Nhiều tín hiệu tích cực từ những tháng đầu thực hiện Nghị định 168

Có mặt tại nút giao Khuất Duy Tiến – Nguyễn Trãi, nơi từng là điểm nóng vi phạm giao thông khi trong 2 phút, camera ghi nhận có tới 164 phương tiện vượt đèn đỏ. Tuy vậy, sau 3 tháng triển khai Nghị định 168, vi phạm đã giảm đáng kể. Theo quan sát của phóng dù là đầu giờ sáng, mật độ phương tiện từ các hướng đều rất đông, song mỗi khi đèn tín hiệu chuyển màu đỏ, người tham gia giao thông đã tự giác chấp hành dừng chờ; cũng không còn tình trạng người tham gia giao thông leo lên vỉa hè để đi như trước đây:

"Em thấy sau Nghị định 168 thì tình hình ATGT tốt hơn, thứ nhất là ý thức tham gia giao thông của người dân tốt hơn, tình trạng vượt đèn đỏ hầu như không còn, hoặc là rất hiếm. Đi lại thoải mái hơn".

"Người dân chấp hành khá ổn, hơn trước, giờ đèn đỏ thì người dân chấp hành, dừng chờ đèn đỏ, còn tình trạng đi trên vỉa hè, cũng có nhưng ít rồi".

"Có chuyển biến tốt hơn, việc dừng đèn đỏ và vượt đèn đỏ không còn diễn ra như trước".

Kết quả kiểm tra, xử lý của lực lượng chức năng cũng cho thấy, sau 3 tháng thực hiện Nghị định 168 đã tạo sự chuyển biến rõ nét về ý thức của người tham gia giao thông, góp phần kéo giảm TNGT.

Theo thiếu tá Nguyễn Tuấn Anh, Đội CSGT số 7, Phòng CSGT, Công an TP. Hà Nội, 3 tháng đầu năm, đơn vị đã xử lý gần 3.800 trường hợp vi phạm, tăng hơn 11% so với cùng kỳ. Việc xử lý nghiêm theo Nghị định 168 đã góp phần giảm TNGT ở cả 3 tiêu chí. Cụ thể, 3 tháng đầu năm, trên địa bàn Đội CSGT số 7, TNGT đã giảm 30% về số vụ, giảm hơn 40% số người chết: 

"Dịp nghỉ lễ 30/4 và 1/5, Đội CSGT số 7 đã bố trí lực lượng trực chiến 100% vào 2 ngày đầu và cuối của kỳ nghỉ lễ, đầu tiên là phân luồng để giảm ùn tắc giao thông, tổ chức những tổ tuần tra lưu động để xử lý những trường hợp xe khách dừng đỗ sai quy định, xử lý các trường hợp vi phạm nồng độ cồn, không đội mũ bảo hiểm, không chấp hành tín hiệu đèn giao thông… để đảm bảo người tham gia giao thông thông suốt, an toàn".

Thiếu tá Nguyễn Mạnh Hùng, Phó Đội trưởng Đội CSGT số 1, Phòng CSGT, Công an TP. Hà Nội cũng cho hay, sau 3 tháng triển khai nghị định 168, đơn vị đã xử lý hơn 3.500 trường hợp vi phạm TTATGT, giảm hơn 15% so với cùng kỳ năm trước; ý thức của người tham gia giao thông đã có sự chuyển biến, nét đẹp giao thông đã nhìn thấy nhiều hơn. Nhờ vậy, TNGT trên địa bàn đã giảm sâu cả 3 tiêu chí. 3 tháng đầu năm, trên địa bàn Đội CSGT số 1 chỉ xảy ra 2 vụ va chạm giao thông, không gây thiệt hại về người:

"Thời gian tới, chúng tôi sẽ tiếp tục tăng cường công tác tuyên truyền các quy định của Luật TTATGT đường bộ, và phối hợp với các nhà trường để tuyên truyền đến các cháu học sinh, phụ huynh học sinh trong việc chấp hành luật giao thông, đào tạo và giáo dục Luật TTATGT ngay từ khi các em còn ngồi trên ghế nhà trường", Thiếu tá Nguyễn Mạnh Hùng cho biết.

Thống kê của Phòng CSGT (Công an TP. Hà Nội) cũng cho thấy, sau 3 tháng thực hiện Nghị định 168, toàn Thành phố xảy ra 369 vụ TNGT, làm 213 người chết, 251 người bị thương. So sánh với thời gian liền kề đã giảm hơn 10% về số vụ, giảm 4,9% số người chết và giảm 19,3% số người bị thương.

Còn trên bình diện cả nước, thống kê của Cục CSGT, Bộ Công an cho thấy, trong quý đầu năm 2025, cảnh sát giao thông toàn quốc đã phát hiện, xử lý hơn 728 nghìn trường hợp vi phạm trật tự an toàn giao thông, giảm gần 32% so với cùng kỳ.

Cùng thời gian trên, tai nạn giao thông cũng giảm cả 3 tiêu chí. Cụ thể, 3 tháng đầu năm, toàn quốc xảy ra 4.440 vụ TNGT đường bộ, làm chết 2.446 người, bị thương hơn 3 nghìn người. So với cùng kỳ năm 2024, giảm gần 30% về số vụ, giảm gần 4% số người chết và giảm gần 30% số người bị thương.

Đại tá Nguyễn Quang Nhật, Trưởng phòng Tuyên truyền, Cục CSGT, Bộ Công an cho hay, ý thức chấp hành của người dân thời gian qua đã có chuyển biến tích cực, tuy nhiên thời gian gần đây đã xuất hiện tình trạng “nhờn luật”:

"Chúng ta đã thấy được hiệu quả của Nghị định 168, làm thay đổi ý thức và dần tạo thành thói quen chấp hành pháp luật khi tham gia giao thông. Tuy nhiên vẫn còn tình trạng không chấp hành pháp luật về TTATGT, nhất là tại những nơi không có lực lượng chức năng hoặc chưa có camera giám sát. Ngay như trên đường cao tốc thôi, chúng ta vẫn thấy có tình trạng đi ngược chiều, qua đầu xe, lùi xe…."

Trước tình trạng này, chuyên gia giao thông Khương Kim Tạo đề xuất, cần tiếp tục đẩy mạnh việc xử lý vi phạm, cả bằng hình thức xử lý trực tiếp của lực lượng chức năng và phạt nguội thông qua hệ thống camera để từ đó ngăn ngừa, giảm thiểu vi phạm:

"Trong tương lai, để đảm bảo trật tự giao thông mỗi ngày một tốt lên, chúng ta phải đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thôi, ứng dụng công nghệ để tham gia vào giám sát. Bây giờ 1-2 người mới chỉ giám sát một nút giao thông, nhưng sau này chỉ một người có thể giám sát 100 nút giao thông, sau đó chúng ta hướng tới phạt cũng tự động".

Sau 3 tháng triển khai Nghị định 168, ý thức của người tham gia giao thông đã có sự chuyển biến mạnh mẽ, tình trạng vượt đèn đỏ, hay vi phạm giao thông giảm đáng kể. Tuy vậy, đã xuất hiện tình trạng nhờn luật. Bởi vậy, nhiều ý kiến cho rằng, bên cạnh việc duy trì thực hiện của lực lượng chức năng, cần đẩy mạnh hình thức phạt nguội, để mọi hành vi vi phạm đều bị phát hiện và xử lý.

Cùng đến với góc nhìn của VOV Giao thông: "Để việc chấp hành luật giao thông trở thành tự giác".

Sau ba tháng triển khai Nghị định 168 về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực giao thông đường bộ, tình hình trật tự an toàn giao thông trên cả nước đã có những chuyển biến rõ rệt; nhận thức của người tham gia giao thông đang dần được nâng cao, thể hiện qua sự thay đổi tích cực trong hành vi khi tham gia giao thông hàng ngày.

Nhờ sự vào cuộc quyết liệt, đồng bộ của lực lượng chức năng, đặc biệt là Cảnh sát giao thông, số vụ tai nạn giao thông, cũng như các hành vi vi phạm đã giảm đáng kể.

Để có được những kết quả này, bên cạnh việc tăng mức phạt đáng kể đối với nhiều lỗi nghiêm trọng, thì đóng vai trò chủ lực trong quá trình chuyển biến này là lực lượng Cảnh sát giao thông. Với việc xử lý nghiêm minh hàng nghìn trường hợp vi phạm mỗi ngày, không có vùng cấm, không có ngoại lệ, đã củng cố niềm tin của người dân, đồng thời tạo ra hiệu ứng lan tỏa trong xã hội.

Không dừng lại ở việc tuần tra xử lý trực tiếp, lực lượng chức năng đã tăng cường ứng dụng công nghệ, đặc biệt là hệ thống camera giám sát để phạt nguội. Việc biết rằng hành vi vi phạm có thể bị ghi hình và xử lý bất kỳ lúc nào, đã buộc nhiều người phải thay đổi hành vi theo hướng tự giác hơn.

Tuy nhiên, tình trạng “nhờn luật”, coi thường chế tài đã xuất hiện, nhất là những nơi không có lực lượng chức năng, hoặc không có hệ thống camera giám sát.

Bởi vậy, để duy trì và nâng cao kết quả đạt được, bên cạnh nỗ lực của lực lượng chức năng, việc tăng cường, mở rộng ứng dụng công nghệ, đặc biệt là hình thức giám sát, phạt nguội thông qua hệ thống camera, là hướng đi tất yếu. Khi người tham gia giao thông hiểu rằng, mọi hành vi vi phạm dù không bị phát hiện tại chỗ cũng đều có thể bị ghi nhận và xử lý, họ sẽ buộc phải điều chỉnh hành vi một cách tự giác, thay vì đối phó.

Thực tế tại các thành phố lớn như Hà Nội, TP. Hồ Chí Minh, Đà Nẵng cho thấy, việc triển khai phạt nguội đã góp phần nâng cao hiệu quả xử lý vi phạm, giảm tải cho lực lượng tuần tra trực tiếp. Tuy nhiên, hệ thống này vẫn chưa được phủ kín trên phạm vi toàn quốc. Do đó, cần tiếp tục đầu tư đồng bộ về hạ tầng kỹ thuật, mở rộng vùng giám sát và hoàn thiện quy trình xử lý dữ liệu để bảo đảm tính chính xác, kịp thời.

Bên cạnh đó, công tác tuyên truyền, giáo dục pháp luật về TTATGT cũng cần được đẩy mạnh hơn nữa, đặc biệt là đối với nhóm đối tượng trẻ tuổi - những người có nguy cơ vi phạm cao. Việc tích hợp kiến thức giao thông trong chương trình giáo dục phổ thông, kết hợp với các chiến dịch truyền thông sáng tạo, gần gũi, sẽ giúp nâng cao nhận thức cho người tham gia giao thông ngay từ khi còn ngồi trên ghế nhà trường.

Rõ ràng, sau 3 tháng triển khai Nghị định 168, việc xử lý nghiêm minh đã tạo ra những hiệu ứng tích cực, thúc đẩy người dân thay đổi nhận thức và hành vi khi tham gia giao thông. Tuy nhiên, đây mới chỉ là kết quả bước đầu.

Để xây dựng một xã hội giao thông văn minh, hiện đại và an toàn, cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa chế tài pháp luật, ứng dụng công nghệ và nâng cao nhận thức cộng đồng. Mục tiêu lâu dài là hướng tới một hệ thống giao thông tự giác, kỷ cương, nơi mọi vi phạm đều được phát hiện và xử lý, mà không cần sự hiện diện thường xuyên của lực lượng CSGT ngoài đường.

Khi đó, ý thức chấp hành luật giao thông trở nên tự giác, thực sự trở thành một phần của văn hóa ứng xử trong xã hội./.