Xung quanh nội dung này, PV VOV Giao thông có cuộc đối thoại với Đại tá Nguyễn Quang Nhật - Trưởng phòng Tuyên truyền, Cục CSGT (Bộ Công an).
PV: Theo quy định tại dự thảo nghị định hướng dẫn thi hành Luật Trật tự an toàn giao thông đường bộ, có những hành vi bị trừ điểm, có những hành vi bị trừ hết quỹ 12 điểm. Ông có thể nói rõ những trường hợp này?
Đại tá Nguyễn Quang Nhật: Điều 58 quy định là điểm của giấy phép lái xe là 12 điểm và số điểm bị trừ thì mỗi lần vi phạm, tùy theo tính chất, mức độ của các hành vi vi phạm, trừ điểm và dữ liệu về trừ điểm giấy phép lái xe thì được cập nhật vào hệ thống cơ sở dữ liệu ngay khi quyết định có hiệu lực và thông báo cho người vi phạm. Và trong 1 năm thì có 12 điểm và nếu bị trừ hết điểm thì thời hạn ít nhất là 6 tháng kể từ ngày hết điểm.
Ngoài ra, đối với những hành vi, tính chất khác thì sẽ bị trừ cao hơn, sẽ bị tước cao hơn, thì người vi phạm, bị trừ hết điểm đấy sẽ phải học lại kiến thức pháp luật về trật tự an toàn giao thông đường bộ. Khi có kết quả đạt yêu cầu và cái này được quy định cho lực lượng cảnh sát giao thông tổ chức sát hạch này để phục hồi đủ 12 điểm.
Chúng ta phải nhận thức, đây không phải là một hình thức xử phạt vi phạm hành chính, nhưng khi các hành vi vi phạm bị trừ điểm giấy phép lái xe rồi thì không áp dụng hình thức xử phạt là tước quyền sử dụng giấy phép lái xe.
Đối với nội dung, mức trừ điểm giấy phép lái xe thì dự thảo Nghị định đã quy định 189 hành vi và nhóm hành vi thì bị trừ điểm giấy phép lái xe này, trong đó có 28 hành vi và nhóm hành vi bị trừ điểm tuyệt đối, là trừ 12 điểm, gồm có: điều khiển xe trên đường mà trong máu, hơi thở có nồng độ cồn vượt quá 80mg/100 ml máu và vượt quá 0,4 mg/1 lít khí thở, là ở mức 3 như Nghị định 100 quy định hiện nay.
Hoặc là điều khiển xe trên đường mà trong cơ thể có chất ma túy; thế rồi điều khiển xe chở hàng vượt quá trọng tải cho phép tham gia giao thông được ghi trong Giấy chứng nhận kiểm định an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường của xe là trên 150%; rồi hành vi đua xe trái phép, lạng lách đánh võng, chạy quá tốc độ trên 35 km/h.
Những hành vi hoặc nhóm hành vi này thì nó là những hành vi vi phạm có tính chất là cố ý, lỗi cố ý và có tính chất nguy hiểm và có nguy cơ cao xảy ra tai nạn giao thông, rồi hủy hoại các công trình giao thông, hoặc gây ra những vụ tai nạn giao thông mà hậu quả từ nghiêm trọng trở lên.
Thống kê nguyên nhân của các vụ tai nạn xảy ra cho thấy, có một tỷ lệ từ 80 thậm chí lên đến 90% nguyên nhân xuất phát từ lỗi của người điều khiển phương tiện tham gia giao thông, cho nên chúng ta xác định là ngăn chặn được các hành vi vi phạm, nhất là những hành vi vi phạm nguy hiểm thì cũng có nghĩa là ngăn chặn và phòng ngừa được, làm giảm thiểu được vi phạm giao thông nói chung cũng như là tai nạn giao thông nói riêng.
Và trừ điểm giấy phép lái xe là một biện pháp quản lý nhà nước, nó có tính chất răn đe, nhưng nó lại vừa có tính chất giáo dục, động viên người tham gia giao thông chấp hành pháp luật về trật tự an toàn giao thông. Người lái xe vi phạm pháp luật về trật tự an toàn giao thông ở mức độ nghiêm trọng như tôi đã nói trên thì mới bị trừ tuyệt đối, hoặc là bị trừ cộng dồn lại, cũng lại bị trừ hết và nếu muốn có quyền điều khiển phương tiện thì phải tham gia kiểm tra kiến thức pháp luật về trật tự an toàn giao thông.
Giấy phép lái xe mà chưa bị trừ hết điểm thì người lái xe tiếp tục được điều khiển phương tiện tham gia giao thông và nó cũng không ảnh hưởng đến hoạt động sản xuất, kinh doanh, đến đời sống và bảo đảm được tính nhân văn, nhân đạo của pháp luật và quyền của công dân quy định trong Hiến pháp.
PV: Vậy với những trường hợp người tham gia giao thông bị trừ chưa hết điểm thì họ có các nào để phục hổi điểm số bằng lái?
Đại tá Nguyễn Quang Nhật: Ở đây trong luật quy định rồi, Điều 58 quy định là giấy phép lái xe chưa bị trừ hết điểm và không bị trừ điểm trong thời hạn 12 tháng kể từ ngày bị chỉ điểm gần nhất thì được phục hồi đủ 12 điểm. Nghĩa là cái 12 tháng ở đây không phải cứ 1 năm là đến mùng 1/1 năm mới là cho anh đâu, mà phải tính là kể từ ngày bị trừ điểm gần nhất.
Cái này nó rất hay và nhân văn, ở góc độ là không phải ông cứ chạy rốn cho hết năm rồi để bù đâu, mà nó là lúc nào cũng có thể thường trực đối với anh. Lúc nào cũng thường trực. Tức là hạn của nó là 12 tháng kể từ ngày bị trừ điểm gần nhất thì được phục hồi đủ 12 điểm.
Đó là nếu chưa bị trừ hết điểm, không bị trừ điểm trong thời hạn 12 tháng kể từ ngày bị trừ điểm gần nhất. Chính cái đấy nó mới là cái khuyến cáo cho ý thức chấp hành giao thông tốt lên, tức là anh phải có cái ý thức, phải có trách nhiệm.
PV: Xin cảm ơn ông!