Những tâm tình gửi đến ngày mai

Điều họ để lại cho hậu thế là tấm gương anh dũng hy sinh vì Tổ quốc, vì quê hương; là những bài học lịch sử sâu sắc.

Cung đường Thống Nhất: Dòng sông mang lửa và Những hải trình tuyệt mật

Thuyền trưởng Tàu không số: Không hoàn thành nhiệm vụ là nỗi sợ lớn nhất trong 12 hải trình sinh tử

Từ tinh thần của “Tàu Không số” đến nhiệm vụ bảo vệ chủ quyền biển, đảo trong tình hình mới

Thuyền phó Tàu Không số kể chuyện “cắt đuôi” tàu địch

Dù đã ở tuổi 91, nhưng mỗi năm, Anh hùng Lực lượng Vũ trang Nhân dân Hồ Đắc Thạnh, nguyên Thuyền trưởng Tàu Không số mang mật danh 41 vẫn trở lại Vũng Rô.

Mỗi lần trở về với những người đồng đội, được làm điều gì đó cho Vũng Rô là niềm hạnh phúc lớn lao nhất của người thuyền trưởng năm xưa.

Và mỗi một lần trở về ấy, Vũng Rô lại chứng kiến những giọt nước mắt nghẹn ngào, những cái ôm ấm áp của người anh hùng Hồ Đắc Thạnh.

“Mỗi lần về đây, tôi đều bồi hồi, xúc động, nghĩ đến những năm tháng, những đồng chí đã từng kề vai sát cánh với mình và đã chiến đấu, hy sinh ở đây. Mỗi năm, khi đến gần ngày này, tôi đều đến đây dâng hoa, dâng hương tưởng nhớ đến các đồng chí đã bảo vệ mình khi tàu cập bến”.

Mỗi dịp tháng Tư về, thuyền trưởng Hồ Đắc Thạnh đều có mặt ở Bãi Chính, nơi con tàu 41 cập bến an toàn, vận chuyển vũ khí cho Phú Yên và Nam Trung bộ trong những năm kháng chiến ác liệt.

Thế nhưng, đến nay, địa danh mang đậm dấu ấn lịch sử này vẫn chưa được nhiều người biết đến và chưa có sự đầu tư tương xứng với ý nghĩa to lớn là di tích quốc gia đặc biệt. Đó là điều khiến người thuyền trưởng năm xưa trăn trở:

"Ví dụ như nơi đây phải có một sa bàn, để mọi người đến tham quan có thể biết được hành trình của đoàn Tàu Không số. Thứ hai là nơi Bãi Chính mà tàu cập bến cho dân công bốc hàng, phải có một tấm bia. Thứ ba là phải có một cột mốc nơi núi Vàng, nơi mà tất cả các loại vũ khí đưa về cất giấu. Tôi có một chiếc Usb, ưu lại những chia sẻ toàn bộ về hành trình của những chuyến Tàu Không số, đây là phát biểu chính thống, sợ rằng các cháu thuyết minh viên chỉ hiểu qua sách vở và giới thiệu không đầy đủ...”

Còn với Thiếu tá Ngô Văn Định, Đại đội K60, Trưởng Ban Liên lạc Bến Vũng Rô - Tàu Không Số thì Bãi Chính có ý nghĩa thiêng liêng. Bởi tại nơi này, vào tháng 2 năm 1965, sau sự kiện tàu 143 bị lộ tại Vũng Rô, địch tăng cường pháo kích và hai đồng chí cùng đơn vị, cùng quê với ông đã anh dũng hy sinh.

Hang Vàng, nay thuộc xã Hòa Tâm, Thị xã Đông Hòa là kho cất dấu vũ khí từ những chuyến tàu Không số.

Những hang đá, gộp đá tại khu vực này cũng là nơi mà lực lượng tổ chức bảo vệ bến Vũng Rô thông liên lạc; chỉ huy bến; nơi lực lượng cán bộ và dân công của ta trú ẩn và chiến đấu anh dũng với địch.

Hang Vàng giờ đây nằm lẩn khuất sau những dãy hồ tôm, nhà dân và rất ít người biết đến. Theo ông Ngô Văn Định, cần phải có biển ghi danh lại nơi này:

“Tôi đề nghị nên làm mô hình một cầu tàu bằng gỗ để mọi người đến tham quan biết được tàu vào cập bến như thế này, bốc hàng lên đây, rồi chuyển lên rừng...”

Bà Trần Thu Hồng, một trong những nữ tù trẻ nhất Việt Nam, đã phải trải qua những năm tháng đọa đầy trong các nhà tù của Mỹ ngụy từ Quảng Nam, Bình Định đến tận Cần Thơ trong suốt 5 năm (1968-1973) từ khi mới 13 tuổi.

Trên hành trình trở về quê hương, bến Vũng Rô trở thành một điểm dừng chân đặc biệt. Tại đây, bà Hồng xúc động nhớ lại những năm tháng gian khổ đã qua, và cảm nhận sâu sắc hơn giá trị của tự do, hòa bình.

“Không chỉ tôi mà cả 4 anh em đi trên xe đều rơi nước mắt, nhất là khi nhìn lại hình ảnh Tàu Không số, Tượng đài các liệt sĩ... Máu, nước mắt đã đổ xuống, mới được như ngày hôm nay. Tôi thực sự xúc động mạnh. Không cầm được nước mắt. Họ cũng có tuổi trẻ, có gia đình, có cha mẹ, vợ con... Nhưng đã hy sinh tất cả vì dân tộc, vì đất nước.”

Giữa không gian thoáng đãng, rợp bóng cây xanh trong ngôi nhà riêng ở TP Tuy Hòa (Phú Yên), AHLLVTND Hồ Đắc Thạnh thư thả vui thú điền viên với gia đình. Và mỗi lần lật giở những trang hồi ký “Nhớ và Ghi lại”, những ký ức về một thời trận mạc, về những đồng đội và những con tàu vượt trùng dương lại sống dậy.  

Hàng năm, ông đều gặp gỡ thanh niên xung phong, các em học sinh để truyền lửa, để những câu chuyện huyền thoại về con đường Hồ Chí Minh trên biển có sức sống thật trong lòng thế hệ hôm nay:

“Các cháu hãy nhớ về quá khứ của cha ông mình, đã giải phóng dân tộc vì khát vọng độc lập và thống nhất Tổ quốc. Các cháu hôm nay được hưởng nền hoà bình trong điều kiện quá tốt. Đất nước chúng ta đang có cơ đồ vững chắc. Mong rằng thế hệ hôm nay, hãy nhớ rằng cha ông đã đánh giặc thế nào, để xây dựng đất nước càng ngày càng vững chắc, bền vững.”

Đó cũng chính là tâm nguyện của những người đã góp phần dệt nên huyền thoại con đường Hồ Chí Minh trên biển gửi đến ngày mai...

Xem thêm: Cung đường Thống nhất