Những chiếc ăng ten trên nóc nhà

Giống như một thực thể sống, thành phố - nơi chúng ta đang trú ngụ, cũng thay đổi từng ngày. Có những công trình mới được xây lên, và cũng nhiều thứ dần biến mất. Nhưng khác với những điều mới mẻ, dễ dàng được phát hiện, thì có những thứ cứ lặng lẽ biến mất từng ngày. Những thứ đã một thời gắn bó, là một phần của cuộc sống thị dân.

Và đến một lúc nào đó, chợt giật mình nhìn ra, rồi thắc mắc không biết nó đã rời khỏi cái thực thể sống động ấy, từ khi nào, mà ta chẳng biết?…

Chỉ còn vài ngày nữa là đến kỳ World Cup – ngày hội bóng đá lớn nhất hành tinh. Và bây giờ, nhà nào cũng có truyền hình cáp, với chất lượng truyền dẫn và hình ảnh ổn định tuyệt đẹp. Nhưng có ai còn nhớ những năm 80 của thế kỷ trước.

Khi mà đài truyền hình đã bắt đầu tiếp sóng trực tiếp được những trận bóng đá ở world cup để phát cho người hâm mộ nước nhà xem. Qua những chiếc tivi đen trắng và bắt sóng bằng ăng ten râu, ăng ten giàn buộc vào thân cây tre, dựng trên nóc nhà?

Espana 82, có lẽ là năm đầu tiên người hâm mộ bóng đá Việt Nam được xem những trận bóng đá đỉnh cao. Đang nửa đêm cả nhà ngon giấc bỗng nghe tiếng đập cửa uỳnh uỳnh, tưởng có báo động. Hoá ra mấy ông hàng xóm mê bóng đá, mà nhà chẳng có tivi kéo nhau sang đòi xem nhờ; Mexico 86 khi mà Maradona làm mưa làm gió trên màn hình những chiếc tivi 14inch mờ tịt, thỉnh thoảng lại nhiễu nhằng nhịt, khiến chốc chốc ông chủ nhà lại phải chạy ra, bắc thang leo lên nóc nhà chỉnh lại hướng ăng ten.

Thời đó, đã ai dám nghĩ rằng, đến một ngày, được xem bóng đá trên những chiếc tivi màu màn hình phẳng, hình ảnh nét căng và không còn cần phải leo lên nóc nhà để chỉnh ăng ten nữa?

Chỉ cách đây chưa đầy chục năm, đi trên phố vẫn thấy trên nóc nhà thỉnh thoảng vẫn còn những cột ăng ten xiêu vẹo… Thậm chí, ngày xưa khi xây nhà, người ta bao giờ cũng phải thiết kế thêm một cái cột trụ để dựng ăng ten, như một phần trong cấu trúc ngôi nhà vậy.

Thế rồi, một ngày vẫn đi qua những con phố ấy, đã không còn bóng dáng của chúng nữa. Thời đại của công nghệ, bây giờ xem tivi qua truyền hình cáp, qua mạng internet đã trở nên quá bình thường từ thành thị tới nông thôn. Thậm chí, ở nông thôn cũng chả nhà nào dùng ăng ten để bắt sóng tivi nữa rồi. Nên chiếc ăng ten, đã hoàn thành sứ mệnh lịch sử của nó, và biến mất như một điều tất yếu.

Thời đại công nghệ phát triển, cũng chứng kiến nhiều thứ vốn gắn bó mật thiết với đời sống thị dân đột ngột biến mất. Như những cái bốt điện thoại công cộng một thời là sự tiến bộ vượt bậc của thông tin liên lạc cá nhân. Trong túi ai cũng phải có 1 chiếc thẻ điện thoại. Đang đi trên đường muốn liên lạc là dừng xe vào bốt gọi điện được ngay. Rất tiện lợi.

Hay xa hơn nữa là những hòm thư. Ngày xưa, anh nào có bạn gái ở phương xa, muốn liên lạc thì chỉ có cách viết thư tay, chứ làm gì có thư điện tử, hay chát chít ngay lập tức như bây giờ. Nhớ ngày đó, ông bố tôi đi công tác xa nhà, gửi thư về cho vợ con, mà đến khi đi công tác về rồi, mãi thư mới được chuyển tới nơi…

Bây giờ, những hòm thư tay chỉ còn được dựng trước cửa bưu điện. Có lần lẩn thẩn tôi đứng quan sát chúng cả giờ đồng hồ, xem có ai đến gửi thư hay không? Tất nhiên là làm gì có ai ở thời đại này lại đi gửi thư tay, trong khi thư điện tử, chỉ cần ấn nút là ngay lập tức người nhận đã nhận được thông tin rồi?

Có lẽ, rồi đến lúc người ta cũng phải dỡ chúng đi, giống như những cái bốt điện thoại công cộng kia được bỏ mấy năm trước.

Công nghệ đã giúp cuộc sống của chúng ta trở nên thoải mái, dễ dàng hơn, nhưng những giá trị về mặt tình cảm của thời đại mà người ta gọi là analog chắc bây giờ khó có thể so sánh. Cảm xúc khi nhận thư điện tử từ người yêu, làm sao mà bằng cầm trên tay bức thư run rẩy bút mực? Hay sự căng thẳng tột độ khi vừa nói chuyện điện thoại vừa lo chiếc thẻ kia hết tiền mà chưa kịp dãi bày xong ý tứ với cô bạn gái mới quen?

Hoặc bùng nổ đến mức giận dữ khi chuẩn bị được xem một pha ghi bàn hoàn hảo ở trận chung kết thì chỉ vì một cơn gió nhẹ làm xoay hướng chiếc ăn ten đu đưa trên nóc nhà, khiến màn hình tivi nhiễu loạn?

Đường phố hôm nay đã đẹp hơn rất nhiều, vỉa hè, lòng đường đã rộng rãi, phẳng phiu hơn; trên đầu đã không còn những dây diện chằng chịt, những búi cáp viễn thông to đùng, và nóc nhà thì không còn những cột ăng ten ngả nghiêng theo từng con gió mạnh, chỉ còn mái ngói rêu phong thoáng đãng.