầu năm nay đã thống nhất chủ trương này.
Bởi lẽ về bản chất giữa các dự án thành phần này đều nằm trong cùng 1 dự án đường bộ cao tốc Bắc – Nam giai đoạn 2, trong trường hợp không thể tận dụng hết được vật liệu thì cần tính toán các cácphương án, yếu tố về tài chính, chi phí vận chuyển từ vị trí đất đào đến vị trí đắp giá thành thế nào?
Đồng thời tìm hiểu các mỏ vật liệu ở gần khu vực nền đắp đó, từ đó tư vấn tính toán nên sử dụng đất tận dụng hay sử dụng đất mua hoặc đất khai thác tại mỏ theo cơ chế mới cái nào hiệu qủa kinh tế hơn sẽ quyết định lựa chọn. Nếu đất nền đào dư thừa đáp ứng tiêu chuẩn kĩ thuật và chi phí đmả bảo hiệu quả thì sẽ dùng để đắp.
PV: Trong bối cảnh hàng loạt dự án triển khai cùng 1 thời điểm như hiện nay, việc tận dụng đất, đá dư thừa có được Bộ GTVT tính đến? Kế hoạch trong việc tận dụng vật liệu dư thừa này cho các dự án phân kỳ đầu tư tiếp theo thế nào?
Ông Phùng Tiến Vinh: Từ tháng 9/2023 tại dự án Bùng – Vạn Ninh dư thừa đất đào, còn Vạn ninh – Cam Lộ lại thiếu đất đắp, tại thời điểm này Bộ GTVT đã thống nhất cho phép tận dụng giữa 2 dự án trong phạm vi vận chuyển 10-15km. Hiện nay tiếp theo là sử dụng đất dư tại dự án Chí Thạnh – Vân Phong sang đắp dự án cho Quy Nhơn – Chí Thạnh.
Vừa rồi Bộ Tài nguyên Môi trường cũng đã chấp thuận chủ trương này và đánh giá áp dụng phương pháp này rất hiệu quả, tránh được vấn đề môi trường, bãi đổ thải. Trường trường hợp tiếp tục còn thừa đất đào chúng tôi sẽ tiếp tục tìm các vị trí có thể đắp được để đắp cho nền đường mở rộng giai đoạn 2, trừ các vị trí cống, rãnh, cầu…
PV: Xin cảm ơn ông.