Hà Nội - 02437919191    TP. Hồ Chí Minh - 02839919191    MekongFM - 02838309090
  • Hà Nội - 02437919191   
  • TP. Hồ Chí Minh - 02839919191   
  • MekongFM - 02838309090   

Sàn giao dịch vận tải chính thống trước nguy cơ chết yểu

Nguyễn Yên - Quách Đồng - 19/04/2022 | 10:17 (GTM + 7)

Nhiều sàn giao dịch vận tải được lập ra nhằm kết nối nhu cầu vận chuyển giữa chủ hàng và chủ xe, góp phần giảm lượng xe chạy rỗng và giảm giá cước vận tải. Mô hình này tưởng như sẽ sớm thu được hiệu quả, nhưng trên thực tế, các doanh nghiệp và chủ hàng đều không mặn mà tham gia.

Trong khi đó, các sàn giao dịch vận tải phi chính thức lại hoạt động sôi nổi và khó kiểm soát. Vì sao tồn tại nghịch lý này? Cần những điều chỉnh và giải pháp ra sao để các sàn giao dịch vận tải chính thức có thể phát triển?

Với mục tiêu giảm chi phí vận tải, các sàn giao dịch vận tải hàng hóa ra đời nhằm kết nối giữa chủ hàng và chủ xe. Tuy nhiên sau một thời gian, nhiều sàn hoạt động không hiệu quả, thậm chí có sàn phải đóng cửa. Ảnh: Báo Giao thông

Với mục tiêu giảm chi phí vận tải, các sàn giao dịch vận tải hàng hóa ra đời nhằm kết nối giữa chủ hàng và chủ xe. Tuy nhiên sau một thời gian, nhiều sàn hoạt động không hiệu quả, thậm chí có sàn phải đóng cửa. Ảnh: Báo Giao thông

Từng biết đến sàn giao dịch vận tải, song chị Nguyễn Tô Hoài, đại diện doanh nghiệp nội thất Hòa Phát cho biết, chưa từng tham gia sàn giao dịch vận tải bởi những ràng buộc và mối quan hệ lâu năm với các đơn vị vận chuyển truyền thống: "Không thể cứ lên sàn người ta đến là mình đưa hàng cho người ta chở đâu. Bọn em cũng có mối quan hệ kinh doanh lâu dài với các nhà cung cấp cũ ổn định rồi và cũng có những ràng buộc quy định về chất lượng rồi khiếu nại…"

Trong khi đó, ông Nguyễn Đắc Thắng, đại diện Công ty cổ phần xuất nhập khẩu HPL cũng cho hay đã từng tham gia sàn giao dịch vận tải, song không hiệu quả, bởi không ít lần những thông tin đưa lên sàn bị lợi dụng, tạo ra sự cạnh tranh không lành mạnh: "Sàn có giá trị ở chỗ là kết nối những cái dư thừa của xã hội. Cái đấy là mô hình rất hay nhưng vấn đề là hiện tại nó chưa thành công. Chỉ có một nhóm nhỏ thôi chẳng hạn, một chục, 2-3 chục ông biết nhau rồi, ví dụ xe của ông nọ trống thì ông kia gọi và có thỏa thuận, cam kết là không va chạm khách hàng của nhau. Chứ không trên sàn kia, ông vào lấy thông tin xong giảm giá, tranh khách hàng của nhau".

Ông Bùi Danh Liên, Phó Chủ tịch Hiệp hội vận tải Hà Nội phân tích, nhiều sàn giao dịch vận tải hiện nay chủ yếu là tự phát, hầu hết là các chủ xe và chủ hàng quen biết nhau và tự tạo sự liên kết. Ở sàn giao dịch phi chính thức này, việc kết nối giữa chủ hàng và phương tiện không cần quy định hay chế tài giám sát: "Ở đây theo tính chất là nhóm, thân tình chia sẻ với nhau chứ không phải tổ chức chính thức, hoạt động bài bản. Bây giờ rất khó để tổ chức thành sàn giao dịch bởi các chủ xe đều có mối làm ăn riêng với chủ hàng. Hoạt động manh mún nên việc quản lý rất khó với Nhà nước".

Việc ứng dụng sàn giao dịch vận tải là một giải pháp hỗ trợ bởi nó giúp các đơn vị vận tải sử dụng năng lực vận chuyển hai chiều, giảm chi phí vận tải. Ảnh: VTC

Việc ứng dụng sàn giao dịch vận tải là một giải pháp hỗ trợ bởi nó giúp các đơn vị vận tải sử dụng năng lực vận chuyển hai chiều, giảm chi phí vận tải. Ảnh: VTC

Trong khi đó, ông Đỗ Khắc Hà, Giám đốc Công ty TNHH Viladata cho biết, khó khăn mà các sàn giao dịch vận chuyển gặp phải là nhà vận tải lo sợ không thu được tiền cước, còn chủ hàng thì lo mất hàng, hỏng hàng và nhu cầu thanh toán chậm của họ không được đáp ứng: "Khó khăn lớn nhất hiện nay là để có một sàn giao dịch vận tải ra đời và hoạt động được thì phải nhiều người biết đến nó, nhiều người sử dụng nó thì mới thành chợ được. Tuy nhiên, xưa nay người ta chở chỗ quen, khi đi người ta tính đủ chi phí cho chiều về rồi, thành ra tìm được hàng chiều về thì tốt còn không thì quay về không để đi chuyển tiếp theo".

Ông Nguyễn Văn Quyền, Chủ tịch Hiệp hội Vận tải ô tô Việt Nam cũng cho rằng, việc ứng dụng sàn giao dịch vận tải là một giải pháp hỗ trợ bởi nó giúp các đơn vị vận tải sử dụng năng lực vận chuyển hai chiều, giảm chi phí vận tải; cơ quan quản lý nhà nước dễ dàng nắm bắt tình hình hoạt động vận tải hàng hóa, và sàn giao dịch vận tải còn giúp cho việc thông quan qua cửa khẩu nhanh hơn: "Nếu được triển khai rộng khắp thì sẽ nâng cao hiệu quả hoạt động vận tải nên chúng tôi thấy cần phải thúc đẩy công tác này. Chúng tôi sẽ kết nối các đơn vị cung cấp dịch vụ này với doanh nghiệp và khách hàng, hy vọng góp phần thúc đẩy chuyển đổi số trong lĩnh vực vận tải".

Theo ông Nguyễn Tương, Cố vấn cấp cao Hiệp hội doanh nghiệp dịch vụ logistics Việt Nam, hoạt động của các sàn giao dịch vận tải trực tuyến sẽ góp phần minh bạch hóa các yếu tố làm nên năng lực cạnh tranh, song đây cũng là lý do chính khiến các doanh nghiệp không mặn mà với hình thức này: "Phải cải tiến sàn bằng công nghệ thật tốt để đảm bảo bí mật của người giao dịch trên sàn; trong thương mại điện tử, bí mật rất quan trọng; phải có sự chia sẻ thông tin, các sàn phải có khách hàng "ruột" trung thành với mình. Muốn như thế phải có chế độ ưu đãi, chất lượng phục vụ tốt và giá thành thấp".

Bà Phan Thị Thu Hiền, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Đường bộ Việt Nam thông tin, hiện nay các sàn giao dịch vận tải không có quy định riêng mà đang hoạt động theo các quy định chung về thương mại điện tử. Do đó, cần những biện pháp hỗ trợ để các sàn hoạt động hiệu quả: "Nếu áp dụng sàn giao dịch vận tải thì hoạt động vận tải trở nên minh bạch, rõ ràng nên chúng tôi đẩy mạnh tuyên truyền các doanh nghiệp thực hiện điều này. Đồng thời mong muốn các cơ quan chức năng quản lý về giao dịch điện tử có những khung chính sách riêng cho hoạt động vận tải để tạo điều kiện cho các đơn vị đã tham gia vào sàn được tổ chức vận chuyển thuận lợi hơn".

Cần có quy định ràng buộc trách nhiệm của chủ sàn trong việc cung cấp thông tin để các chủ hàng thực sự tin tưởng khi thực hiện giao dịch trên sàn. Ảnh: TNC

Cần có quy định ràng buộc trách nhiệm của chủ sàn trong việc cung cấp thông tin để các chủ hàng thực sự tin tưởng khi thực hiện giao dịch trên sàn. Ảnh: TNC

 Mấu chốt để phát triển sàn giao dịch vận tải bên cạnh yếu tố công nghệ, cơ chế hỗ trợ, cần có quy định ràng buộc trách nhiệm của chủ sàn trong việc cung cấp thông tin để các chủ hàng thực sự tin tưởng khi thực hiện giao dịch trên sàn. Điều này không chỉ riêng đơn vị vận hành sàn có thể làm được mà cần sự vào cuộc của Nhà nước với các quy định pháp luật cụ thể.

Đây cũng là góc nhìn của VOVGT qua bài bình luận: "Giá trị của niềm tin".

Được khai trương rầm rộ vào năm 2015, sàn giao dịch vận tải đầu tiên của Việt Nam - Vinatrucking với sự “hậu thuẫn” của Bộ GTVT từng nhận được nhiều sự quan tâm của doanh nghiệp. Tuy vậy, qua 3 năm hoạt động, chủ yếu xe tìm hàng, còn ở chiều ngược lại, chủ hàng tìm xe rất ít, số lượng khách hàng giao dịch thành công qua sàn rất thấp, kinh doanh không hiệu quả, nên đến năm 2017, sàn giao dịch này đã phải ngưng hoạt động trong tiếc nuối.

Một sàn giao dịch vận chuyển hàng hóa khác cũng khá đình đám khi được cấp phép hoạt động vào năm 2016 là sanvanchuyen.vn. Nhưng theo số liệu cập nhật mới nhất vào cuối năm 2020, sàn giao dịch này có 805 đơn vị vận tải đăng ký, số giao dịch trên 200 cuộc, nhưng số tiền giao dịch qua sàn chỉ vỏn vẹn 505 triệu đồng.

Ngay cả chuyên mục tìm hàng vốn được nhiều doanh nghiệp quan tâm thì hiện tại đều không hiển thị nhu cầu nào, nghĩa là sàn hầu như không hoạt động. Một số sàn giao dịch khác được thành lập sau cũng trong tình cảnh tương tự.

  Theo đánh giá của các chủ hàng và các hiệp hội vận tải, đa phần các công ty làm sàn giao dịch vận tải là những công ty nhỏ, tiềm lực tài chính rất hạn chế, trong khi cước vận tải thấp nhưng giá trị hàng lại cao, có khi lên đến tiền tỷ.

Do vậy, các chủ hàng khi đưa hàng hóa lên sàn đều đòi hỏi tính pháp lý cao để dễ dàng giải quyết nếu hàng hóa vận chuyển gặp rủi ro, bị mất. Trong khi đó, phần lớn các sàn giao dịch vận tải không dám thực hiện việc cam kết bảo lãnh và chỉ đóng vai trò như người “môi giới”, kết nối giữa chủ hàng và chủ xe. Điều này cho thấy vì sao sàn giao dịch vận tải hàng hóa lập ra nhiều mà không hiệu quả.

Những bất cập này không phải các cơ quan quản lý nhà nước không nhận ra, nhưng rõ ràng nó chưa được xử lý rốt ráo. Cho đến thời điểm này, Bộ GTVT, Tổng cục Đường bộ Việt Nam vẫn chưa có một động thái nào nhằm khôi phục, hỗ trợ để sàn giao dịch vận tải hoạt động trở lại hiệu quả hơn. Trong khi đó, các giao dịch trên sàn giao dịch vận tải vẫn được quản lý giống như thương mại điện tử, mà ở đó khách hàng luôn là người chịu thiệt.

Để khắc phục tình trạng này, giúp các sàn giao dịch vận tải phát huy vai trò đúng nghĩa, trước hết, các chủ sàn phải nâng cao vị thế, uy tín thông qua việc từ việc bảo mật thông tin đến cam kết, bảo lãnh với khách hàng khi hợp đồng gặp rủi ro. Khi khách hàng giao dịch với chủ xe trên sàn sẽ có các tầng bảo vệ, từ chủ xe đến chủ sàn với các văn bản ký kết, thỏa thuận chặt chẽ.

Trường hợp xảy ra sai phạm, mất mát, hư hỏng hàng hoá trong quá trình thực hiện hợp đồng, sàn giao dịch cần đóng vai trò trung gian tham gia giải quyết để đảm bảo quyền lợi của các bên.

Ngoài ra, các sàn giao dịch cần phải có sự liên kết với các ngân hàng, tổ chức tài chính để hỗ trợ việc thanh toán và bảo đảm việc thực hiện hợp đồng cho các chủ xe, các đơn vị vận chuyển.

Bên cạnh đó, cần xây dựng cơ chế đánh giá, kiểm soát các chủ xe để tăng độ tin cậy cho các chủ hàng khi thực hiện giao dịch trên sàn; các thành viên tham gia trên sàn vận chuyển đều được xác minh, kiểm tra nhằm đánh giá uy tín và chất lượng dịch vụ.

Một vấn đề nữa cần được quan tâm là, Bộ GTVT, Tổng cục Đường bộ Việt Nam nghiên cứu hỗ trợ, hướng dẫn các sàn trong việc tìm kiếm nguồn tài chính, cải tiến phần mềm theo hướng thuận lợi hơn cho người sử dụng, đa dạng các hình thức kết nối, minh bạch hóa về giá cước.

Đặc biệt, các cơ quan chức năng cần phối hợp với các sàn xây dựng cơ chế đánh giá, kiểm soát chất lượng dịch vụ các thành viên tham gia nhằm đảm bảo độ tin cậy của sàn.

Việc phát triển các sàn giao dịch vận tải là xu thế tất yếu, bên cạnh việc cơ cấu lại thị phần vận tải. Đây là việc trong tầm tay và hoàn toàn phù hợp với xu hướng phát triển chung của toàn xã hội.

Vấn đề là cơ quan quản lý nhìn nhận và có sự hỗ trợ như thế nào để chung tay cho các sàn giao dịch vận tải phát triển./.

Tags:
Ý kiến của bạn
Hệ luỵ của không kiếm soát được cảm xúc, có thể là nỗi đau khôn cùng

Hệ luỵ của không kiếm soát được cảm xúc, có thể là nỗi đau khôn cùng

Một câu chuyện đang làm đau lòng cả cộng đồng: nam sinh bị nghi là do có xích mích với bạn mà bị người nhà bạn đánh tới chết não xảy ra tại Long Biên (Hà Nội). Kết luận cuối cùng vẫn phải chờ cơ quan công an, tuy nhiên, đây không phải chuyện nhỏ! Giải pháp nào để ngăn chặn sự việc tương tự?

Sống leo lắt trong ánh đèn dầu ở Thủ đô

Sống leo lắt trong ánh đèn dầu ở Thủ đô

Không trường học, không nhà văn hóa cũng không có tổ dân phố thậm chí không có điện lưới để dùng… Nếu chỉ nói đến đây, nhiều người sẽ liên tưởng ngay đến hình ảnh làng quê của hàng chục năm về trước.

Công an Hà Nội thông tin về vụ việc học sinh lớp 8 bị đánh chết não

Công an Hà Nội thông tin về vụ việc học sinh lớp 8 bị đánh chết não

Đại diện Công an TP. Hà Nội cho biết hiện cơ quan cảnh sát điều tra Công an quận Long Biên đã khởi tố vụ án, bắt tạm giam đối với T.V.M (SN 2008, trú tại Long Biên, Hà Nội) để điều tra về hành vi cố ý gây thương tích.

Vướng mặt bằng, nhà thầu cao tốc sốt ruột vì thiệt hại

Vướng mặt bằng, nhà thầu cao tốc sốt ruột vì thiệt hại

Hiện tại vẫn còn một số vướng mắc mặt bằng và mỏ vật liệu, nhưng các nhà thầu cao tốc Vân Phong – Nha Trang vẫn đang bố trí hàng nghìn nhân lực, hàng trăm máy móc thiết bị. Tuy nhiên, do mặt bằng "xôi đỗ", có nơi máy móc, nhân sự vẫn phải chờ mặt bằng và vật liệu, gây lãng phí nguồn lực.

Quản lý ô nhiễm không khí, 'loay hoay' đến bao giờ?

Quản lý ô nhiễm không khí, "loay hoay" đến bao giờ?

Những ngày đầu tháng 3, Hà Nội trở thành một trong những thành phố ô nhiễm nhất thế giới với chỉ số AQI luôn ở mức nguy hại. Kết quả nghiên cứu cho thấy, có tới 29/30 quận, huyện, thị xã có nồng độ bụi PM 2.5 trung bình năm vượt quy chuẩn quốc gia.

Cao tốc chờ trạm sạc, trạm sạc chờ quy chuẩn

Cao tốc chờ trạm sạc, trạm sạc chờ quy chuẩn

Tính đến cuối năm 2023, cả nước có khoảng hơn 22.000 ô tô điện và con số này gia tăng nhanh chóng theo từng năm. Cùng với đó, chiều dài cao tốc của cả nước hiện lên gần 1.900km và gần 1.700km đang thi công, dự kiến năm 2025, cả nước có 3.000km và 2030 có trên 5.000km cao tốc.

Vì sao đường Lương Định Của làm gần 10 năm vẫn chưa xong?

Vì sao đường Lương Định Của làm gần 10 năm vẫn chưa xong?

Dự án nâng cấp đường Lương Định Của (thuộc địa bàn TP. Thủ Đức, TP.HCM) dài gần 2,5 km được khởi công từ năm 2015, dự kiến hoàn thành sau 2 năm. Tuy nhiên, đến nay đã gần 10 năm, dự án này vẫn đang còn dang dở gây ảnh hưởng đến đi lại và đời sống người dân.

// //