Gieo niềm tin từ thế hệ Gen Z: Gen Z hành động vì khí hậu

Một số dự án nổi bật được chính các bạn trẻ Gen Z tổ chức để nâng cao nhận thức về bảo vệ môi trường có thể kể đến như: Clean Up Việt Nam, nhặt rác bảo vệ môi trường, Cuộc chiến trộm nhựa, thay đổi thói quen sử dụng nhựa của người trẻ, Zero Waste – Hero You (cung cấp kiến thức về sống xanh, nâng cao nhận thức và hành động cho sinh viên)…. 

THANH NIÊN HÀNH ĐỘNG VÌ KHÍ HẬU

Đáng chú ý, mới đây, Hoa hậu Liên lục địa 2022 Lê Nguyễn Bảo Ngọc (sinh năm 2001) vừa chính thức vận hành chương trình phi lợi nhuận mang tên “Gen Zero - Thanh niên vì Phát triển bền vững”. Không chỉ lan tỏa lối sống “xanh” thông qua các chương trình trong nước và kênh tương tác trên mạng xã hội, Bảo Ngọc còn tích cực tham gia một số hội nghị, diễn đàn quốc tế, góp tiếng nói của thanh niên Việt Nam về vấn đề biến đổi khí hậu.

Ngoài ra, chúng ta không thể không nhắc đến Nguyễn Sơn Trà ( sinh năm 1998), một chàng trai với tình yêu lớn dành cho thiên nhiên. Trà đã không ngừng đóng góp cho công cuộc bảo vệ thiên nhiên, bảo vệ môi trường và hành động vì khí hậu thông qua các hoạt động, dự án nghiên cứu, tình nguyện, thực tập.

Và hiện, Trà cũng đang nắm giữ nhiều vai trò như: Thành viên nhóm Chính sách Thanh niên về Giáo dục Biến đổi khí hậu, và Cán bộ Giám sát, Đánh giá, và Học hỏi của Sáng kiến Thủ lĩnh trẻ Đông Nam Á - Chương trình Mekong.

Và năm 2023, Sơn Trà cũng là một trong 100 đại biểu thanh niên và là đại diện duy nhất từ Việt Nam được lựa chọn bởi Đoàn chủ tịch COP28 để tham dự các phiên đối thoại giữa các đoàn chính phủ tại Hội nghị Liên Hợp Quốc về Biến đổi khí hậu (COP28) tại Dubai, Các tiểu Vương quốc Ả Rập thống nhất (UAE) năm 2023.

Thực tế, đây chỉ là 2 trong số rất nhiều bạn trẻ Gen Z đang cống hiến và tạo ra tác động tích cực trong việc giải quyết vấn đề biến đổi khí hậu. Và ngày hôm nay, chúng ta sẽ cùng gặp gỡ với một chàng trai trẻ thuộc thế hệ gen Z, người cũng đã có nhiều đóng góp trong việc thúc đẩy hành động khí hậu.

Không chỉ tham gia vào các hoạt động trong nước mà chàng trai này còn là một trong những thành viên quan trọng đã có mặt tham gia vào các sự kiện quốc tế về khí hậu, đóng góp tiếng nói và sáng kiến cho cộng đồng.

Vâng và ngồi bên cạnh tôi đây là bạn Nguyễn Văn Toàn, thành viên của Mạng lưới Thanh niên hành động vì Khí hậu Việt Nam (YNet Vietnam) và đã tham gia Hội nghị Thanh niên vì Khí hậu khu vực Châu Á - Thái Bình Dương (RCOY APAC) tại Sri Lanka và COP 29 vừa qua.

PV: Trước khi bắt đầu chương trình, Toàn có thể giới thiệu một chút về bản thân mình và hành trình tham gia vào Mạng lưới Thanh niên hành động vì Khí hậu Việt Nam cũng như các hoạt động quốc tế về khí hậu không? Động lực nào thôi thúc bạn tham gia vào các hoạt động về môi trường?

Nguyễn Văn Toàn: Cảm ơn chị, mình hiện đang công tác tại Trung tâm Sáng tạo và Ươm tạo của trường ĐH Ngoại Thương. Bên cạnh công việc chính của mình là thúc đẩy các hoạt động khởi nghiệp của các bạn trẻ, mình còn có quan tâm đặc biệt tới các vấn đề về môi trường và khí hậu và thường tham gia các hoạt động liên quan từ khi học đại học.

Tham gia vào các hoạt động tình nguyện như vậy, mình nhận thấy rằng, mỗi bạn trẻ đầu có thể đóng góp và thay đổi tích cực tới môi trường sống của chúng ta dù là những hành động nhỏ nhất.

Đầu năm 2023, mình biết tới Mạng lưới thanh niên Hành động vì Khí hậu, YNet Việt Nam, một sáng kiến được thành lập bởi Bộ tài nguyên và Môi trường và Chương trình phát triển Liên hợp quốc UNDP. Cho tới nay thì mình cũng đã đồng hành với YNet được hai năm trong nhiều hoạt động khác nhau, tập trung vào nhân cao nhận thức, năng lực và kết nối hợp tác nhằm thúc đẩy hành động vì khí hậu của thanh niên.

PV: Toàn có thể chia sẻ cụ thể thêm về các hoạt động mà bạn đã và đang thực hiện trong việc thúc đẩy hành động vì khí hậu?

Nguyễn Văn Toàn: Dự án gần đây nhất mà mình làm trong năm 2024 là Hội nghị Thanh niên Việt Nam về Khí hậu – LCOY 2024. Hội nghị quy tụ hơn 500 bạn trẻ đến từ mọi miền tổ quốc với chuyên môn và độ tuổi khác nhau nhưng cùng mối quan tâm là giải quyết các vấn đề về môi trường – khí hậu. Tham gia vào hội nghị, các bạn có cơ hội lắng nghe các chia sẻ từ phía chuyên gia, học hỏi từ bạn bè cũng như thảo luận về các vấn đề hiện tại, và đưa ra các giải pháp giải quyết chúng.

Trong quá trình xây dựng các giải pháp hành động, các bạn cũng thảo luận về cơ hội và thách thức mà các bạn gặp phải, từ đó biên soạn bản Tuyên bố Chung của thanh niên Việt Nam nhằm cất lên tiếng nói của thanh niên với những nhu cầu, mong muốn và đề xuất sự hỗ trợ tới các vị lãnh đạo, các bên liên quan trong quá trình biến các giải pháp trên giấy thành hành động cụ thể.  

Đây là một trong những dự án mà mình cảm thấy tự hào nhất về những đóng góp của mình cho khí hậu. Vì qua đó mình có thể trao quyền và thúc đẩy ngày càng nhiều bạn thanh niên chung tay vì khí hậu hơn.

PV: Được biết vừa qua, Toàn đã đại diện cho nhóm các bạn trẻ tham gia vào các sự kiện quốc tế về khí hậu như Hội nghị Thanh niên vì Khí hậu khu vực Châu Á - Thái Bình Dương (RCOY APAC) tại Sri Lanka và COP 29.

Được chia sẻ về các vấn đề về khí hậu ở quốc gia mình cũng như các sáng kiến tiêu biểu với đại diện của nhiều nước trên thế giới, Toàn có thể chia sẻ về những trải nghiệm của mình và qua đó chúng ta có thể được áp dụng vào các sáng kiến tại Việt Nam như thế nào?

Nguyễn Văn Toàn: Tháng 11 qua, ngay sau hội nghị của thanh niên Việt Nam thì mình có cơ hội được tham gia Hội nghị Thanh niên vì Khí hậu khu vực Châu Á - Thái Bình Dương tại Sri Lanka và hội nghị của liên hợp quốc về BĐKH COP29 tại Azerbaijan với vai trò là đại biểu thanh niên đến từ Việt Nam.

Một trong những nhiệm vụ quan trọng của mình khi tham gia các hội nghị quốc tế này là đưa tiếng nói của GEN Z, của thanh niên Việt Nam tới với bạn bè quốc tế và các vị lãnh đạo trên thế giới, thông qua bản Tuyên Bố Chung của Thanh Niên VN về BĐKH mà mình đã chia sẻ trong câu chuyện trước đó, đây là một tài liệu quan trọng được biên soạn bởi hơn 500 bạn trẻ tham dự hội khi Thanh Niên Việt Nam về Khí hậu 2024.

Mình rất vinh dự khi được chia sẻ và trao bản tuyên bố này tới các vị lãnh đạo như trưởng đoàn đàm phán của Việt Nam tại COP29 và hay cô Katty - phó chủ tịch toàn cầu của quỹ nhi đồng liên hợp quốc - UNICEF.

Bên cạnh đó, mình cũng kết nối được với rất nhiều bạn bè trên thế giới và học hỏi được rất nhiều bài học kinh nghiệm từ các bạn ấy. Đây đều là những bạn trẻ thế hệ gen Z vô cùng năng động và nhiệt huyết đối với các hoạt động môi trường – khí hậu.

Những sáng kiến của các bạn ấy không chỉ có tầm ảnh hưởng ở cấp độ địa phương mà còn ở quốc gia của các bạn và trên thế giới.  Mình ấn tượng nhất với trường hợp thành công của các bạn trẻ tại Samoa trong việc vận động để đưa các chương trình, chính sách và hoạt động liên quan tới mảng Trao Quyền vì Hành động Khí hậu cho thanh niên vào hệ thống pháp lý và tổ chức chính thức để triển khai trên diện rộng tại Samoa. Và đó cùng là mong muốn và mục tiêu mà tương lai mình muốn theo đuổi, là kim chỉ nam cho các hoạt động sắp tới của mình tại YNet.

THẾ HỆ TIỀM NĂNG, ĐỊNH HÌNH MỘT XÃ HỘI BỀN VỮNG 

PV: Như Toàn cũng vừa chia sẻ thì có thể thấy, thế hệ Gen Z hiện nay đang ngày càng thể hiện sự quan tâm mạnh mẽ đến những vấn đề xã hội và môi trường. Theo Toàn, Gen Z có vai trò như thế nào trong các sáng kiến cộng đồng và bảo vệ môi trường, đặc biệt là trong các dự án khí hậu mà bạn đang tham gia?

Nguyễn Văn Toàn: Thực sự, khi nói về Gen Z, nhiều người vẫn nghĩ Gen Z là thế hệ vượt sướng, thiếu tính kiên nhẫn hay khả năng chịu áp lực kém.  Nhưng thực tế, Gen Z là một trong những nhóm đối tượng chịu ảnh hưởng trực tiếp và nặng nề bởi tác động của BĐKH, vì vậy GEN Z không chỉ ý thức rõ ràng về các vấn đề xã hội và môi trường mà còn sẵn sàng hành động để tạo ra sự thay đổi..

Mình cho rằng sự đặc biệt của Gen Z nằm ở chỗ, dù bị nhìn nhận là "thiếu kiên nhẫn," họ lại thể hiện sự linh hoạt và sáng tạo trong cách tiếp cận các vấn đề. Chính sự sáng tạo và dám nghĩ dám làm này giúp Gen Z đưa ra những giải pháp mới mẻ và đột phá, đặc biệt trong các dự án về xã hội và môi trường, từ việc áp dụng công nghệ hiện đại cho đến tổ chức các chiến dịch truyền thông độc đáo để kêu gọi cộng đồng cùng tham gia.

Ví dụ, trong các dự án tại YNet, rất nhiều bạn trẻ đã chủ động đề xuất các giải pháp như sử dụng ứng dụng công nghệ để theo dõi ô nhiễm hoặc tổ chức các buổi hội thảo trực tuyến thu hút hàng nghìn người.

Bên cạnh đó, Gen Z là thế hệ kết nối mạnh mẽ. Họ không chỉ kết nối với nhau trong nước mà còn biết cách hợp tác với các tổ chức quốc tế, chính phủ và các bên liên quan. Điều này giúp các sáng kiến không chỉ giới hạn trong phạm vi địa phương mà còn có tác động sâu rộng hơn. Như tại COP29 vừa qua, tiếng nói của thanh niên Việt Nam đã được lắng nghe trên các diễn đàn lớn, và mình thấy rất tự hào khi là một phần của điều đó.

Cuối cùng, điều mà mình đánh giá cao nhất ở Gen Z là họ thực sự quan tâm đến việc xây dựng chính sách. Thế hệ này hiểu rằng để tạo ra thay đổi lâu dài, cần phải đưa những tiếng nói, nhu cầu và mong muốn của mình vào các kế hoạch hành động lớn hơn.

Mình tin rằng, với những tiềm năng như vậy, Gen Z không chỉ tham gia mà còn dẫn dắt các sáng kiến cộng đồng và bảo vệ môi trường trong hiện tại và tương lai.

PV: Toàn có thể chia sẻ tầm nhìn của mình về tương lai và vai trò của thế hệ Gen Z trong việc xây dựng một xã hội bền vững, nhất là trong bối cảnh các vấn đề môi trường ngày càng nghiêm trọng như hiện nay?

Nguyễn Văn Toàn: Câu hỏi này thực sự rất ý nghĩa. Theo mình, Gen Z là thế hệ có tiềm năng rất lớn trong việc định hình một xã hội bền vững hơn, đặc biệt trong bối cảnh chúng ta đang đối mặt với nhiều thách thức về môi trường.

Thứ nhất, Gen Z sẽ là những người tiên phong trong việc áp dụng công nghệ xanh. Với sự am hiểu công nghệ và khả năng sáng tạo, mình tin rằng Gen Z sẽ đưa ra các giải pháp mới mẻ và hiệu quả để giải quyết các vấn đề như ô nhiễm, biến đổi khí hậu, hay tiết kiệm năng lượng.

Thứ hai, Gen Z không chỉ tham gia mà còn lan tỏa tinh thần hành động vì môi trường đến cộng đồng. Nhờ mạng xã hội, họ có thể truyền cảm hứng, kêu gọi và huy động sự tham gia từ các cá nhân, tổ chức khác. Chính sự kết nối mạnh mẽ này sẽ tạo nên sự thay đổi tích cực và lâu dài.

Cuối cùng, mình nghĩ Gen Z sẽ là cầu nối quan trọng giữa các thế hệ. Họ có thể tiếp nhận kinh nghiệm từ thế hệ trước, đồng thời mang đến những ý tưởng và giải pháp đột phá để xây dựng các chính sách và mô hình bền vững hơn.

PV: Chỉ còn ít giờ đồng hồ nữa là đến thời khắc giao thưà, Toàn có muốn gửi gắm điều gì đến các thính giả của VOVGT, đặc biệt là các bạn trẻ thuộc thế hệ Gen Z?

Nguyễn Văn Toàn: Mình muốn gửi lời tới các bạn trẻ rằng, hành động của chung ta có thể nhỏ nhưng nếu thực hiện cùng nhau thì tác động sẽ rất lớn, hãy cùng nhau hành động ngay hôm nay vì tương lai của chúng ta.

Chúc các bạn thính giả một năm mới an khang thịnh vượng, và mình khi vọng rằng những chia sẻ của mình hôm nay sẽ là cảm hứng thúc đẩy các bạn trẻ hành động vì khí hậu trong năm 2025 và trong tương lai. Xin cảm ơn VOVGT và cảm ơn tất cả các bạn nghe đài!

PV: Cảm ơn anh Toàn rất nhiều vì những chia sẻ đầy cảm hứng và sâu sắc. Hy vọng rằng những hoạt động của anh và các bạn trẻ sẽ tiếp tục góp phần tạo ra những thay đổi tích cực cho xã hội và môi trường. Chúc Toàn và Mạng lưới Thanh niên hành động vì Khí hậu Việt Nam sẽ đạt được nhiều thành công hơn nữa trong tương lai.

“Gieo niềm tin - Gặt hạnh phúc”: Bản hòa ca đặc biệt đêm Giao thừa

Khi thời khắc thiêng liêng của đêm giao thừa dần đến, Kênh VOV Giao thông mời quý thính giả cùng đón nghe chương trình đặc biệt “Gieo niềm tin - Gặt hạnh phúc” từ 18h00 đêm 29 Tết (28/01/2025) đến 00h10 rạng sáng mùng 1 Tết Ất Tỵ (29/01/2025). 

Đây là hành trình đưa chúng ta qua những cung bậc cảm xúc, từ những câu chuyện giản dị đầy tình người đến những thành tựu lớn lao của đất nước, tất cả hòa quyện trong không khí đón xuân rộn ràng, ngập tràn hy vọng.

Chặng 1 - “Gieo niềm tin” (18h00 - 21h00): Là bức tranh chân thực về một năm đầy thách thức nhưng cũng rực rỡ ý chí và nghị lực của người Việt. Những phóng sự cảm động sẽ đưa thính giả từ vùng đất chịu tổn thất nặng nề bởi thiên tai đến những chuyến xe nghĩa tình giúp người lao động được đón Tết an vui.

Mỗi câu chuyện là một ngọn lửa nhỏ thắp sáng niềm tin vào tình người và sức mạnh của sự sẻ chia. Chương trình còn mang đến những cuộc kết nối trực tiếp, tái hiện không khí Tết rộn ràng ở khắp mọi miền, từ các khu chợ hoa náo nhiệt đến những góc bếp gia đình ấm áp, nơi mỗi người đang háo hức chuẩn bị cho thời khắc đoàn viên.

Chặng 2 - “Gặt hạnh phúc” (21h00 - 00h10): Tiếp nối với những câu chuyện về sự chuyển mình mạnh mẽ của đất nước, thắp lửa hy vọng hàng triệu trái tim Việt. Những tuyến đường mới mở, những khu đô thị hiện đại, và các giải pháp giao thông xanh không chỉ là thành tựu hạ tầng mà còn là biểu tượng của khát vọng phát triển bền vững. 

Xen lẫn là những câu chuyện giản dị nhưng đầy tự hào về người Việt xa quê vẫn gìn giữ hồn Tết Việt nơi đất khách. Bên cạnh đó, những câu chuyện mang tầm nhìn lớn lao – từ sự vươn mình của nông sản Việt trên bàn tiệc thế giới đến khát vọng xây dựng những đô thị trù phú – sẽ khơi dậy trong lòng mỗi người niềm hy vọng về một tương lai tươi sáng.

Và khi những giây phút cuối cùng của năm cũ khép lại, chương trình sẽ cùng thính giả đến phần countdown đặc biệt – nơi ánh sáng của pháo hoa rực rỡ sẽ thắp lên những ước mơ đẹp nhất. Đây không chỉ là khoảnh khắc chuyển giao giữa năm cũ và năm mới, mà còn là lời nhắc nhở để mỗi chúng ta giữ lấy niềm tin, gieo hạt giống hy vọng cho những ngày sắp tới.

Hãy cùng hoà mình trong khí đêm trừ tịch cùng VOVGT trong chương trình “Gieo niềm tin - Gặt hạnh phúc” – bản hòa ca xuân với những câu chuyện lay động lòng người, nuôi dưỡng niềm tin, thắp lửa hy vọng và mở ra một năm mới đầy hứa hẹn.

Từ 18h00 đêm 29 Tết (28/01/2025) đến 00h10 rạng sáng mùng 1 Tết Ất Tỵ (29/01/2025), trên Kênh VOV Giao thông FM 91 và Mekong FM 90.

Gieo niềm tin - Gặt hạnh phúc, hành trình cảm xúc đang chờ đón bạn!