Nghèo, mưu sinh: Lý do “biện minh” cho cái sai?

Chiều khách, vì cuộc sống mưu sinh, tiện đường, không dừng ở đó thì dừng ở đâu? Nghèo nên phải ra đường bươn chải kiếm sống còn bị soi mói chụp ảnh? Phạt thế này thì cả tháng đói, gia đình bao nhiêu miệng ăn biết trông cậy vào đâu? V.v… và v.v…

Đó là những lý do rất nhiều người “biện nh” cho việc vi phạm luật giao thông hay mạnh mẽ hơn là “phản đối Nghị định 168 và những quy định pháp luật khác.

Vậy ra, nghèo là có thể vi phạm pháp luật? Đúng là cái nghèo có thể dẫn tới rất nhiều điều tồi tệ trong cuộc sống, nhưng đó chắc chắn không phải lý do để biện nh cho những hành vi sai trái.

Vài ngày trước, fanpage VOV Giao thông có đưa hình ảnh một chiếc xe chở khách 16 chỗ dừng ngay giữa đường dẫn lên đường Vành đai 2 trên cao để trả khách, hàng ngàn người đã vào bày tỏ ý kiến. Đa phần là phẫn nộ với hành vi sai phạm của lái xe.

Nhưng cũng không ít người bênh vực hành vi này, cho rằng chỉ vì ếng cơm manh áo, đưa hình ảnh lên như thế rồi lái xe bị xử phạt thì người chụp ảnh quả là “thất đức”, thậm chí có những lời lẽ rất khó nghe nhằm phản đối việc nêu lên hành vi sai trái đó, và ủng hộ việc làm của người lái xe kia… (?)

Vậy ra, nhiều người trong chúng ta đang ủng hộ cho cái sai? Hay bày tỏ thái độ “nghĩa hiệp” đứng về phía “bị hại”? Nếu chỉ vì lòng thương cảm một cách cảm tính, vô tình chúng ta đang ủng hộ cho những hành động vi phạm pháp luật.

Còn nhớ trước đây, và thậm chí đến bây giờ, mỗi khi có một va chạm giao thông, có lỗi luôn là người điều khiển phương tiện lớn hơn, “có vẻ” giàu có hơn. Ví dụ như ô tô va chạm với xe máy, đương nhiên ô tô là người phạm lỗi và phải đền bù, xe máy va chạm với xe đạp, thì người đi xe đạp luôn đúng…

Hay gần đây nhất có chuyện anh shipper dừng xe máy ngang ngõ, chắn phần lớn đường các phương tiện qua lại khác, khiến một anh đi ô tô qua bức xúc; lời qua tiếng lại rồi nhảy xuống hành hung. Chuyện mâu thuẫn trên đường và dẫn đến động chân động tay là điều không thể chấp nhận được, và người hành hung người khác đáng phải lên án.

Nhưng điều đáng nói, không chỉ anh shipper kia mà nhiều đồng nghiệp của anh cũng thường xuyên: Dừng đỗ xe ngang đường cản trở các phương tiện khác, phóng nhanh vượt ẩu, lạng lách, vượt đèn đỏ, vừa đi vừa xem điện thoại…

Nên, nếu pháp luật xử lý người có hành vi hành hung người khác, cũng cần phải có những chế tài xử phạt những lỗi giống như của anh shipper kia? Không thể có chuyện, vì anh ta là phe yếu thế, nghèo hơn, bị đánh… nên cả xã hội phải thương cảm và đưa anh ta thành nạn nhân đáng thương, không hề có lỗi.

Rất nhiều người lấy lý do cá nhân để biện nh cho những sai phạm của mình, gây ảnh hưởng tới cộng đồng, xã hội và vi phạm pháp luật

Từ khi Nghị định 168 được triển khai, rất nhiều người mỗi khi đọc được một “đoạn trích” xử lý vi phạm trong nghị định đăng trên truyền thông hoặc mạng xã hội là ra sức phản đối, bày tỏ sự bức xúc… Thế mới thấy là rất ít người chịu đọc hay nghiên cứu nội dung của Nghị định này, hay trước đó là dự thảo lấy ý kiến, bởi tất cả những lỗi và mức xử phạt được đăng rải rác những ngày qua, đều nằm hết trong Nghị định 168, không phải là mỗi ngày, cơ quan chức năng lại “nghĩ” ra một tình huống, một mức xử phạt mới, để “hành” người dân...

Người ta bức xúc vì mức xử phạt quá nặng, đánh mạnh vào thu nhập, đặc biệt của những người lao động phải làm việc hằng ngày ngoài đường. Nếu lấy lý do vì cái nghèo mà phải bỏ qua cho những lỗi vi phạm thì quả là kỳ lạ?

Mức xử phạt một số lỗi vi phạm giao thông hiện nay đúng là nặng, nhưng rõ ràng, chỉ vài tháng qua, chúng ta đã thấy có những chuyển biến rõ rệt. Một người bạn tôi sinh sống ở trung tâm TP.HCM, chia sẻ rằng, trước đây mỗi lần đưa con đi học phải dừng chờ đèn xanh có lúc mất tới 40 phút đồng hồ, nhưng bây giờ chỉ 20 giây là qua, cũng trên chính ngã tư ấy.

Không thể nói ý thức cộng đồng đã thay đổi khi tham gia giao thông ngay lập tức, nhưng ít ra vì… sợ mà chúng ta đang được an toàn hơn khi ra đường.