Tuy nhiên, dưới góc nhìn của VOV Giao thông, để gia đình thực hiện tốt chức năng chăm sóc và giáo dục thì không chỉ con trẻ mà chính các bậc phụ huynh cũng cần được tư vấn, hỗ trợ bởi chưa bao giờ “Nghề” làm cha mẹ” khó như hiện nay.
Một ngày của học sinh Tiểu học trường công bắt đầu từ trước 7h, và kết thúc sớm nhất cũng phải 21h tối. 14 tiếng đồng hồ này bao gồm cả thời gian ở trường và ở nhà trước khi đi ngủ. Trong đó: 8 đến 9,5 tiếng các em học tập và bán trú trường; 0,5 đến 2 giờ di chuyển trên đường. Về nhà, chúng ôn bài buổi tối từ nửa tiếng đến 1 tiếng; chừng đó thời gian nữa cho các bữa ăn, cho vệ sinh tắm rửa.
Như vậy, thời gian còn lại để một học sinh tiểu học rảnh rang hoàn toàn khi ở nhà là không quá 1 tiếng/ ngày. Liệt kê này chưa bao gồm các buổi học thêm ngoại ngữ, học thêm kiến thức, tập thể thao ở câu lạc bộ, các môn năng khiếu…
Đó là học sinh Tiểu học. Lên cấp 2, cấp 3, quỹ thời gian này gần như về “mo”, thậm chí là âm. Lịch học thêm dày đặc. Bài vở chất chồng. Nhà 4-5 người, mỗi người ăn một ca.
Cha mẹ và con cái, cả hai bên không có thời gian cho nhau.
Gia đình được mặc định gánh rất nhiều vai trò trong quá trình trưởng thành của một đứa trẻ. Nhưng trụ cột gia đình là ai? Vẫn là họ, những con người đó, với vai viên chức công sở, bác sỹ, doanh nhân, thương nhân, công nhân… Trong bối cảnh các yêu cầu công việc ngày càng cao, làm hết việc chứ không hết giờ, không ít “trụ cột” gia đình đang phải ôm việc về nhà. Họ ở cùng con cái nhưng tâm trí đang ở dự án, đơn hàng, ở báo cáo và những deadline tiến độ.
Tất nhiên, không phải tất cả phụ huynh đều gặp khó khăn hay bận rộn đến thế. Nhưng sự mặc kẹt giữa công việc và trách nhiệm gia đình đang là tình trạng chung, rất phổ biến của các bậc phụ huynh.
Thời gian cơ học không đủ. Giao tiếp và kết nối với con cái ngày càng khó hơn. Trong khi, kiến thức, kỹ năng nhận biết và quản lý rủi ro với con trước các thứ độc hại bên ngoài lại không đơn giản, phụ thuộc vào năng lực mỗi người. Trong khi, áp lực thành tích học tập khiến họ không dễ lựa chọn cho con mình một hướng đi riêng để đứng ngoài vòng xoáy.
Không thể phủ nhận trách nhiệm của gia đình là đầu tiên, trên hết khi để trẻ phạm pháp tuổi vị thành niên. Pháp luật cũng đã quy định rất rõ ràng trách nhiệm của cha mẹ và người giám hộ. Song, nếu chỉ quy trách nhiệm mà chưa nhìn sâu vào cơ chế dẫn đến thực trạng này, thì có thể, nhiều sự việc đau lòng sẽ tiếp tục xảy ra, trong sự bất lực.
Ai cho phụ huynh dứt công việc ra một bên để toàn tâm toàn ý với con cái sau giờ tan sở?
Ai giúp phụ huynh sẵn sàng nói không với các lớp học thêm, để con họ có một thời gian biểu bình thường, trong khi học hành thi cử mỗi ngày mỗi khó?
Đành rằng, làm cha mẹ là niềm hạnh phúc lớn lao và là lựa chọn tự nguyện của mỗi người. Và ai đó biện nh rằng, bạn có quyền lựa chọn một công việc bớt áp lực hơn để dành nhiều hơn thời gian cho con cái. Nhưng, bao nhiêu phụ huynh có được lựa chọn này?
Với những đứa trẻ được ở cùng cả bố và mẹ, cuộc sống gia đình hiện nay vốn đã tiềm ẩn nhiều bất ổn. Những trẻ thiếu một trong hai bên, hoặc sống cùng ông bà hay người thân khác, lại càng khó khăn hơn trong quá trình trưởng thành. Chúng rất khó được giúp đỡ đầy đủ trong những giai đoạn khủng hoảng của tâm sinh lý và nhận thức.
Vậy thì, truy trách nhiệm của gia đình trong các vụ thanh thiếu niên phạm pháp là khách quan. Song, để giải quyết được lý do này, hoàn toàn không phải câu chuyện riêng của các gia đình. Chắc hẳn, sau khi đọc tin về việc con người ta gây án, nhiều cha mẹ giật mình, hoang mang, nhưng cũng chưa biết phải làm gì tiếp theo.
Không thể chỉ gán một trách nhiệm là xong, mà cần một cơ chế tác động đồng bộ, để gia đình có thể hoàn thành được sứ mệnh của nó. Ở đó, từ triết lý và phương pháp giáo dục trong nhà trường, từ cách đánh giá năng lực phẩm chất của một đứa trẻ, từ việc kiểm soát các yếu độc hại của những môi trường xung quanh... đều cần có sự thay đổi.
Ở đó, cách thức quản lý lao động, biện pháp nâng cao hiệu suất lao động cũng cần khác đi, để các phụ huynh không phải bơi mình ra với công việc đến mức bỏ bê con cái.
“Nghề” làm cha mẹ chưa bao giờ khó như hiện nay, khi xã hội chuyển động quá nhanh, môi trường xung quanh quá nhiều cạm bẫy, mà phụ huynh lại chưa từng được học để bước vào “nghề”. Vì thế hơn bao giờ hết, chính các phụ huynh đang rất cần được hỗ trợ, để có thể đồng hành cùng con, và hoàn thành sứ mệnh cao cả của gia đình mà đã làm mẹ làm cha, không ai lại không mong muốn./.