"Chuồng cọp" - Rào chắn an toàn hay bẫy chết người?

Mục đích ban đầu là để phòng chống trộm cắp, bảo vệ tài sản. Thế nhưng, chính những khung sắt bảo vệ ấy lại đang vô tình tạo ra những cái bẫy chết người, bít kín lối thoát hiểm duy nhất của nhiều gia đình khi có hỏa hoạn xảy ra.

Đây cũng là rào cản rất lớn đối với lực lượng phòng cháy chữa cháy trong công tác cứu hộ, cứu nạn.

TP.HCM: Cháy cư xá trong đêm, 8 người tử vong

Đã xác định được nguyên nhân cháy chung cư Độc Lập làm 8 người chết

Tháo dỡ tất cả “chuồng cọp” cư xá Độc Lập sau vụ cháy khiến 8 người tử vong

TP.HCM: Thăm hỏi, động viên và hỗ trợ khẩn cấp gia đình nạn nhân trong vụ cháy ở Cư xá Độc Lập

Có mặt tại khu cư xá Thanh Đa, và cư xá Độc Lập.. đây là những chung cư lâu đời nhất của thành phố, điều ám ảnh chúng tôi không phải là những bức tường đã cũ kỹ, mà là một lớp sắt thép bao bọc gần như toàn bộ mặt ngoài của các lô nhà.

Những khung sắt được hàn nối kiên cố, cái thì đã hoen gỉ theo năm tháng, cái thì mới sơn còn sáng bóng. Chúng được tận dụng làm nơi phơi quần áo, treo vài giỏ hoa lan, nhưng trên hết, chúng bịt kín mọi lối ra từ ban công hay cửa sổ.

Nhìn từ xa, các tòa nhà trông như những pháo đài bất khả xâm phạm. Những khung sắt này được dựng lên để chống trộm, nhưng chúng lại vô tình khóa chặt lối thoát hiểm qua ban công. Khi hỏa hoạn xảy ra, lửa và khói thường chặn mất cửa chính.

Lúc đó, ban công là lối thoát cuối cùng, nhưng người dân sẽ bị chặn lại bởi chính bức tường sắt họ đã dựng lên. Họ sẽ bị mắc kẹt và đối mặt với nguy hiểm chết người. Đây là nỗi sợ hãi có thật và thường trực của rất nhiều người dân.

“Chú thấy thiết kế chuồng cọp này rất là nguy hiểm".

“Thấy nó không có bảo đảm khi lỡ mà có sự cố cháy xảy ra, thiệt hại về của đã tiếc hơn, tính mạng con người là trên hết".

Nỗi lo là có thật, và sự cấp thiết của việc phải có một lối thoát hiểm cũng là điều không thể bàn cãi. Tuy nhiên, việc tháo dỡ những "chuồng cọp" này lại không hề đơn giản, đặc biệt là ở những căn hộ cho thuê, nơi người ở thì muốn gỡ nhưng chủ nhà lại không đồng ý.

“Những người ở đây thuê mướn lại còn chủ nhà thì không có mặt ở đây cho nên khó khăn trong việc tháo gỡ các chuồng cọp thế này".

Thế nhưng, những bản tin về các vụ cháy thương tâm liên tiếp xảy ra trên cả nước trong thời gian qua đã gióng lên một hồi chuông cảnh tỉnh mạnh mẽ. Nỗi sợ "bà hỏa" dường như đã lớn hơn nỗi lo trộm cắp.

Thay vì tiếng máy hàn để gia cố thêm sắt thép, giờ đây, người ta nghe thấy tiếng máy cắt kim loại vang lên, cắt bỏ những rào cản nguy hiểm. Nhận thức rõ hiểm họa từ những khung sắt tưởng chừng an toàn, chị Đinh Thị Thanh Thúy đã không ngần ngại cho thợ đến tháo dỡ ngay "chuồng cọp" tại nhà mình. Chị Thúy chia sẻ:

“Mình thấy quá nguy hiểm đi, nếu mình cứ xây bít như vậy thì trước mắt mình phải thực hiện bảo vệ an toàn bản thân tính mạng của mình, mình mở hàng rào ra để khi có chuyện gì thì mình cũng còn có lối thoát hiểm".

Hành động của chị Thúy không phải là cá biệt. Nó đang tạo ra một hiệu ứng tích cực, khuyến khích các gia đình khác cùng hành động. An toàn của mỗi cá nhân không chỉ phụ thuộc vào việc tháo dỡ lồng sắt, mà còn đến từ ý thức phòng ngừa hỏa hoạn hàng ngày. Đó cũng là mong muốn của ông Nguyễn Ngọc Toàn, một người dân sống lâu năm tại khu vực.

“Mong muốn là những người xung quanh, nơi tập trung đông cư dân sinh hoạt thì nên chú ý phần củi lửa và điện. Nhất là khi sử dụng bếp ga thì sau khi sử dụng nên tắt hẳn và khóa lại cho an toàn".

Về phía cơ quan chức năng, Công an Thành phố Hồ Chí Minh đã nhiều lần cảnh báo về sự nguy hiểm của các "chuồng cọp". Thượng tá Lê Mạnh Hà, Phó Trưởng Phòng tham mưu Công an Thành phố Hồ Chí Minh nhấn mạnh, những "pháo đài" chống trộm này chính là tử huyệt khi cháy nổ xảy ra.

“Các lồng sắt hay chúng ta lắp các khung bảo vệ ở các căn nhà, các căn hộ chung cư thì đó là những giải pháp mà người dân phòng chống tội phạm là chính, nhưng đối với lĩnh vực phòng cháy thì việc lắp đặt mà chúng ta bít lối thoát nạn và lối cứu hộ hướng tiếp cận của lực lượng phòng cháy đối với tòa nhà thì như vậy gây nguy hiểm và thực tế thời gian qua chúng ta đã thấy có nhiều vụ cháy rất thương tâm".

Trước thực trạng này, để dung hòa giữa việc đảm bảo an ninh và an toàn PCCC, lực lượng chức năng khuyến cáo người dân cần khẩn trương tạo ra một lối thoát nạn thứ hai. Đây không còn là một lời khuyên, mà là một yêu cầu cấp thiết để tự cứu mình và người thân trước khi lực lượng cứu hộ có thể tiếp cận.

Thượng tá Lê Mạnh Hà cho biết thêm: “Tùy vào các trường hợp cụ thể nhưng ở đây chúng tôi khuyến cáo người dân nên bố trí cho mình lối thoát nạn thứ 2 sang các hộ xung quanh theo hướng mà hiện nay chúng ta đang lắp chuồng cọp để thoát nạn”.

"Chuồng cọp" có thể giúp chúng ta chống trộm, nhưng lại có thể trở thành vật cản trên ranh giới mong manh giữa sự sống và cái chết khi hỏa hoạn xảy ra. Những tiếng máy cắt đang vang lên ở đâu đó trong thành phố để phá bỏ những lồng sắt là tín hiệu đáng mừng cho thấy sự thay đổi trong nhận thức.

Đừng để sự an tâm nhất thời đánh đổi bằng cả tính mạng. Việc chủ động tạo ra một ô cửa thoát hiểm, một lối đi thứ hai trên những khung sắt đó chính là tự trang bị cho mình và gia đình cơ hội sống còn quý giá nhất.