Vượt đèo Mã Phục

Nghe nội dung chi tiết tại đây:

Những bãi biển hot nhất tại miền Bắc

Kỳ quan thiên nhiên thế giới Vịnh Hạ Long. Ảnh: Báo Công thương

Đứng đầu danh sách nghỉ mát ngày hè là vịnh Hạ Long. Có thể nói, đấng tạo hóa đã vô cùng ưu ái mảnh đất mỏ Quảng Ninh. Non xanh nước biếc, sơn thủy hữu tình, Hạ Long có hàng nghìn hòn đảo đá vôi và đảo phiến thạch muôn hình vạn trạng cùng vô vàn hang động lung linh, kì bí. Chìm trong màn sương mờ ảo, Hạ Long như một tiểu thư khuê các, e lệ, giấu mình sau chiếc mành thưa.

Nơi đây chưa bao giờ ngừng thu hút khách du lịch trong và ngoài nước, luôn là một lựa chọn hàng đầu cho những chuyến du lịch biển miền Bắc vào dịp hè sang.

Nếu có dịp đến thăm Hạ Long, bạn nhất định phải ghé thăm thiên đường Tuần Châu đẹp như mơ, “chiếc cầu” nối với địa đàng xanh mướt Bãi Cháy, núi Bài Thơ như lâu đài rêu phong kiên cố, hòn Trống Mái tình tứ ngạo nghễ giữa trời mây, hay đi thuyền thăm hang Trinh Nữ huyễn hoặc và vô vàn cảnh đẹp mỹ lệ khác.

Mênh mang mây trắng, xanh thẳm nước non như quyện lại thành một với bầu trời, Cát Bà (Hải Phòng) cũng là một lựa chọn không tồi để bạn vi vu mùa du lịch hè này. Đắm chìm trong không gian khoáng đạt, hít hà vị mặn mòi của biển cả sẽ giúp bạn quên đi những mỏi mệt, bộn bề của cuộc sống nơi phố thị.

Một nét độc đáo khác ngoài những bãi biển nên thơ điểm xuyết những hang động kì bí mà đức chúa trời đã ban tặng riêng cho Cát Bà là nguồn phong phú, đa dạng của các loài động thực vật và các hệ sinh thái. Sẽ là những trải nghiệm đáng nhớ nếu bạn có cơ hội lặn biển ngắm những rạn san hô rực rỡ sắc màu, tham quan Đảo Khỉ hay ghé Vườn Quốc Gia Cát Bà để chiêm ngưỡng những khu rừng nguyên sinh với những cây cổ thụ già hàng trăm tuổi.

Bãi biển Trà Cổ - điểm đến hút khách mỗi dịp hè về. Ảnh: Báo Quảng Ninh

Trà Cổ (Tp.Móng Cái, tỉnh Quảng Ninh) hoang sơ, mộc mạc và đầy bí ẩn, tựa như một cô thôn nữ đằm thắm, dịu dàng nhưng có chút hoang dại. Nơi đây sẽ trở thành chuyến du lịch hè vô cùng hấp dẫn nếu bạn ưa khám phá và thích chinh phục những điều mới lạ. Nổi tiếng nhất Trà Cổ là bãi Trà Cổ trữ tình, mộng mơ với những hàng dương trùng trùng điệp điệp và bãi Đá Đen trầm tĩnh, hiền hòa với những phiến đá đen thoai thoải xếp chồng lên nhau vô cùng độc đáo. Đây cũng là địa điểm tuyệt vời để ngắm bình minh. Bạn sẽ bị choáng ngợp mà thổn thức khi tận mắt được ngắm nhìn cảnh mặt trời huy hoàng đội nước nhô lên.

Từ Trà Cổ cũng rất thuận tiện để bạn ghé thăm Mũi Sa Vĩ hay còn gọi là Mũi Gót, dấu chấm đầu tiên trong bản đồ hình chữ S cong cong của đất nước Việt Nam. Nơi đây có lẽ sẽ dấy lên trong bạn những xúc động nghẹn ngào và trào dâng tình yêu Tổ quốc, tình yêu mỗi thước đất gắn liền trong máu thịt.

Được ví như Trà Cổ thứ hai của Việt Nam, biển Hải Tiến (Thanh Hóa) được biết đến với nét đẹp hoang sơ, thuần khiết. Nếu đã chán ngán cảnh phải chen chúc, xô bồ và muốn tận hưởng không gian biển xanh thẳm, lắng nghe tiếng sóng và tạm gác đi những lo âu của cuộc sống bộn bề nơi thị thành tấp nập, thì đến với Hải Tiến khi du lịch Thanh Hóa, bạn sẽ được tận hưởng mùa hè thiên đường đúng nghĩa.

Không chỉ được thưởng thức đặc sản biển, du khách còn có thể mua làm quà sau chuyến đi. Nem chua Thanh Hoá có vị ngon, ngọt, cái dai đặc trưng của nem chua ở đây cũng không lẫn đâu được. Mắm tép Thanh Hoá lại đậm đà hương vị biển cả, được lựa chọn nguyên liệu và chế biến công phu. Bánh gai tứ trụ dân dã hương vị quê nhà.

Vượt đèo Mã Phục

Ai muốn từ Hà Nội lên Cao Bằng, rồi đi chơi thác Bản Giốc, hang động bí hiểm Ngườm Ngao, hay đến mua hàng ở cửa khẩu quốc tế Tà Lùng... đều phải đi qua đèo Mã Phục, thuộc xã Quốc Toàn, huyện Trà Lĩnh. Đèo cao 700 mét và được coi là con đèo đẹp nhất trên quốc lộ 3. Đường vui của tôi hôm nay sẽ gửi đến quý vị và các bạn trải nghiệm chinh phục địa danh thú vị này. Bài đăng trên báo Công an Nhân dân của tác giả Vương Tâm.

Đèo Mã Phục.

Mã Phục là con đèo cao 700m, kéo dài 3,5 cây số, có 7 tầng uốn lượn quanh co. Cách Thành phố Cao Bằng 30km (về phía đông), đèo vắt vẻo qua những dãy núi cùng hàng chục cánh rừng, và được coi là con đèo đẹp nhất trên quốc lộ 3.

Chuyện người tráng sĩ năm xưa

Đỉnh đèo Mã Phục bị kẹp giữa hai ngọn núi tựa như một cổng thành trước khi ra khỏi thành phố đi về 5 huyện phía Đông Thành phố Cao Bằng. Đây là con đường độc đạo nên từ lâu đã được coi là "tử huyệt" cho mọi cuộc chiến trong lịch sử.

Vậy nên đời nào cũng có trạm gác ở trên đỉnh đèo. Chính độ hiểm trở tạo nên nét kỳ thú có một không hai ở đây. Ai lên đèo cũng đều biết tới chuyện tráng sĩ Nùng Trí Cao. Đây là một con người thuộc về lịch sử và huyền thoại của dân tộc Nùng nơi biên cương hùng vĩ này.

Nùng Trí Cao đã từng đánh sang nhà Tống và chiếm 8 Châu (quận) vùng đất của hai tỉnh Quảng Đông và Quảng Tây, Trung Hoa. Ba năm sau xưng vương, Nùng Trí Cao bị nhà Tống tiêu diệt. Đây là hình ảnh ở cuối con đường, tráng sĩ Nùng Trí Cao sau trận đánh, đi tuần tra biên giới trở về. Sự mỏi mệt của cả người và ngựa đã tạo nên hình ảnh kỳ vĩ của đèo núi dựng bên vách đá này: "Con đèo dựng ngược hút mây trời. Hơi thở giốc-đường dài mệt mỏi. Ngựa hý vang ngước nhìn lần cuối. Rồi cúi đầu quỳ gục dưới chân người". Chính vì thế người đời đặt tên cho con đèo là Mã Phục (ngựa quỳ).

Ngược hẳn với hình ảnh trên là những chuyến hành quân vượt đỉnh đèo, xuyên rừng của các chiến sĩ quân đội nhân dân ta trong thời kỳ chiến đấu chống giặc Pháp. Giặc ném bom dữ dội hòng phá nát con đèo, không cho đường tiếp tế vận chuyển từ nước bạn về các mặt trận vùng xuôi. Đây là con đường quân sự duy nhất của ta ở Cao Bằng. Nhưng chúng không thể tưởng tượng ra hình ảnh những chuyến ôtô từ phương Bắc vẫn mặc nhiên về xuôi bằng cách nào.

Đó cũng là một câu chuyện cổ tích có thật đã từng diễn ra. Không chịu bó chân như hình ảnh "Mã Phục" kia, những người lính Cụ Hồ đã tháo rời từng bộ phận của xe pháo, vận chuyển qua những cánh rừng rập rạm, men lưng đèo đưa vũ khí trở về chiến khu. Những người dân địa phương đã hợp sức tìm ra con đường thần thoại đó, khênh vác thiết bị cùng bộ đội vượt qua phòng tuyến của kẻ địch, băng qua muôn nẻo điệp trùng núi non.

Đó là khúc tráng ca đầy hào sảng của quân và dân Cao Bằng với những hình ảnh: "Núi đi trong sương lạnh. Núi đi trong mây mù. Núi đi trong gió cuốn. Núi lặng lẽ ngắm mình thung sâu. Núi bí ẩn đàn đàn mã phục. Núi trùng trùng muôn vạn hùng binh…".

Và giặc Pháp không thể hình dung nổi những đoàn xe ấy làm sao vượt nổi bảy tầng núi, bảy tầng non cao hiểm trở với một bên là vách núi và một bên là vực sâu của con đèo lộng gió này. Tiếng ca bay bổng từ phía bên kia núi vang vang trong gió cuốn làm chúng hoảng sợ và nghĩ đó là những đoàn xe "ma": "Mã Phục là đây ta băng qua. Đoàn xe vượt mọi cánh rừng già. Luồn qua vách đá và hang núi. Xe pháo lên đường trong tiếng ca".

Phiên chợ trên đỉnh đèo

Giờ đây đèo Mã Phục, ngoài những chuyến xe tấp nập ngược xuôi, còn đó là những phiên chợ họp ngay trên đỉnh đèo. Cứ 5 ngày một phiên vào mùng 3 và 8 hàng tháng. Những người Nùng, Tày, Dao từ các bản làng xa xôi lại vượt núi, gánh hàng lên họp mặt. Một thú chơi chợ rất "Cao Bằng". Nào hạt dẻ từ Trùng Khánh lên. Nào dao cuốc, xẻng từ Quảng Uyên về. Lại nữa gà lợn, măng tươi từ 5 huyện đưa tới. Nhất là thịt bò tươi từ hai xã bên đèo cao…

Những chàng trai cô gái được dịp vào cuộc hát Sli trong sương bay. Những gương mặt đẹp như hoa của các cô gái làm sáng bừng trên đỉnh đèo. Dừng lại bên chợ là những chuyến xe chở hàng hay du khách đi qua. Nhiều người xì xụp với những bát cháo ngô, hay xuýt xoa với những viên hạt dẻ nướng thơm bỏng môi.

Chúng tôi thật bất ngờ khi gặp một phụ nữ ôm một con chó đá đứng bán bên ven tường nhà đổ dưới vệ đường. Mấy người xúm đến hỏi mua. Tôi tò mò hỏi mới biết dân Tày và Nùng trên Cao Bằng có tục thờ chó đá. Đây là một con chó đá do chính tay chồng bà đẽo trên núi. Hai tai nó vểnh lên như đang nghe ngóng những tiếng động ban đêm.

Chợ trên đèo Mã Phục.

Người phụ nữ đặt con chó đá xuống đất cho mọi người xem rồi giải thích cho chúng tôi hiểu, người Tày Nùng coi chó đá là tượng trưng cho vị thần hộ mệnh. Ngài được bày chấn ở cửa để trừ tà ma, trộm cướp và thu hút những ám khí bao vây quanh nhà, chôn vùi xuống đất, để cho con người được thoát khỏi bệnh tật ốm đau. Mãi sau có một tốp thanh niên vác trên vai những bụi hoa lan. Họ đi chợ hơi muộn bởi từ cánh rừng bên kia đèo Mã Phục họ phải đi mất ba tiếng đồng hồ.

Chúng tôi dừng lại ngắm hoa. Thấy chúng tôi xuýt xoa ngắm hoa nhưng còn thấy xa lạ, vì không biết đây là loại hoa gì. Khi nghe nói đến tên hoa là Lan Tiên Vũ, chúng tôi vẫn ngơ ngác. Họ khẳng định chỉ đến trưa là bán hết. Họ khoe hôm nay vớ bở vì tìm được những giò lan quý.

Một người chỉ cho chúng tôi hay đâu là Lan Tiên Vũ, Lan Đuôi Chồn, hay đâu là Lan Đuôi Cáo, Móng rồng…Rồi anh ta kể, mấy người phải leo lên một cây cao chừng hơn 10m, nhưng phải bò ra một cành to chênh vênh trên vực cao. Nhìn thung sâu thăm thẳm, từ khi sương còn chưa tan ai cũng gai gai chân tóc, nhưng vì chùm Lan Tiên Vũ nở bừng sắc vàng tỏa hương ngan ngát, nên cũng đành liều bò ra.

Thôi thì vì miếng cơm manh áo cũng thử với vận may, bỗng một con chim bay vụt lên làm một người hút hồn, xuýt tuột tay rơi xuống vực. Kể rồi anh bạn trẻ cười hể hả vì lấy được giò lan quý như vàng. Một màu vàng tinh khôi của trời đất Cao Bằng. Đúng như các cụ nói: "Ăn của rừng rưng rưng nước mắt". Nghĩ lại vẫn còn run. Họ vừa đi vừa cười vang núi rừng.

Du khách dừng chân nơi đây, thể nào cũng không thể thoát cảnh, dân bản mời uống rượu ngô bên nhà sàn và chờ nghe hát then. Nhất là tiếng đàn then ở đây ngọt vì rượu và réo rắt bởi tiếng tơ tiếng trúc của núi rừng vọng xuống. Bởi theo người Tày, Nùng đàn Then (đàn Tính) là đàn trời gọi biến âm của chữ Thiên, do ông trời ban tặng.

Giai điệu và lời hát Then có sức hút kỳ lạ. Dân tộc Tày có tục ngữ: "Đàn Tính ba năm, kéo Nhị ba buổi", nghĩa là một lần nghe kéo nhị chỉ nhớ được ba ngày, còn nghe đàn Tính thì nhớ tới ba năm. Thế mới có câu ở Bản Danh rằng: "Già qua đường nghe tiếng lượn; Về nhà như biến thành trai trẻ".

Cố thi sĩ người Tày Nông Quốc Chấn đã từng viết: "Tiếng đàn Tính lọt vào tai vào ruột. Tiếng vang lên ngọn núi cao vút. Vượn trố mắt nhìn trượt chân ngã, quên con…" hay ông còn dạt dào với cảm xúc: "Có bùa chăng! Dây Tính hỡi say mê. Mười hai vía trong người tôi tỉnh dậy".

Đúng lúc đó tiếng còi xe vang lên gọi chúng tôi tiếp tục lên đường. Sương bay dần đi từng cọng lơ lửng trên không gian. Những cơn gió lạnh buốt tan đi trên đỉnh đèo. Mây cứ bay. Lá rừng cứ rì rào ca hát. Mắt người long lanh trong sương mờ trao gửi cho nhau trong câu lượn mơ màng: "Anh yêu em nhiều nhiều. Cũng đành liều để sống. Cơm ăn đôi đũa chống nhìn mâm. Đêm nằm đôi gối suông đâu ngủ. Nước mắt ứa ai hay. Nỗi niềm này ai hay biết…". Sau phiên chợ có anh lại mang bu gà về vì mải uống rượu và hát quên cả bán hàng. Mặt cứ bần thần không hiểu vì sao nữa…