Vực dậy ngành hàng không, thách thức bủa vây

Nghe nội dung chi tiết tại đây:

Như mọi năm, sau Tết Nguyên đán, gia đình chị Nguyễn Thu Lan ở Hà Nội thường lựa chọn đi du lịch. Tuy nhiên, năm nay, khi đặt vé máy bay, chị Lan tá hỏa  vì giá vé máy bay quá cao:

"Khi tôi đặt vé qua trang web của các hãng, giá vé khứ hồi từ Hà Nội đi Tp.HCM trong tháng 2 hạng phổ thông tiết kiệm rơi vào khoảng 4,5 triệu, hạng phổ thông tiêu chuẩn, phổ thông linh hoạt có mức giá 6-7 triệu đồng, cao hơn rất nhiều so với cùng thời điểm năm 2021 và 2022. Với một gia đình 6 người, tiền vé máy bay trên dưới 25 triệu đồng nên gia đình đang phải cân nhắc địa điểm du lịch cho hợp lý".

Theo số liệu của Cục hàng không Việt Nam, năm 2022, thị trường vận chuyển hàng không Việt Nam đạt 55,3 triệu khách, tăng 256% so năm 2021, trong đó vận chuyển nội địa đạt 43,3 triệu khách, tăng 188% so năm 2021; vận chuyển quốc tế đạt 12 triệu khách, bằng 22 lần so năm 2021 và xấp xỉ 30% so năm 2019.

Mặc dù, thị trường khách nội địa có nhiều khởi sắc và giá vé máy bay tăng cao, tuy nhiên, một số hãng hàng không đã liên tục báo lỗ trong lĩnh vực kinh doanh vận tải.  Đơn cử như mức lỗ trước thuế trong 9 tháng đầu năm 2022 của Vietnam Airlines gần  7.600 tỷ đồng, Bamboo Airways  ước lỗ hơn 3.500 tỷ đồng.

Lý giải về điều này, TS Bùi Doãn Nề, phó Chủ tịch Hiệp hội doanh nghiệp hàng không Việt Nam phân tích:

"Do hậu quả của thời kỳ đại dịch kéo dài trong nhiều năm, những biến động về mặt tỷ giá, cũng như xung đột ở châu Âu khiến xăng dầu chi phí cao tác động trực tiếp đến hiệu quả kinh doanh của các hãng".

Được biết, nhiên liệu chiếm trên 40% chi phí khai thác của các hãng hàng không. Tháng 3 năm 2022, giá xăng dầu đã tăng mạnh, đỉnh điểm trên 160 USD/thùng vào tháng 3, tăng gấp đôi so với thời điểm năm 2019 làm chi phí tăng cao. Với Vietnam Airlines, giá nhiên liệu tăng 1 USD, hãng này sẽ chịu mức tăng chi phí thêm 145-150 tỉ đồng/năm.

Dự kiến năm 2023, thị trường nội địa của hàng không Việt Nam đạt 45,5 triệu khách tăng 5% so với năm 2022, thị trường quốc tế đạt 34 triệu khách, bằng 3 lần so năm 2022. Mặc dù thị trường hàng không có nhiều tín hiệu phục hồi, nhưng bên cạnh những cơ hội, các doanh nghiệp hàng không đối mặt với không ít thách thức, khó khăn.

Ông Bùi Minh Đăng, Phó trưởng phòng vận tải, Cục hàng không Việt Nam nhấn mạnh: "Sau gần ba năm chống chọi với đại dịch các hãng hàng không Việt Nam đều chật vật, xoay xở để có nguồn tài chính, dòng tiền trong việc duy trì hoạt động.  Với việc phục hồi của thị trường hàng không, gia tăng nhu cầu khai thác trên phạm vi toàn cầu, các hãng hàng không đang phải đối mặt với nguy cơ thiếu hụt lao động chuyên môn, đặc biệt là tổ bay, nhân viên kỹ thuật và các hãng hàng không Việt Nam cũng không phải ngoại lệ".

Bên cạnh đó, việc hồi phục thị trường khách quốc tế trong thời gian tới còn tiềm ẩn nhiều yếu tố không thuận lợi như thị trường khách du lịch Nga vẫn bị đóng băng bởi xung đột Nga-Ukraine và xu hướng thắt chặt chi tiêu cho du lịch quốc tế của thị trường Tây Âu. 

Ngoài ra, Trung Quốc chưa đưa Việt Nam vào danh sách các nước thí điểm mở cửa du lịch của nước này nên các chương trình tour du lịch từ Trung Quốc đến Việt Nam trước mắt chưa thể thực hiện.

Đại diện hãng hàng không Vietjet và một số hãng hàng không khác đề xuất Chính phủ, các cơ quan quản lý cần sớm trao đổi với nước bạn để có thể nhanh chóng nối lại hoạt động du lịch giữa hai quốc gia.

Ông Đặng Huy Đông, nguyên Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và đầu tư cho rằng, để giảm lỗ, bản thân mỗi doanh nghiệp hàng không cần có sự đổi mới trong quản lý, đưa những ứng dụng công nghệ thông tin vào trong quản lý để cắt giảm chi phí.

Còn đối với những yếu tố khách quan khiến chi phí hàng không tăng cao như giá nhiên liệu đầu vào, Nhà nước có thể xem xét và ban hành những chính sách để hỗ trợ:

"Nếu thực sự cần giải cứu của Nhà nước, Nhà nước chỉ có thể thực hiện những giải pháp như trước đây, những giải pháp mang tính gián tiếp như thuế, phí, thuế nhiên liệu trong xăng dầu máy bay", ông Đông nói.

Đối với vấn đề nguồn nhân lực, Cục hàng không Việt Nam khuyến nghị các doanh nghiệp hàng không cần có những chính sách thỏa đáng để giữ chân nguồn nhân lực chuyên môn. Bên cạnh đó, đơn vị này cũng áp dụng các giải pháp tăng công suất, tăng tính hiệu quả của các hoạt động tại các cảng hàng không.

Theo TS Bùi Doãn Nề, Phó Chủ tịch Hiệp hội doanh nghiệp hàng không Việt Nam, các doanh nghiệp hàng không cũng đã có sự chuẩn bị về nguồn lực, tìm kiếm và mở rộng thêm những đường bay, thị trường tiềm năng khác. Đồng thời, xây dựng các kịch bản sẵn sàng ứng phó khi thị trường trong nước, quốc tế hồi phục.

Cùng với những chính sách vĩ mô và vi mô, sự chuẩn bị về cơ sở hạ tầng và nhân lực, ông Bũi Doãn Nề hy vọng, ngành hàng không trong nước sẽ có cơ hội cất cánh, sản lượng bay quốc tế có thể đạt được con số 70% vào năm 2023 so với trước dịch.

Theo dự báo của Hiệp hội vận tải hàng không quốc tế (IATA), sản lượng luân chuyển  hành khách quốc tế năm 2023 dự kiến bằng 80% so năm 2019 và nội địa đạt khoảng 95% so năm 2019.

Thị trường khách quốc tế của Việt Nam có nhiều tiềm năng và cơ hội để phát triển trong thời gian tới, nhất là khi các hoạt động du lịch đang được xúc tiến.

Tuy nhiên, điều quan trọng là cần nâng cao chất lượng dịch vụ hàng không, đề cao sự hài lòng và tiện ích của hành khách lên hàng đầu.

Đây cũng là góc nhìn của Kênh VOVGT qua bài bình luận: Đừng coi là chuyện nhỏ!

Theo một nguồn tin riêng của kênh VOVGT, ngày 14/2/2023, có mặt tại một sân bay ở Hà Nội trước giờ bay 1,5 tiếng nhưng một du khách người Mỹ và một cặp vợ chồng người Úc đã bị chậm chuyến bay quốc tế vì thời gian chờ đợi  làm thủ tục an ninh quá lâu.

Mặc dù, trước đó, một du khách đã trao đổi với cán bộ làm thủ tục xin được ưu tiên do sắp đến giờ bay nhưng đã bị từ chối. Sự việc đã khiến những du khách này khá bức xúc khi buộc phải mua vé máy bay mới để tiếp tục thực hiện hành trình.

Dù sự cố trên chỉ xảy ra với du khách đơn lẻ, nhưng đã ảnh hưởng phần nào đến hình ảnh chất lượng dịch vụ hàng không của Việt Nam trong mắt bạn bè quốc tế.

Theo số liệu của Cục Hàng không Việt Nam, trong tháng 1/2023, sản lượng hành khách thông qua các cảng hàng không ghi nhận đạt 9,8 triệu khách, tăng 13,8% so với tháng 12/2022. Trong đó, khách quốc tế đạt 2,3 triệu khách, tăng 10% .Dự kiến năm 2023, thị trường quốc tế đạt 34 triệu khách, bằng 3 lần so năm 2022 và 83,5% so với năm 2019.

Trong dịp Tết Nguyên đán Quý Mão năm nay, sản lượng vận chuyển qua Cảng hàng không quốc tế Nội Bài tăng cao so với Tết Nguyên đán Nhâm Dần, đặc biệt sự tăng trưởng trở lại của các chuyến bay quốc tế.

Theo thống kê, ngày cao nhất đã có 186 lượt chuyến bay quốc tế, hơn 27 ngàn lượt khách đi và đến trên các chuyến bay quốc tế qua Cảng HKQT Nội Bài, đạt khoảng 75% so với cao điểm Tết 2020 (trước dịch Covid19).

Hiện nay, thị trường khách quốc tế chiếm tới 60% doanh thu của các hãng hàng không Việt Nam. Đây cũng là thị trường được kỳ vọng giúp các doanh nghiệp hàng không “thoát lỗ” sau nhiều năm ảnh hưởng của dịch Covid-19. Tuy nhiên, để đạt được mục tiêu này, ngành hàng không cần có nhiều giải pháp đồng bộ để thu hút khách quốc tế đến Việt Nam.

Ngành hàng không và du lịch có mối quan hệ mật thiết với nhau. Trong bối cảnh, một số thị trường du lịch quốc tế trọng điểm của Việt Nam đang bị hạn chế như thị trường Trung Quốc, thị trường Nga, các doanh nghiệp hàng không cần chủ động chuyển đổi thị trường trọng điểm mới, việc tìm kiếm và xúc tiến những thị trường du lịch mới là điều cần thiết. Các hãng hàng không nên chủ động đề xuất mở thêm các đường bay mới đáp ứng nhu cầu du lịch của khách quốc tế.

Việt Nam có những lợi thế về vị trí địa lý, kinh tế, chính trị ổn định. Và có tới 80% lượng hành khách quốc tế đến Việt Nam du lịch bằng đường hàng không.

Bởi vậy, để thu hút khách du lịch quốc tế đến Việt Nam, ngành du lịch và hàng không cần có sự phối hợp chặt chẽ. Đối với lĩnh vực du lịch, cần có những chính sách cởi mở, tạo điều kiện thuận lợi cho du khách nhập cảnh vào Việt Nam, đa dạng hóa các sản phẩm, dịch vụ du lịch.

Còn đối với lĩnh vực hàng không, việc cải thiện, nâng cao chất lượng dịch vụ hàng không, lấy sự hài lòng và thuận lợi của hành khách làm trung tâm để nâng cao tính cạnh tranh của du lịch Việt Nam so với các quốc gia trong khu vực là điều cần thiết.

Ngoài việc nâng cao chất lượng của các chuyến bay, rất cần sự phối hợp chặt chẽ, linh hoạt ở tất cả các khâu trong dịch vụ mặt đất tại các cảng hàng không, từ nhân viên an ninh, hải quan, nhân viên của các hãng hàng không, với mục tiêu tạo hình ảnh thân thiện, hài lòng cho khách du lịch ngay từ khi đặt chân tới Việt Nam đến khi rời Việt Nam.

Với những cơ hội có thể phục hồi thị trường khách quốc tế trong năm 2023, ngành hàng không cũng cần có sự chủ động, cải thiện hệ thống cơ sở hạ tầng của các cảng hàng không, giảm bớt và hạn chế tình trạng ùn tắc tại khu vực trong và ngoài nhà ga, giảm thời gian chờ đợi làm thủ tục chuyến bay.

Tăng cường đưa vào các ứng dụng công nghệ thông tin trong các dịch vụ hàng không để giảm thời gian chờ đợi, hạn chế tối đa sự chậm trễ cho khách hàng.

Trong bối cảnh giá nguyên nhiên liệu leo thang cùng sự cạnh tranh mạnh mẽ của các thị trường du lịch xung quanh, việc giữ chân những du khách quốc tế quay trở lại Việt Nam thông qua xây dựng hình ảnh về chất lượng dịch vụ hàng không, du lịch tốt không chỉ giúp giữ vững thị phần khách du lịch hiện tại, mà còn có cơ hội mở rộng thêm nhiều thị trường mới nhờ sự quảng bá của chính những du khách đã tới Việt Nam, qua đó tăng sản lượng thị trường hàng không quốc tế.

Tại cảng hàng không quốc tế Nội Bài, hiện các đường bay kết nối khu vực châu Á được ghi nhận đông đúc như Hàn Quốc (khoảng 3,5 ngàn lượt khách đi và đến mỗi ngày), Đài Loan (3,3 ngàn lượt khách đi và đến mỗi ngày), Thái Lan (3,1 ngàn lượt khách đi và đến mỗi ngày) và Nhật Bản (khoảng 2,7 ngàn lượt khách đi và đến mỗi ngày).

Trong thời gian tới khi Trung Quốc tiếp tục nới lỏng các biện pháp phòng dịch, tạo điều kiện nối lại hoạt động du lịch nước ngoài cho công dân Trung Quốc, lượng khách đi đến từ Trung Quốc và các vùng lãnh thổ chắc chắn sẽ tiếp tục tăng trưởng.

Cảng HKQT Nội Bài và các đơn vị trong dây chuyền phục vụ đã và đang chuẩn bị kỹ lưỡng mọi nguồn lực, phương án để sẵn sàng đáp ứng tối ưu cho sự phục hồi và tăng trưởng.

Cảng cũng khuyến cáo, khi bay quốc tế, hành khách chủ động lên sớm trước 3 tiếng so với giờ khởi hành để làm thủ tục check-in để tránh nguy cơ chậm chuyến do ách tắc giao thông trên đường di chuyển đến sân bay hoặc ùn ứ cục bộ tại nhà ga trong một số khung giờ “vàng”.

Sau khi làm thủ tục check-in thành công, cần nhanh chóng di chuyển vào khu vực hạn chế để nhanh chóng hoàn thiện nhiều thủ tục tiếp theo như: kiểm soát giấy tờ tùy thân, thực hiện các thủ tục xuất cảnh, soi chiếu an ninh người và hành lý xách tay, kiểm tra hải quan ...