Chuyển đổi số ngành du lịch, khi eo hẹp kinh phí đầu tư

Trong khi chuyển đổi số được xác định là xu hướng tất yếu thì những khó khăn, thách thức này sẽ được ngành du lịch vượt qua ra sao để nâng cao năng lực cạnh tranh và phát triển bền vững hơn trong bối cảnh mới?

Chuyển đổi số du lịch là quá trình triển khai, ứng dụng các công nghệ số và dữ liệu vào các hoạt động liên quan đến du lịch, từ cách tổ chức, kinh doanh, vận hành cho đến cách khách hàng trải nghiệm dịch vụ.

Chị Phan Hồng Hạnh ở phường Bạch Mai, Hà Nội sau trải nghiệm du lịch hè vừa qua chia sẻ, nhờ những ứng dụng công nghệ giúp chị và gia đình có chuyến đi thuận tiện và thú vị hơn:

“Khi chúng tôi sử dụng AI để gợi ý địa điểm, món ăn và lịch trình phù hợp với sở thích thì tôi đã cá nhân hóa được trải nghiệm của mình. Tại các điểm du lịch, tôi cũng thấy bản đồ, hướng dẫn viên ảo, phiên dịch, nó vừa thú vị vừa tiết kiệm về con người”.

Đối với doanh nghiệp du lịch, chuyển đổi số giúp tối ưu quy trình vận hành, nâng cao hiệu quả quản lý và tăng cường khả năng cạnh tranh. Tuy nhiên, theo ông Nguyễn Tiến Đạt, Tổng giám đốc công ty du lịch AZA Travel, các doanh nghiệp cũng đang gặp khó để chuyển đổi số khi chi phí đầu tư cho công nghệ khá lớn:

“Đầu tư khá là tốn kém, kể cả về công sức và tiền bạc, về công nghệ nhưng nó vẫn chưa đem lại những hiệu quả tức thời bởi thiếu đồng bộ. Để số hóa được các hoạt động du lịch, tôi nghĩ cần sự đồng bộ, làm sao tự động hóa được tất cả các công đoạn từ tư vấn sản phẩm, quản lý kho hàng, bán hàng và chăm sóc khách hàng…”

TS Phạm Trung Lương, nguyên Phó viện trưởng Viện Nghiên cứu du lịch cũng chỉ ra, hiện nay, còn đang thiếu hụt nguồn nhân lực có khả năng ứng dụng công nghệ số vào hoạt động kinh doanh du lịch và hoạt động số hóa trong ngành du lịch vẫn còn phân tán và thiếu kết nối:

“Mình phải cùng nhau khai thác những tiềm năng du lịch trên địa bàn mới, có được liên kết tốt, có chính sách chung cho phát triển điểm đến thống nhất này. Các liên kết phải đi vào thực chất thì sẽ đa dạng hơn về sản phẩm du lịch, tài nguyên du lịch, đa dạng hơn về cơ hội du lịch để tạo ra các sản phẩm du lịch đặc thù”.

Ông Hoàng Quốc Hòa, Giám đốc Trung tâm Thông tin du lịch, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch cho biết, là đầu mối trong công tác chuyển đổi số ngành du lịch, đơn vị đã xây dựng hệ thống cơ sở dữ liệu gồm cơ sở lưu trú, doanh nghiệp lữ hành, hướng dẫn viên du lịch, điểm đến nhà hàng, địa điểm mua sắm, khu vui chơi giải trí, chăm sóc sức khỏe, có những cơ sở dữ liệu được cập nhật theo thời gian thực trên toàn quốc. Công tác này sẽ tiếp tục được hoàn thiện trong thời gian tới:

“Tích hợp và cập nhật dữ liệu trên nền tảng số dùng chung của toàn ngành, các phần mềm bổ khuyết cho các cơ sở dữ liệu như lưu trú, các khu điểm du lịch, các tài nguyên du lịch tiến tới cập nhật theo thời gian thực; công bố nền tảng số quốc gia về quản trị và kinh doanh du lịch để tạo thuận lợi cho các doanh nghiệp du lịch”, ông Hòa cho biết.

Trong khi Hà Nội hiện đã liên kết dữ liệu cho hơn 300 điểm du lịch, triển khai bán vé điện tử và thuyết minh tự động bằng 6 ngôn ngữ thì TP.HCM, theo ông Lê Trương Hiền Hòa, Phó Giám đốc Sở Du lịch TP.HCM, đơn vị này có 45 ấn phẩm online về du lịch để du khách dễ dàng tra cứu; có bản đồ tương tác 3D 360 độ với 5 ngôn ngữ khác nhau, tích hợp 120 điểm đến trên địa bàn Thành phố và đang tiếp tục được cập nhật:

"TP.HCM sau khi sáp nhập địa giới hành chính thì quản lý một không gian rộng hơn, nhiều tài nguyên hơn. Đối với không gian thành phố mở rộng, nếu chính quyền địa phương phường xã đang nắm thông tin thực địa, nếu dữ liệu cơ sở không được cập nhật kịp thời thì công tác quản lý Nhà nước của thành phố với du lịch sẽ mất đi độ nhạy nên chúng tôi đang tập trung làm cổng nhập dữ liệu thống nhất để phường xã sử dụng được luôn”.

Ông Trương Công Hoan, Trưởng Ban Truyền thông và Chuyển đổi số, Hiệp hội Du lịch Việt Nam cho rằng, chuyển đổi số ngành du lịch trong bối cảnh mới cần đến từ cả cơ quan quản lý Nhà nước, các doanh nghiệp cung ứng dịch vụ du lịch và du khách – những người sử dụng sản phẩm du lịch:

“Số hóa với cơ quan quản lý Nhà nước là tổng hợp tài nguyên du lịch; các doanh nghiệp chuyển đổi số để xây dựng sản phẩm, bán sản phẩm, quản trị nội bộ và với khách hàng trong môi trường số thì khách hàng có rất nhiều thông tin để tìm hiểu các thông tin về du lịch, các sản phẩm du lịch trên không gian mạng và tương tác trên môi trường số; ngành du lịch cần đi đầu trong số hóa”

Ông Trương Công Hoan nhấn mạnh rằng, với sự thay đổi liên tục của công nghệ thì quá trình số hóa vào mọi mặt hoạt động của ngành du lịch cần được thực hiện thường xuyên và liên tục để tránh lỗi thời và thiếu sót thông tin cần thiết phục vụ du khách.

Không còn là một lựa chọn, chuyển đổi số được khẳng định là yếu tố sống còn, chi phối năng lực cạnh tranh và khả năng giữ chân khách hàng của các doanh nghiệp làm du lịch. Đây chắc chắn là yếu tố bắt buộc đối với các công ty làm du lịch muốn phát triển mạnh giữa thị trường cạnh tranh ngày nay. Vậy, để khai thác tiềm năng mà số hóa mang lại, doanh nghiệp, những người làm du lịch cần làm gì?  

Góc nhìn của VOV Giao thông qua bài bình luận: “Để doanh nghiệp du lịch trở thành doanh nghiệp công nghệ số”.

Chuyển đổi số vốn không đơn thuần là việc áp dụng công nghệ mới, mà còn là sự chuyển đổi toàn diện trong phương thức quản lý, cách tiếp cận khách hàng và chiến lược truyền thông, quảng bá. Nhưng những doanh nghiệp du lịch vốn không phải là những chuyên gia công nghệ lại eo hẹp về kinh phí đầu tư, dẫn đến việc chỉ tiếp cận được phần mềm phổ biến chứ chưa đủ nguồn lực xây dựng giải pháp chuyên sâu, tích hợp đa hệ thống.

Nhiều doanh nghiệp trong nước đã thử nghiệm ứng dụng phần mềm riêng nhưng vướng sự không tương thích, thiếu đồng bộ khi vận hành. Trong khi đó, các nền tảng quốc tế như Agoda, Booking.com… lại có năng lực công nghệ vượt trội và vốn hóa mạnh.

Bên cạnh thiếu vốn, ngành du lịch nói chung và doanh nghiệp du lịch còn đối mặt với thiếu nhân lực công nghệ khi phần lớn cán bộ và nhân viên du lịch vẫn chưa có chuyên môn sâu về chuyển đổi số dẫn đến việc sử dụng công nghệ một cách hình thức, thậm chí gây lãng phí do không khai thác hiệu quả phần mềm, nền tảng đã đầu tư.

Để xây dựng chiến lược chuyển đổi số phù hợp, các doanh nghiệp du lịch cần chủ động phối hợp với cơ quan quản lý Nhà nước nhằm bảo đảm sự thống nhất và đồng bộ về hệ thống dữ liệu và định hướng phát triển trong tương lai.

Trong đó, doanh nghiệp cần xây dựng văn hóa đổi mới trong đơn vị, khuyến khích cán bộ, nhân viên sẵn sàng thử nghiệm và làm chủ công nghệ. Đồng thời, cần tích hợp chuyển đổi số vào chiến lược kinh doanh tổng thể, đưa công nghệ và các công cụ số vào quy trình công việc hàng ngày.

Mỗi doanh nghiệp cần xác định rõ mục tiêu, mức độ ưu tiên và chuẩn bị nguồn lực tương xứng cho từng giai đoạn chuyển đổi. Tùy theo quy mô và năng lực tài chính, doanh nghiệp có thể thực hiện chuyển đổi số theo từng bước, từng phần thay vì triển khai đồng loạt.

Bên cạnh đó, doanh nghiệp cần tổ chức các chương trình đào tạo chuyên sâu cho nhân viên ở từng phòng ban nhằm cập nhật kiến thức, kỹ năng ứng dụng công nghệ mới vào thực tiễn công việc. Điều này sẽ giúp nâng cao khả năng thấu hiểu khách hàng, nắm bắt xu hướng thị trường, từ đó khai thác hiệu quả dữ liệu và phục vụ khách hàng tốt hơn trong môi trường số.

Mặt khác, doanh nghiệp du lịch cũng cần vượt qua những hạn chế về sự thiếu sự đồng bộ trong triển khai khi hiện nay có sự chênh lệch rõ rệt giữa các doanh nghiệp kinh doanh du lịch lớn, các khách sạn lớn, resort cao cấp với các cơ sở nhỏ lẻ khiến cho việc chia sẻ, báo cáo dữ liệu, kết nối hệ thống và thống nhất quy trình trong toàn ngành trở nên khó khăn hơn.

Thêm vào đó, việc thiếu hụt các dữ liệu cần thiết như xu hướng thị trường, thông tin khách hàng,… hay năng lực quản lý còn quá hạn chế, cũng là những trở ngại mà các doanh nghiệp du lịch cần vượt qua.

Trong hành trình các doanh nghiệp du lịch trở thành doanh nghiệp công nghệ số hiện đại cần sự đồng hành từ cơ quan quản lý nhà nước để giúp xây dựng chiến lược và kế hoạch hành động nhằm định hướng tư duy đúng và cách thức triển khai phù hợp. Mặt khác, tăng cường hợp tác giữa các đơn vị trong ngành du lịch và ngành công nghệ thông tin để thiết kế giải pháp, mô hình công nghệ đáp ứng nhu cầu quản lý, kinh doanh du lịch. Hơn nữa, ngành du lịch cần tập trung hỗ trợ các doanh nghiệp liên thông với các cơ quan quản lý nhà nước, từ đó cùng chia sẻ lên để du khách và doanh nghiệp có thể cùng sử dụng được.

Dù còn nhiều khó khăn, thách thức, nhưng với quyết tâm và chiến lược phù hợp, chuyển đổi số sẽ giúp doanh nghiệp du lịch nâng cao hiệu quả và mang đến những trải nghiệm đáng nhớ cho du khách. Sự kết hợp giữa công nghệ tiên tiến và sự sáng tạo sẽ giúp ngành du lịch ngày càng phát triển bền vững và cạnh tranh trên thị trường quốc tế.