Để việc chấp hành luật giao thông trở thành tự giác

Bởi vậy, nhiều ý kiến cho rằng, bên cạnh việc duy trì thực hiện của lực lượng chức năng, cần đẩy mạnh hình thức phạt nguội, để mọi hành vi vi phạm đều bị phát hiện và xử lý.

Sau ba tháng triển khai Nghị định 168 về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực giao thông đường bộ, tình hình trật tự an toàn giao thông trên cả nước đã có những chuyển biến rõ rệt; nhận thức của người tham gia giao thông đang dần được nâng cao, thể hiện qua sự thay đổi tích cực trong hành vi khi tham gia giao thông hàng ngày. Nhờ sự vào cuộc quyết liệt, đồng bộ của lực lượng chức năng, đặc biệt là Cảnh sát giao thông, số vụ tai nạn giao thông, cũng như các hành vi vi phạm đã giảm đáng kể.

Để có được những kết quả này, bên cạnh việc tăng mức phạt đáng kể đối với nhiều lỗi nghiêm trọng, thì đóng vai trò chủ lực trong quá trình chuyển biến này là lực lượng Cảnh sát giao thông. Với việc xử lý nghiêm minh hàng nghìn trường hợp vi phạm mỗi ngày, không có vùng cấm, không có ngoại lệ, đã củng cố niềm tin của người dân, đồng thời tạo ra hiệu ứng lan tỏa trong xã hội.

Không dừng lại ở việc tuần tra xử lý trực tiếp, lực lượng chức năng đã tăng cường ứng dụng công nghệ, đặc biệt là hệ thống camera giám sát để phạt nguội. Việc biết rằng hành vi vi phạm có thể bị ghi hình và xử lý bất kỳ lúc nào, đã buộc nhiều người phải thay đổi hành vi theo hướng tự giác hơn.

Tuy nhiên, tình trạng “nhờn luật”, coi thường chế tài đã xuất hiện, nhất là những nơi không có lực lượng chức năng, hoặc không có hệ thống camera giám sát.

Nhiều tín hiệu tích cực từ những tháng đầu thực hiện Nghị định 168

Bởi vậy, để duy trì và nâng cao kết quả đạt được, bên cạnh nỗ lực của lực lượng chức năng, việc tăng cường, mở rộng ứng dụng công nghệ, đặc biệt là hình thức giám sát, phạt nguội thông qua hệ thống camera, là hướng đi tất yếu. Khi người tham gia giao thông hiểu rằng, mọi hành vi vi phạm dù không bị phát hiện tại chỗ cũng đều có thể bị ghi nhận và xử lý, họ sẽ buộc phải điều chỉnh hành vi một cách tự giác, thay vì đối phó.

Thực tế tại các thành phố lớn như Hà Nội, TP. Hồ Chí Minh, Đà Nẵng cho thấy, việc triển khai phạt nguội đã góp phần nâng cao hiệu quả xử lý vi phạm, giảm tải cho lực lượng tuần tra trực tiếp. Tuy nhiên, hệ thống này vẫn chưa được phủ kín trên phạm vi toàn quốc. Do đó, cần tiếp tục đầu tư đồng bộ về hạ tầng kỹ thuật, mở rộng vùng giám sát và hoàn thiện quy trình xử lý dữ liệu để bảo đảm tính chính xác, kịp thời.

Bên cạnh đó, công tác tuyên truyền, giáo dục pháp luật về TTATGT cũng cần được đẩy mạnh hơn nữa, đặc biệt là đối với nhóm đối tượng trẻ tuổi - những người có nguy cơ vi phạm cao. Việc tích hợp kiến thức giao thông trong chương trình giáo dục phổ thông, kết hợp với các chiến dịch truyền thông sáng tạo, gần gũi, sẽ giúp nâng cao nhận thức cho người tham gia giao thông ngay từ khi còn ngồi trên ghế nhà trường.

Rõ ràng, sau 3 tháng triển khai Nghị định 168, việc xử lý nghiêm minh đã tạo ra những hiệu ứng tích cực, thúc đẩy người dân thay đổi nhận thức và hành vi khi tham gia giao thông. Tuy nhiên, đây mới chỉ là kết quả bước đầu.

Để xây dựng một xã hội giao thông văn minh, hiện đại và an toàn, cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa chế tài pháp luật, ứng dụng công nghệ và nâng cao nhận thức cộng đồng. Mục tiêu lâu dài là hướng tới một hệ thống giao thông tự giác, kỷ cương, nơi mọi vi phạm đều được phát hiện và xử lý, mà không cần sự hiện diện thường xuyên của lực lượng CSGT ngoài đường.

Khi đó, ý thức chấp hành luật giao thông trở nên tự giác, thực sự trở thành một phần của văn hóa ứng xử trong xã hội./.