Tổ phi công, tổ xuồng máy và tổ hậu cần đã trải qua một hành trình đáng nhớ và đầy ý nghĩa, nơi hàng vạn cư dân bị cô lập trong nước lũ.
Trong những ngày cao điểm mưa lũ dâng cao tại Thái Nguyên, Bắc Ninh, Lạng Sơn, Cao Bằng, lực lượng lái xuồng, thuyền máy, ca nô gần như là phương thức duy nhất để tiếp cận, giải cứu người dân mắc kẹt. Tuy nhiên, dù lực lượng chức năng, các tổ chức tình nguyện vào cuộc đầy nỗ lực, công tác cứu nạn vẫn không xuể.
Những chiếc thuyền này không thể chở nhiều hàng cứu trợ, vì phải ưu tiên dành không gian chở người. Vận chuyển hàng bằng xuồng cao su cũng khá mạo hiểm khi có những đội cứu hộ bị thủng tới 3 chiếc xuồng trong một đêm.
Clip: Phi công Drone đổ về ền Bắc trinh sát, thả hàng tấn hàng cứu trợ, cứu sống người bị lật thuyền trong đêm
Với trang cá nhân lượng tương tác và người nhắn tin, gọi cứu trợ về lương thực, thực phẩm, vật dụng sinh hoạt cá nhân rất lớn, anh Nguyễn Ngọc Huy, chuyên gia nghiên cứu biến đổi khí hậu đã chia sẻ ý tưởng về việc cần có máy bay không người lái (Drone, UAV) hoạt động trong vùng ngập lụt.
Ý tưởng đó lập tức được anh Quang Vịnh, một người có khả năng tổ chức các đội bay Drone hưởng ứng và cùng lên kế hoạch. Chỉ sau một đêm, hàng loạt cá nhân, nhóm bay, các phi công và người cho mượn máy phát điện đã theo lời kêu gọi để gia nhập hoạt động cứu trợ bằng Drone.
Người đầu tiên xuất hiện là anh Lê Long, phi công có chứng chỉ vận hành thiết bị bay nông nghiệp đến từ Hà Tĩnh, đã có mặt từ tờ mờ sáng ngày 9/10 với 2 chiếc Drone nông nghiệp. Anh Long cùng với các anh em khác lập tổ 5 chiếc Drone và lập tức được lực lượng chức năng sở tại hướng dẫn, đảm bảo an ninh tận tình.
Chia sẻ trước giờ cất cánh một chuyến hàng từ đê Lạng Giang, xã Lạng Giang (tỉnh Bắc Ninh mới), anh Lê Long nhấn mạnh:
“Mình không thể đếm được, vì mọi việc rất gấp rút, bay liên tục. Trung bình chắc khoảng 80 chuyến bay, Drone khi cất cánh là nặng 50kg, kéo theo hàng khoảng 30-50kg nữa, tùy từng lúc. Bay nhìn qua màn hình, mình thấy bà con cấm áo phao, rồi cầm cờ đứng trên mái nhà.
Mỗi khi nhận hàng, mình có nói chuyện qua bộ đàm móc ở dưới đồ thì bà con đều cảm ơn. Những chuyến bay đầu tiên, chúng mình rất hồi hộp, run, vì khá nguy hiểm cho thiết bị và con người. Nhưng khi giúp được bà con suôn sẻ, anh em trong đội ai cũng rất vui”.
Nằm trong đội Drone từ khu vực TP.HCM và ền Nam ra hợp cùng đội của anh Lê Long, anh Liêm (phi công nông nghiệp ở Kiên Giang) cũng vừa thao tác bay, vừa tranh thủ chia sẻ nhanh với phóng viên VOV Giao thông chiều ngày 12/10, không khí rất khẩn trương vì theo anh, còn tới cả trăm hộ dân ở khu vực Bắc Giang cũ vẫn bị cô lập và rất cần cứu trợ từ đường hàng không.
“Đội em đang họa động cỡ 12-13 người, có 5 Drone. Quá trình lái cũng bị áp lực một chút vì lần đầu em bay cẩu hàng cho người dân, con bình thường em cũng chủ yếu bay máy bay không người lái trong lĩnh vực công nghiệp không à. Mà em đang bận cẩu hàng anh nhé, rất xin lỗi anh…”.
Đặc thù của Drone nông nghiệp là kích thước lớn, nặng và mỗi chuyến hàng khoảng 50kg chỉ có thể bay được 8 phút với tầm xa 2km đổ lại. Do đó, trong một chuyến thả hàng cho bà con, cần có flycam lĩnh nhiệm vụ trinh sát.
Anh Trần Duy Tiệp (một hướng dẫn viên du lịch ở Tà Xùa (tỉnh Sơn La) đã tham gia đội Drone từ sớm và đảm trách công việc này. Với một viên pin đầy, chiếc flycam có thể theo hỗ trợ 7 chuyến Drone cỡ lớn.
“Bọn em sẽ bay một máy bay đi trước kiểm tra các địa điểm, sau đó bay cùng máy bay to để kiểm tra địa hình có vướng cây, mắc dây điện, đảm bảo an toàn cho người dân khi hạ đồ xuống vì máy bay nông nghiệp rất lớn. Em còn nhớ, đêm hôm trước ngày 8/10, nhìn qua màn hình, tốc độ nước lên 1 tiếng phải dâng 1m.
Tất cả người dân rất bất ngờ, bị động, chỉ có thể chạy người, gà lợn, đồ vật lên hết mái, toàn chăn ga gối, gia súc trên ấy. Em nhìn thấy cảm thấy xót lắm. Đến giờ, khi người dân nhận được đồ dùng, thực phẩm từ máy bay, em thấy rất vui”.
Với kinh nghiệm tham gia cứu trợ vùng lũ, các nhóm Drone đã tự tổ chức và chia ra mỗi nhóm có khoảng 3 tổ gồm: Tổ bay, tổ xuồng máy và tổ hậu cần với mỗi tổ có một tổ trưởng. Anh Lê Mạnh Linh, một công an viên tại Nghệ An, tổ trưởng Drone ở khu vực tỉnh Bắc Ninh chia sẻ, khi đang lái máy bay chuyển hàng, tổ của anh còn phát hiện thông qua màn hình điều khiển và cứu mạng được 2 người bị lật thuyền trong đêm:
“Chiều ngày 9/10, lúc 18h30, đội Drone đang quá trình vận chuyển, phát hiện có 1 thuyền của người dân đang chới với, bị lật trên sông nước, không tìm được phương hướng đi ra. Chúng tôi đã lập tức huy động người ra triển khai hỗ trợ và cứu sống được 2 người đó vào. Rất may mắn. Ngoài ra, trong đội có những anh em đã nghiên cứu cải tiến để Drone có thể mang được nặng hơn, bay xa hơn, vì hiện tại Drone mới chỉ tối đa kéo được hàng 50kg. Chúng tôi vẫn đang cố gắng nghiên cứu”.
Anh Nguyễn Xuân Huy, sĩ quan quân đội ở TP.HCM, và là nhóm trưởng một nhóm Drone khu vưc ền Nam và có gửi Drone ra Bắc đau đáu cho rằng, nếu được tổ chức, hỗ trợ một cách bài bản, chính thức, cứu trợ thiên tai thảm họa bằng máy bay không người lái sẽ phát huy hơn nữa, cứu được nhiều người hơn nữa. Theo anh, với chi phí chỉ 40.000-50.000 đồng/chuyến bay, Drone rẻ và hiệu quả hơn nhiều phương án khác.
“Nếu có một tổ chức chuyên nghiệp thì tốt quá. Các đầu máy bay này thì bên phòng không tại các địa phương đều nắm được danh sách máy bay, tên người điều khiển vì phải đăng ký và xin cấp phép bay mà. Bây giờ, nếu mỗi xã, khu vực bị cô lập chỉ cần 1-2 chiếc máy bay thì giải quyết được hết được câu chuyện đưa hàng hóa đến cho mọi người.
Thậm chí nếu nguy cấp, mình có thể cột phao, tròng vào người bị nạn. Tất nhiên tối kỵ là kéo người bay lên, nhưng có thể kéo phao trên nước đưa người ta vào. Còn kéo người thì kéo được nhưng không nên, vì rất nguy hiểm”.
Ngay sau khi hoàn thành tiếp tế, thả hàng tại các khu vực lũ rút, một số thành viên nhóm Drone tiếp tục di chuyển về hạ lưu sông Cầu ở Sóc Sơn, Hà Nội để hỗ trợ bà con vùng ngập lụt (nếu cần).
Chuyên gia nghiên cứu biến đổi khí hậu Nguyễn Ngọc Huy cho biết, tính đến ngày 12/10, hầu hết các điểm nóng về ngập sâu ở các địa phương ền Bắc như Lạng Sơn, Bắc Ninh, Thái Nguyên đã được các đội xuồng máy, Drone giải quyết cơ bản.
Trong khi đó, hàng trăm tấn hàng cứu trợ từ Tây Nguyên, Cần Thơ, Đà Nẵng… và khắp mọi ền tổ quốc tiếp tục tập kết về các điểm hàng cứu trợ, trong đó có cả những chiếc bánh chưng gửi gắm tình yêu thương của ền Trung ra Bắc.
Họ, những phi công flycam, drone, xuồng máy, và cả những người gói, sắp xếp và chất từng túi hàng cứu trợ… đã vượt qua mọi khó khăn, thách thức về địa lý, chạy đua với thời gian, đổi kinh tế và cả sức khỏe để tình nguyện thực hiện những chuyến hàng ấm tình đồng bào./.