Hàng không nội địa Mỹ “lao dốc” do ảnh hưởng từ cuộc chiến thương mại

Trong cơn lốc xoáy này, các hãng hàng không đang "lách mình" ra sao để tồn tại và tìm kiếm lợi nhuận? Cuộc đua vào phân khúc khách hàng hạng sang, cắt giảm chi phí, hay những toan tính đầy thận trọng? 

Chao đảo trước cơn gió ngược kinh tế

Ngành hàng không, vốn được xem là ‘phong vũ biểu’ nhạy bén của nền kinh tế Mỹ, đang chứng kiến những dấu hiệu bất ổn ngày càng rõ rệt.

Các giám đốc điều hành hàng đầu trong ngành liên tục phát đi cảnh báo về tình trạng đặt vé chậm lại, do ảnh hưởng từ cuộc chiến thương mại của Tổng thống Donald Trump, tình trạng sa thải hàng loạt của chính phủ, lượng du khách từ Canada và các quốc gia khác giảm. Gần đây nhất là sự suy yếu của nhu cầu đối với vé hạng phổ thông nội địa khi người tiêu dùng trở nên e dè hơn trong việc lên kế hoạch cho các chuyến đi.  

Trong một động thái chưa từng thấy, mới đây, United Airlines, một trong những hãng hàng không lớn nhất nước Mỹ, công bố tới hai bản dự báo lợi nhuận cho năm 2025. Điều này cho thấy sự bất định của nền kinh tế đã vượt ra ngoài khả năng dự đoán của cả những nhà hoạch định chiến lược hàng đầu.

Ông Scott Kirby, Giám đốc điều hành của United Airlines cho biết: “Tôi không chắc nước Mỹ có đang hướng đến một cuộc suy thoái hay không, nhưng rõ ràng nền kinh tế đang chậm lại. Theo tôi vẫn còn nhiều điều chưa ngã ngũ. Chúng ta chưa đạt đến trạng thái bình thường mới. Vì vậy có thể suy thoái cũng có thể không. Đó chính là lý do chúng tôi đưa ra hai dự báo lợi nhuận khác nhau, hai kịch bản - hai kết quả tùy thuộc vào bối cảnh kinh tế vĩ mô”

Chỉ mới đầu năm, ông Ed Bastian, Giám đốc điều hành Delta Air Lines còn tự tin tuyên bố, 2025 sẽ là "năm tài chính tốt nhất" trong lịch sử hơn một thế kỷ của hãng. Thế nhưng, chỉ vài tháng sau, giọng điệu tự tin đó đã hoàn toàn thay đổi, nhường chỗ cho một tâm lý thận trọng rõ rệt: "Chúng ta đang hành động như thể chuẩn bị ứng phó với một cuộc suy thoái kinh tế. Toàn ngành hàng không đang ở thế phòng thủ. Như thông báo của chúng tôi, kế hoạch tăng trưởng cho nửa cuối năm đã bị cắt giảm từ 4% xuống 0%. Tôi cho rằng tất cả đều đang chuẩn bị cho những bất ổn phía trước. Nếu tình hình hiện tại không được giải quyết, nguy cơ suy thoái là hoàn toàn có thể xảy ra."

Đặt cược vào khách sang giữa tâm bão kinh tế

Trong bối cảnh kinh tế đầy thách thức, các hãng hàng không đang đặt cược lớn hơn vào phân khúc khách du lịch hạng sang, những người góp phần quan trọng tạo nên kỷ lục doanh thu sau đại dịch.

Nhiều hãng bay hy vọng, nhóm khách hàng này sẽ tiếp tục chi mạnh tay cho những trải nghiệm du lịch cao cấp, bất chấp các biến động của thị trường toàn cầu và bức tranh kinh tế ảm đạm.  

Ông Scott Kirby, Giám đốc điều hành của United Airlines chia sẻ: “Trong bối cảnh kinh tế suy thoái, có một xu hướng rõ ràng, đó là khách hàng cao cấp vẫn tiếp tục chi tiêu, trong khi người có thu nhập thấp chịu ảnh hưởng nặng nề hơn. Điều này đặc biệt thể hiện rõ ở thị trường nội địa. Chúng tôi đang cắt giảm những chuyến bay có hiệu suất thấp, ví dụ như các chuyến bay đêm vốn đã ít lãi trước đây, giờ có thể lỗ. Vì vậy, chúng tôi cắt giảm các phần yếu kém đó".

Trong bối cảnh nhu cầu du lịch có dấu hiệu hạ nhiệt, một số hãng hàng không Mỹ đang điều chỉnh chiến lược kinh doanh một cách thận trọng. Delta Air Lines và Frontier Airlines là ví dụ điển hình khi quyết định thu hẹp kế hoạch tăng trưởng, thậm chí giảm công suất khai thác, đặc biệt vào các ngày thấp điểm.

Trái ngược với sự dè dặt ở thị trường nội địa, các hãng hàng không Mỹ vẫn giữ thái độ lạc quan đối với các đường bay quốc tế và hạng ghế cao cấp. Những chuyến bay quốc tế đường dài, hạng ghế như thương gia và phổ thông đặc biệt được xem là phân khúc mang lại lợi nhuận tốt và ít bị ảnh hưởng bởi biến động kinh tế.  

Ông Scott Kirby cho biết thêm: "Thị trường quốc tế vẫn duy trì được sức mạnh. Số lượng đặt vé, tính đến thời điểm hiện tại, vẫn ở mức cao. Dù có những thông tin cho rằng không ai muốn đến Mỹ, hay số liệu về lượng khách quốc tế qua cửa khẩu giảm, nhưng đó không phải là tình hình thực tế mà chúng tôi ghi nhận được"

Bất chấp những lo ngại về kinh tế vĩ mô, theo các chuyên gia, thị trường hàng không vẫn xuất hiện những tín hiệu tích cực dành cho hành khách. Nhu cầu đi lại hạ nhiệt so với dự kiến có thể tạo điều kiện cho các hãng bay tung ra nhiều chương trình khuyến mãi hấp dẫn hơn. Điều này mở ra cơ hội giá vé giảm ở nhiều đường bay, đặc biệt là đến các điểm du lịch quốc tế nổi tiếng.

Ông Scott Keyes, nhà sáng lập trang web chuyên săn vé máy bay giá rẻ Going, nhận định, mùa hè năm nay có thể là thời điểm lý tưởng nhất để người Mỹ du lịch châu Âu với giá vé rẻ hơn so với nhiều năm trở lại đây.

Có thể thấy, ngành hàng không Mỹ đang ở giữa một chuyến bay không chắc chắn. Phía trước là cơn bão kinh tế có thể ập đến bất cứ lúc nào. Nhưng trong chính cơn bão đó, cũng thấp thoáng những cơ hội cho các hãng bay đủ tỉnh táo để ‘đọc vị’ thị trường. Theo các chuyên gia, tương lai có thể là vùng nhiễu động, nhưng nếu có hệ thống radar tốt, là dữ liệu, phân tích và sự linh hoạt trong chiến lược, các hãng hàng không vẫn có thể vẫn hạ cánh an toàn.

Trong khi ngành hàng không Mỹ đang đối mặt với những thách thức kinh tế và sự bất ổn, thì tại Việt Nam, bức tranh lại mang màu sắc tươi sáng hơn. Quý I/2025, ngành hàng không Việt Nam ghi nhận sự tăng trưởng ấn tượng, với gần 21 triệu lượt hành khách, tăng hơn 9% so với cùng kỳ năm trước. Đặc biệt, thị trường quốc tế đạt gần 12 triệu lượt khách, tăng khoảng 12%, cho thấy nhu cầu du lịch và công tác quốc tế đang phục hồi mạnh mẽ .

Tuy nhiên, ngành hàng không Việt Nam vẫn đối mặt với một số thách thức, như tình trạng thiếu hụt máy bay do đứt gãy chuỗi cung ứng. Dù vậy, các hãng hàng không trong nước đang nỗ lực mở rộng mạng lưới đường bay, như khai thác đường bay thẳng từ TP Hồ Chí Minh đến Bắc Kinh, nhằm đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng của hành khách và thúc đẩy tăng trưởng bền vững.

Nhìn chung, với đà phục hồi mạnh mẽ và chiến lược phát triển linh hoạt, ngành hàng không Việt Nam đang trên đà cất cánh, đóng góp tích cực vào sự phát triển kinh tế - xã hội của đất nước.