Mời quý vị đến với góc nhìn từ người trong cuộc bên trong một chiếc SUV tự hành không người lái.
Sau những buổi tham quan, học tập theo kế hoạch, điều khiến chúng tôi tò mò muốn trải nghiệm nhất tại Nam Ninh là… chiếc xe điện của Tiết Tuấn Huy, phóng viên Trung tâm Truyền thông Quốc tế (thuộc Quảng Tây Nhật Báo), với lời giới thiệu “có cánh”: “Còn đỉnh hơn cả Tesla!”.
Trong hầu hết các chuyến đi theo đoàn, Huy thường tự hào chạy chiếc xe hiệu AITO M7 Ultra – một dạng xe mở rộng phạm vi EREV (vẫn có khối động cơ xăng 1.5L tăng áp đóng vai trò "máy phát điện" để sạc cho pin khi cần thiết). Đây là sản phẩm hợp tác giữa tập đoàn công nghệ số 1 Trung Quốc -Hoa Vi (Huawei) và hãng xe Seres.
Việc trải nghiệm lái xe điện không còn quá lạ lẫm ở Việt Nam, do vậy, chúng tôi đã thuyết phục Tiết Tuấn Huy làm một việc mà trước đó cậu chưa từng thực hiện – Để chiếc xe tự hành, chở cả nhóm đi dạo khu trung tâm vào 17h00 một chiều mưa phùn, nồm ẩm và lượng phương tiện gia tăng lên mức cao nhất!
Clip: "Giải mã" xe tự hành không người lái Huawei giờ cao điểm Nam Ninh, Trung Quốc
Ngập ngừng thoáng chốc, Huy cũng đồng ý ngay, dù trước đó cậu chỉ thỉnh thoảng sử dụng tính năng lái tự động ở các đoạn đường vắng và trên cao tốc:
“Cảm giác đi một chiếc xe tự hành rất tuyệt vời. Nếu tôi có việc bận nào đó trong những chuyến đi dài như về thăm bố mẹ cách khoảng 4-5 tiếng chạy xe, tôi sẽ bật chế độ lái tự động. Tôi có thể nói chuyện điện thoại với bố mẹ trên xe, thỉnh thoảng đánh mắt quan sát để đảm bảo mọi thứ vẫn ổn thôi. Nhìn chung đi xe này rất nhàn”.
Đập vào mắt chúng tôi là một chiếc xe SUV với đường nét hiện đại, sang trọng màu bạc, điều khiển từ xa bằng smartphone. Ở trung tâm màn hình chính phát ra giọng nói của Tiểu Nghệ (XiaoYi) – một Agent AI (Thế hệ AI tác nhân mới mô phỏng suy nghĩ giống con người và có thể tự đưa ra quyết định giải quyết các mục tiêu, nhiệm vụ). Huy giao tiếp với chiếc xe hoàn toàn qua giọng nói được cả tiếng Trung Quốc và tiếng Anh.
Dù từng sử dụng hệ điều hành Harmony OS của các máy điện thoại Huawei, chúng tôi vẫn cảm thấy ngạc nhiên khi một hệ điều hành smartphone được tích hợp sâu vào xe hơi, giúp kết nối nhanh, mượt mà, tức thì và thống nhất giữa mọi thiết bị.
Sau khi Tiết Tuấn Huy ra lệnh chuyển sang chế độ lái tự động và thông báo điểm đến, Tiểu Nghệ bật bản đồ Baidu, chiếc xe bắt đầu lăn bánh mà không có sự tác động vật lý từ Huy. Tốc độ duy trì ở dải 40km/h, thấp hơn tốc độ tối đa cho phép là 50km/h.
Sự tò mò, thú vị đến với chúng tôi ngay tại nút giao đầu tiên, khi bản đồ chiếc AITO M7 Ultra không chỉ hiển thị số giây đếm ngược ở đèn tín hiệu đang đứng, mà còn cả đèn tín hiệu tiếp theo trên lộ trình. Một chi tiết nhỏ nhưng cho thấy tính “kết nối vạn vật” từ smartphone, xe hơi cho đến từng cột đèn tín hiệu và hệ thống bản đồ. Mô hình phân tích dựa trên dữ liệu lớn tính toán chính xác đến từng giây cho lộ trình đặt ra.
Anh Đinh Anh Tuấn, thành viên trong đoàn Việt Nam, tấm tắc khen sự “thông nh” của chiếc xe thể hiện ngay từ bản đồ dẫn đường:
“Ở Nam Ninh nói riêng và Trung Quốc nói chung, họ đang sử dụng hai loại bản đồ dẫn đường cho ô tô là Baidu và Gaode. Cả hai đều dựa trên hệ thống vệ tinh dẫn đường Bắc Đẩu. Nó cung cấp thông tin vô cùng chính xác, khi tới một điểm, hệ thống dẫn đường này sẽ cung cấp nhiều lựa chọn, trong đó có tính toán số giây dừng đèn đỏ để chủ động lộ trình. Tôi nghĩ việc thành phố phát triển và phổ cập xe điện là chính sách của tương lai, đảm bảo vấn đề môi trường rất tốt”.
Trên lộ trình, những tình huống rất “con người” đã xảy ra, như đột ngột có người đi bộ băng ngang qua đường, một chiếc xe hai bánh vượt đèn đỏ tạt đầu, hoặc một chiếc xe đi quá chậm chắn phía trước. Chiếc xe của Tiết Tuấn Huy tự động nhấn phanh, thực hiện một động tác lắc nhẹ hông xe, với mục đích “nhắc khéo” khá tinh tế với người lái về tình huống phức tạp nảy sinh:
“Bạn thấy đấy, chiếc xe tự động giảm tốc độ, lắc cảnh báo khi có người cản trở làn đường. Nó có rất nhiều cảm biến, radar, hệ thống phanh ABS và mọi thứ. Tôi không thể nhớ số lượng. Với tôi, đây là một chiếc xe siêu ngầu, có rất nhiều không gian
. Tôi nhớ có lần tôi đã trải qua... gần như là một tai nạn. Có người đã cố gắng vượt đèn đỏ, và tôi đang đi với tốc độ khoảng 60 km/h. Tôi gần như đã đâm vào anh ta, nhưng xe của tôi đã tự động phanh lại giúp tôi tránh được vụ tai nạn xe hơi. Vì vậy, tôi nghĩ nó khá an toàn dựa trên kinh nghiệm của tôi”
Cuộc thử nghiệm quãng đường khoảng 5km ở khu vực trung tâm thành phố Nam Ninh giữa giờ cao điểm kết thúc hoàn hảo với một màn tự hành của chiếc xe vào thẳng sảnh khách sạn trước hàng loạt chướng ngại vật phức tạp.
“Ngoài sức tưởng tượng” là cảm nhận của mọi thành viên ngồi trên xe AITO M7 Ultra. Cảm giác chuyển làn, đánh vô lăng, bật xi nhan, rà phanh, nhấn ga và cả xử lý tình huống đột xuất từ AI gần như tương tự cách một người thật đang lái.
Qua trải nghiệm trên chiếc xe trị giá 300.000 Tệ (khoảng trên 1,1 tỷ đồng) – tương đương hoặc thậm chí cao hơn phân khúc giá của Tesla Model Y, những mẫu xe điện thông nh nội địa Trung Quốc đang cho thấy sức cạnh tranh lớn so với Tesla, không bằng giá mà bằng tính năng.
Tiết Tuấn Huy và một số người bạn của mình đã lựa chọn Huawei thay vì Tesla để tìm một mẫu xe tự hành. Vị thế không dễ suy chuyển của Tesla, hãng xe điện toàn cầu đến từ Mỹ, đang lung lay mạnh tại thị trường tỷ dân trước hai “gọng kìm” Huawei và Xiao.
Huawei với liên nh HIMA - các nhà sản xuất xe do Huawei cung cấp "bộ não" (phần mềm, HarmonyOS Next), "hệ thần kinh" (ADAS, cảm biến) và "trái tim" (một phần hệ thống truyền động điện) – họ cạnh tranh ở phân khúc cao cấp với hệ sinh thái kết nối vạn vật (sở hữu sẵn hàng trăm triệu người dùng Harmony OS trên smartphone), công nghệ lái xe thông nh được bản địa hóa sâu sắc và cung ứng cả mẫu xe điện mở rộng phạm vi (EREV) giải quyết thành công "nỗi lo hết pin". Thống kê tháng 10/2025, doanh số của liên nh HIMA - đã đạt trên 68 nghìn xe, gấp 2,6 lần doanh số của Tesla.
Trong khi đó, Xiao tấn công mạnh vào dải phân khúc SUV từ đại chúng đến cao cấp. Mẫu YU7 của hãng này đã thuyết phục đánh bại doanh số nội địa của Tesla Model Y bằng thông số, phạm vi hoạt động vượt trội dù mức giá tương đương.
Sự bùng nổ vượt bậc của xe điện nội địa mang lại lợi ích lớn hơn nhiều bức tranh giao thông đơn thuần tại Trung Quốc. Thứ nhất, phát triển ngành công nghiệp được cho là xu hướng của thế giới - sản xuất xe năng lượng mới (NEV). Thứ hai, là một nước nhập khẩu dầu thô lớn nhất thế giới, Trung Quốc có thể tự cường với việc thoát ly khỏi xe xăng cá nhân, không phụ thuộc vào rủi ro nguồn dầu mỏ bên ngoài. Thứ ba, điện hóa toàn diện ngành giao thông là con đường cốt lõi để đáp ứng các mục tiêu khí hậu và chiến lược “carbon kép”.
Những chiếc xe cá nhân sử dụng năng lượng mới như của Tiết Tuấn Huy hiện mới thay thế một phần nhỏ các chuyến đi. Nhu cầu di chuyển khổng lồ còn lại đang được cáng đáng bởi một hệ thống đi lại số 1 tại Nam Ninh – Giao thông công cộng 2 thành phần.
Ở phần tiếp theo loạt ký sự, phóng viên VOV Giao thông trải nghiệm trực tiếp và chia sẻ về một mô hình giao thông công cộng khép kín, mới được áp dụng không lâu nhưng đang góp phần “lột xác” bộ mặt đô thị và thay đổi hành vi di chuyển tại nơi vốn được biết đến là “thủ phủ xe máy”. Mời quý vị đón nghe Ký sự Nam Ninh (phần 3): ""Chiến lược kép" với sự bùng nổ metro và xe đạp điện chia sẻ"" sẽ phát sóng ngày mai.