Quá trình chuyển đổi số đã lan tỏa mạnh mẽ đến từng tiết học, từng hoạt động giáo dục, thay đổi tận gốc phương pháp dạy, học và quản trị trong toàn ngành.
Trường học số: Công nghệ len vào từng tiết học, thay đổi cách dạy – cách học
Trường THCS Vân Đồn (Phường Xóm Chiếu), TP.HCM là một trong 25 “Trường học số” tiêu biểu của TPHCM, có quy mô 33 lớp học với gần 1.200 học sinh. Những năm qua, trường đã chú trọng đầu tư cơ sở vật chất đồng bộ và công nghệ hiện đại.
Thầy cô kết nối trực tiếp với hệ thống bài giảng điện tử, sử dụng các công cụ mô phỏng để nh họa kiến thức phức tạp một cách trực quan, sinh động. Nhà trường cũng triển khai hiệu quả sổ liên lạc trực tuyến. Công nghệ đã trở thành cầu nối gắn kết giữa thầy cô và trò, giữa nhà trường và phụ huynh.
Ông Cao Hữu Minh Cường, Phó Hiệu trưởng nhà trường cho hay: “Trong công tác chuyển đổi số, trường THCS Vân Đồn cũng triển khai một số hoạt động như: Giáo viên thực hiện các tiết học số, sổ đầu bài số. Ngoài việc lên lớp trực tiếp, giáo viên cũng tổ chức học trên hệ thống quản lý học tập (LMS) với việc trang bị màn hình tương tác trong các lớp học. Giáo viên và học sinh rất thuận lợi trong tổ chức dạy và học. Nhà trường cũng đã tổ chức các tiết học giáo dục STEM, ứng dụng AI. Các em cũng rất thích thú với các tiết học này”.
Học sinh trường THCS Vân Đồn còn được khuyến khích đưa AI vào cuộc sống qua các dự án ngoại khóa. Các em tổ chức cuộc thi sáng tác tranh kết hợp Trí tuệ nhân tạo, hay tự tay thiết kế Infographic ấn tượng để tri ân thầy cô nhân dịp Ngày Nhà giáo Việt Nam 20/11.
Đặc biệt, các đề tài nghiên cứu như Sử dụng AI có trách nhiệm thông qua hiệu ứng Tamagotchi” - Một hiệu ứng tâm lý được đặt theo tên của thú cưng kỹ thuật số, đã giúp học sinh không chỉ sử dụng công nghệ mà còn hiểu về đạo đức số và trách nhiệm của mình khi tương tác với Trí tuệ nhân tạo.
Cô Đỗ Thị Nữ Công, giáo viên bộ môn Khoa học tự nhiên trường THCS Vân Đồn chia sẻ: “Hiện nay, trường THCS Vân Đồn phát triển theo xu hướng cập nhật hiện đại hoá trong việc học tập và hoạt động của các em. Trong công tác chuyển đổi số, trường có nhiều hoạt động theo kịp xu hướng chung. Ngoài tiết dạy truyền thống, thầy cô có thể sử dụng thêm các bài giáo án điện tử, cho học sinh tìm hiểu bài học của hệ thống LMS. Đối với bộ môn Khoa học tự nhiên, ngoài những thí nghiệm trên phòng thí nghiệm, thì các em có thể làm thêm các thí nghiệm ảo".
Học sinh làm chủ AI: Từ bài giảng số đến những dự án sáng tạo ngoài lớp
Những người cảm nhận rõ nhất sự thay đổi này chính là các em học sinh. Các em không chỉ là người tiếp nhận kiến thức, mà còn là người làm chủ công nghệ ngay trong lớp học của mình. Sự hứng thú và chủ động ấy thể hiện rõ nhất qua cách các em tương tác với bảng tương tác, với các ứng dụng học tập mới.
Em Nguyễn Thiện Hiếu, học sinh lớp 8/2, trường THCS Vân Đồn bày tỏ: “Khi công nghệ AI phát triển, trường em cũng đã có sự chuyển biến. Màn hình chiếu được tích hợp thêm công nghệ tương tác. Nhờ các thiết bị chuyển đổi số đã giúp học sinh cải thiện hơn về cách làm bài tập và có cách thức mới trong việc giao bài – làm bài của giáo viên và học sinh.”
Tại Trường THCS Gò Vấp (Phường Hạnh Thông) - ngôi trường 105 năm tuổi, những năm qua đã xác định đổi mới phương pháp dạy học và áp dụng mạnh mẽ chuyển đổi số vào hoạt động giảng dạy là chìa khóa để nâng cao chất lượng giáo dục.
Trong công tác chuyển đổi số, nhà trường đã triển khai hiệu quả sổ điểm điện tử, hệ thống học tập trực tuyến, khai thác kho học liệu số; nhiều bài giảng điện tử và học liệu đa phương tiện được giáo viên sáng tạo, mang đến trải nghiệm học tập mới mẻ cho học trò.
Bên cạnh đó, các phương pháp dạy học dự án, dạy học tích hợp, giáo dục STEM, trang bị những kiến thức về AI cũng được đẩy mạnh nhằm tạo cơ hội cho học sinh vận dụng kiến thức vào thực tiễn, hình thành tư duy sáng tạo và năng lực giải quyết vấn đề.
Ông Lê Minh Kim Long, Phó Hiệu trưởng trường THCS Gò Vấp cho hay: “Các thầy cô giáo luôn đổi mới phương pháp dạy học theo hướng tích cực, vận dụng chuyển đổi số, STEM... trong từng tiết học. Đặc biệt là vận dụng AI trong công tác giảng dạy. Tất cả đều hướng tới mục tiêu là khơi dậy sự hứng thú, đánh thức khả năng tự học và niềm say mê khám phá của các em.”
Năm học 2024 - 2025, Sở Giáo dục và Đào tạo TPHCM đã tham mưu UBND TPHCM công nhận 100 trường học số trên địa bàn.
Sau khi sáp nhập với Bình Dương và Bà Rịa - Vũng Tàu, TPHCM có quy mô hơn 3.500 trường công lập, Sở GD&ĐT TPHCM đặt chỉ tiêu đến hết năm 2030 sẽ có 1.000 trường học số, chiếm tỷ lệ 1/3 tổng số trường học toàn Thành phố.
Trong đó, 100% học sinh phải được học tập trong môi trường số; 100% giáo viên phải biết sử dụng học liệu số, cơ sở dữ liệu dùng chung toàn ngành để tổ chức giảng dạy cho học sinh.
Người trải qua hiệu ứng tâm lý Tamagotchi có xu hướng phát triển tình cảm gắn bó với máy móc, thiết bị, robot hoặc các tác nhân kỹ thuật số khác. Hiện tượng này được đặt theo tên của món đồ chơi Nhật Bản là Tamagotchi – một vật nuôi ảo cầm tay hình quả trứng có gắn màn hình kỹ thuật số được phát hành vào năm 1996.
Bất cứ ai cũng có thể trải qua hiệu ứng này vì con người có khuynh hướng bộc lộ cảm xúc với bất cứ thứ gì mà chúng ta tìm thấy sự đồng cảm. Các vật nuôi ảo Tamagotchi được phỏng theo tính cách, hành vi và cảm xúc của con người, do đó, hiện tượng tâm lý này được dùng để quan sát những người hướng nội hoặc gặp khó khăn trong giao tiếp.