Quy định phòng cháy, đừng để "mất bò mới lo làm chuồng"

Vì thế cần phải luật hóa các yêu cầu, quy định bắt buộc khi cấp phép xây dựng hay sửa chữa nhà ở; tăng cường quản lý, giám sát của chính quyền cấp cơ sở trong công tác phòng cháy và đặc biệt là hậu kiểm.  

Luật Phòng cháy chữa cháy và các văn bản dưới luật hiện hành đã đề cập các quy định về phòng cháy chữa cháy đối với các công trình nhà ở. Trong đó, với nhà ở riêng lẻ từ 7 tầng trở lên và nhà ở kết hợp kinh doanh quy định khá chặt chẽ về phương án phòng cháy.

Tuy nhiên, quy chuẩn số 06/2021 không bắt buộc áp dụng phương án phòng cháy đối với nhà ở riêng lẻ có chiều cao từ 6 tầng trở xuống.

Ngoài những quy định chung, Hà Nội cũng đã quy định khá cụ thể mật độ, cao độ và số tầng được phép xây dựng và phương án phòng cháy cho từng khu vực.

Lối thoát hiểm phòng cháy thứ 2, sao chưa quy định cứng thay vì hô hào?

Đặc biệt đối với các cơ sở kinh doanh dịch vụ có tụ tập đồng người như karaoke yêu cầu bắt buộc phải có phương án phòng cháy, lối thoát nạn thứ 2 phải đảm bảo phân tán.

Các cơ sở kinh doanh nhỏ lẻ, văn phòng công ty, trường học đều được tập huấn, cấp chứng chỉ về cứu hộ cứu nạn, số lượng thành viên đội phòng cháy cơ sở cũng đã tăng lên.

Tuy nhiên, thực tế ở Hà Nội cho thấy, các vụ cháy chủ yếu xảy ra tại các đơn vị kinh doanh có điều kiện như siêu thị, nhà hàng, quán karaoke và ở nhà thấp tầng, thậm chí là phòng trọ.

Đây là điều mà lãnh đạo thành phố cần phải nhìn nhận lại, nghiên cứu kĩ lưỡng, bổ sung các quy định bắt buộc về phòng cháy khi cấp phép xây dựng, kể cả đối với nhà thấp tầng. Bởi mật độ dân cư, tập quán buôn bán nhỏ lẻ và sinh sống của người dân Hà Nội có đặc thù riêng.

Theo các chuyên gia đô thị, sau nhiều năm phát triển, Hà Nội có nhiều ngõ ngách, đa phần dân cư sinh sống trong các ngõ nhỏ, lối vào hẹp chỉ từ 1-1,5m, thậm chí có những ngõ/ngách rộng chưa tới 1m, nhà cửa san sát.

Sự tồn tại phổ biến của những phố nhỏ, ngõ nhỏ cùng cộng đồng dân cư đông đúc đang là thách thức đối với công tác phòng cháy, bởi xe thang cứu hỏa sẽ không vào được, việc đưa lăng và vòi chữa cháy có kích thước từ 30-45m rất khó khăn.

Nhiều ý kiến cho rằng, Hà Nội nên tham khảo mô hình kiến trúc ô bàn cờ trong phòng cháy chữa cháy, mở rộng các ngõ ít nhất 4m mới đảm bảo xe cứu hỏa vào được. Tuy nhiên, thực tế cháy nổ ở phố cổ Hà Nội vẫn rất phức tạp, ngay cả những khu bàn cờ.

Đây là hệ qảu sau nhiều năm khai thác, mô hình ô bàn cờ ít nhiều đã bị xê dịch, thay đổi, tạo ra những ngõ sâu hun hút, bàn cờ 4 phía cũng không luồn được vào ngõ. Vì thế nếu áp dụng theo mô hình này, Hà Nội cần phải thực hiện đúng thiết kế, không để xảy ra tình trạng cơi nới, phá vỡ kiến trúc ban đầu thì việc phòng cháy mới hiệu quả.

Bên cạnh đó, hiện nay đang có sự mâu thuẫn giữa quy định pháp luật với thực tế thiết kế kiến trúc đô thị, giữa mong muốn của giới quản lý với mong muốn của người dân và khả năng thực hiện của họ. Vì thế việc kiểm soát phòng cháy cũng cần được thực hiện theo những cấp độ khác nhau.

Với những công trình xây mới bắt buộc phải có phương án phòng cháy, muốn làm được điều này ắt phải giãn mật độ xây dựng trong độ thị, kiên quyết thực hiện theo đúng tiêu chuẩn phòng cháy. Với những công trình đang tồn tại, vừa phải giám sát chặt chẽ nhưng cũng vừa tư vấn với hiện trạng đó người dân nên thiết kế thế nào để mở lối thoát hiểm an toàn.

Để hạn chế những vụ việc đáng tiếc xảy ra, ý thức tự giác của mỗi người dân, mỗi hộ gia đình là vô cùng quan trọng. Thế nhưng chính quyền cấp phường/xã cần phải tăng cường công tác kiểm tra, giám sát, kiên quyết dừng hoạt động đối với những cơ sở không đảm bảo an toàn phòng cháy.

Đặc biệt phải tăng cường hậu kiểm, gắn trách nhiệm người đứng đầu phường/xã nếu để xảy ra ra cháy nổ, thậm chí là truy tố hình sự nếu buông lỏng quản lý để xảy ra hỏa hoạn.