Giảm TNGT với xe kinh doanh vận tải: Không thể trông chờ vào biện pháp hành chính

Bởi vậy, bên cạnh việc cần có thống kê một cách cụ thể và chi tiết hơn, thì trước mắt, để giảm TNGT liên quan đến xe kinh doanh vận tải, vẫn cần sự vào cuộc quyết liệt của cả cơ quan quản lý và doanh nghiệp.

Cách nào giảm thiểu TNGT với xe kinh doanh vận tải?

Những năm gần đây, công tác quản lý nhà nước về vận tải đã có nhiều bước tiến, song tình trạng lái xe kinh doanh vận tải vi phạm tốc độ, lái xe quá giờ, hay việc tài xế sử dụng chất kích thích khi lái xe… vẫn xảy ra, đòi hỏi phải có những giải pháp mạnh mẽ, đồng bộ và thực chất hơn.

Trước hết, về phía cơ quan quản lý, việc bắt buộc lắp đặt thiết bị giám sát hành trình đối với toàn bộ xe kinh doanh vận tải là một bước đi đúng hướng. Hệ thống này giúp cơ quan chức năng theo dõi tốc độ, thời gian lái xe, hành trình di chuyển của từng phương tiện, từ đó phát hiện và xử lý kịp thời các vi phạm.

Tuy nhiên, trên thực tế, việc lắp đặt thiết bị chỉ mới là điều kiện cần, còn điều kiện đủ chính là khai thác dữ liệu hiệu quả và thường xuyên. Nếu dữ liệu giám sát chỉ dừng ở việc “ghi nhận cho có”, không được phân tích, cảnh báo sớm, thì công cụ giám sát sẽ trở nên vô nghĩa. Cơ quan chức năng cần đẩy mạnh kết nối, chia sẻ dữ liệu giữa các đơn vị quản lý, đồng thời xây dựng hệ thống cảnh báo tự động về nguy cơ mất an toàn từ dữ liệu hành trình, camera AI giúp phát hiện sớm tài xế vi phạm quy định hoặc phương tiện có dấu hiệu kỹ thuật bất thường.

Cùng với đó, cần có biện pháp khai thác hiệu quả hơn dữ liệu từ thiết bị giám sát hành trình và thiết bị ghi nhận hình ảnh người lái xe đang vận hành lâu nay. Bởi khi khai thác được nguồn dữ liệu khổng lồ này phục vụ cho cả công tác quản lý vận tải và quản lý, phòng ngừa TNGT, sẽ góp phần không nhỏ vào việc giảm TNGT đối với xe kinh doanh vận tải.

Đặc biệt, cần gắn trách nhiệm của doanh nghiệp vận tải trong việc quản lý phương tiện và tài xế. Không ít vụ tai nạn nghiêm trọng cho thấy nguyên nhân bắt nguồn từ sự buông lỏng kiểm soát nội bộ: tài xế làm việc quá giờ, xe chưa bảo dưỡng đúng hạn, thậm chí có doanh nghiệp đối phó bằng cách thay đổi tài khoản thiết bị giám sát hoặc tắt tín hiệu khi hoạt động. Cần xem xét trách nhiệm của chủ doanh nghiệp, người quản lý đội xe khi để xảy ra vi phạm, thay vì chỉ xử lý người lái; doanh nghiệp phải chịu liên đới nếu tài xế của mình vi phạm.

Việc doanh nghiệp chủ động giám sát tài xế và phương tiện bằng công nghệ hiện đại là biện pháp căn cơ để phòng ngừa rủi ro. Một số doanh nghiệp lớn đã áp dụng công nghệ AI để đánh giá hành vi lái xe dựa trên dữ liệu thực tế, qua đó kịp thời nhắc nhở hoặc đào tạo lại lái xe vi phạm. Đây là hướng đi cần được nhân rộng, đặc biệt trong bối cảnh chuyển đổi số ngành giao thông.

Ngoài ra, việc xây dựng văn hóa an toàn trong doanh nghiệp cũng là yếu tố không thể thiếu. Không ít tài xế coi thường quy định vì bị áp lực doanh thu hoặc thói quen chủ quan. Doanh nghiệp cần tổ chức huấn luyện định kỳ về kỹ năng lái xe an toàn, quy định rõ ràng về thời gian nghỉ ngơi, đồng thời có chế tài thưởng – phạt minh bạch. Một môi trường làm việc coi trọng an toàn hơn lợi nhuận tức thời sẽ là nền tảng vững chắc cho sự phát triển bền vững của ngành vận tải.

Ở tầm vĩ mô, cần đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật, song song với việc tăng cường kiểm tra, xử lý nghiêm minh. Mỗi vi phạm không thể chỉ bị “phạt cho có” mà phải được coi là hành vi xâm hại đến tính mạng người khác. Chỉ khi cả hệ thống – từ cơ quan quản lý, doanh nghiệp, đến từng tài xế – cùng vào cuộc với tinh thần trách nhiệm cao nhất, thì mới có thể giảm thiểu tai nạn giao thông một cách thực chất.

Ngăn ngừa tai nạn với xe kinh doanh vận tải không thể trông chờ vào biện pháp hành chính đơn thuần. Cần một hệ sinh thái an toàn giao thông thông minh, nơi dữ liệu được kết nối, công nghệ được tận dụng, và đạo đức nghề nghiệp của tài xế được đề cao. Khi đó, mỗi chuyến xe không chỉ chở hàng hóa hay hành khách, mà còn mang theo niềm tin về một xã hội giao thông văn minh và an toàn.