Đầu tư công - Động lực chính tăng trưởng kinh tế năm 2023

 Nghe nội dung chi tiết tại đây:

Thông tin trong nước và quốc tế

# Ngày mai tại TP Hồ Chí Minh sẽ diễn ra Diễn đàn thương mại Việt Nam – Hoa Kỳ 2022 với chủ đề “Thay đổi – Thách thức – Thích ứng” do Bộ Công Thương tổ chức. 

# “10.000 sản phẩm trực tiếp vào các kênh bán lẻ nước ngoài” là một trong những mục tiêu của Đề án thúc đẩy doanh nghiệp Việt tham gia mạng lưới phân phối quốc tế đến năm 2030. 

# Trong bối cảnh lạm phát tăng tại nhiều nước, các tổ chức và chuyên gia quốc tế đánh giá cao chính sách điều hành kinh tế của Việt Nam, vì nhờ đó tác động của lạm phát nhập khẩu đã được khống chế tốt.

# Tuy nhiên, Ngân hàng Thế giới (WB) cho rằng, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam có thể cân nhắc cho phép tỷ giá tham chiếu tăng nhanh hơn để đối phó với các áp lực tỷ giá. 

# Dịch bệnh Covid-19 đã khiến doanh nghiệp do phụ nữ làm chủ có doanh thu sụt giảm, kinh doanh thua lỗ tăng mạnh so với các năm trước. 

# Trong khi đó, 10 tháng đầu năm 2022, số lượng doanh nghiệp tạm dừng kinh doanh bất động sản có thời hạn là gần 2.300 DN, tăng 52,8% so với cùng kỳ. 

# Sau xoài, thanh long và chôm chôm, đến lượt trái bưởi và chanh xanh sẽ là hai loại trái cây tiếp theo của Việt Nam được xuất khẩu sang New Zealand, góp phần củng cố thương mại hai nước đối với các mặt hàng nông sản. 

# Còn kết quả 159 triệu USD kim ngạch xuất khẩu cá tra trong tháng 10/2022, đây là tháng có mức thấp nhất kể từ đầu năm 2022 tới nay. 

# Các lãnh đạo nhóm G20 nhận định, Xung đột Nga-Ukraine làm trầm trọng thêm yếu kém của nền kinh tế toàn cầu. 

Do vây, Tổng Giám đốc Quỹ Tiền tệ quốc tế (IMF) đã hối thúc các nhà lãnh đạo G20 loại bỏ các rào cản thương mại và tạo điều kiện hơn nữa cho thương mại toàn cầu. 

# Các dữ liệu lạm phát của Mỹ đang tạo sức ép lên đồng USD và hỗ trợ thị trường vàng. Giới đầu tư nghiêng về khả năng Fed sẽ giảm tốc độ tăng lãi suất trong cuộc họp tháng 12.

# Còn Anh sẽ tăng thuế vào ngày mai và cắt giảm chi tiêu công trong ngân sách chính phủ, báo hiệu sự trở lại của chính sách 'thắt lưng buộc bụng'. 

Đầu tư công - Động lực chính tăng trưởng kinh tế năm 2023

Trước những diễn biến của tình hình thế giới, đầu tư công được cho là một trong những động lực tăng trưởng kinh tế năm 2023. Theo đó, vốn đầu tư phát triển cho năm tới sẽ lên tới 726.700 tỷ đồng. Thực tế tình hình giải ngân vốn đầu tư công 2022 ra sao? Thách thức nào trong việc thúc đầy giải ngân vốn đầu tư công để duy trì động lực phục hồi?

Theo báo cáo của Bộ tài chính, tính đến ngày 28/10/2022, tổng số vốn NSNN của các bộ, cơ quan trung ương và địa phương đã phân bổ, giao kế hoạch chi tiết cho các dự án đủ thủ tục đầu tư, đủ điều kiện giải ngân là hơn 549.081 nghìn tỷ đồng. Tuy nhiên, đến thời điểm kết thúc 10 tháng năm 2022, giải ngân vốn đầu tư công mới chỉ đạt phân nửa so với kế hoạch được giao.

Năm 2022 tổng vốn đầu tư công vừa được Uỷ ban Thường vụ Quốc hội thông qua tăng thêm 38 nghìn tỷ, và thủ tướng chính phủ cũng giao kế hoạch giải ngân vào đầu tháng 10 vừa qua.

Ông Trần Quốc Phương – Thứ trưởng Bộ kế hoạch và đầu tư cho biết: "Ước đạt theo số chẵn khoảng 298.000 tỷ, con số này so với năm ngoái thì nhiều hơn 40,3 nghìn tỷ, tăng 16% so với năm ngoái. Nếu không tính con số 38 nghìn tỷ thì con số đạt khoảng 55%. Với con số này thì gần bằng so với năm ngoái, năm ngoái đạt 55,8%".

Tính đến hết tháng 10 còn 37/51 bộ cơ quan Trung ương và 19/63 địa phương có tỷ lệ giải ngân đạt dưới mức trung bình của cả nước 51,34 %, trong đó có 10 bộ cơ quan Trung ương có tỷ lệ giải ngân dưới 25 % kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao. Con số giải ngân thấp như vậy, bên cạnh các nguyên nhân khách quan như khó khăn như giải phóng mặt bằng giá nguyên vật liệu tăng cao thì nguyên nhân chủ quan đến từ việc triển khai thực hiện là rất lớn.

Nhận định của Bộ trưởng Bộ KHDT Nguyễn Chí Dũng: "Trong cùng một thể chế trong cùng một điều kiện trong cùng một mặt bằng như nhau nhưng có rất nhiều địa phương với cách làm hay mô hình tốt đã triển khai giải ngân rất cao rất tốt. Nhưng có rất nhiều bộ, ngành và địa phương giải ngân rất thấp. Như vậy là do công tác lớn là do tổ chức thực hiện".

Theo Bộ Kế hoạch và Đầu tư, giải ngân chậm còn do đây là năm đầu tiên thực hiện kế hoạch đầu tư công trung hạn, lại phải đối mặt với việc giá nguyên vật liệu tăng cao, giá trị giải ngân lớn.

Vốn đầu tư công có vai trò quan trọng đối với tăng trưởng kinh tế, đặc biệt là trong giai đoạn phục hồi kinh tế hậu Covid 19 và kinh tế nhiều biến động suy thoái như hiện nay. Việc chậm hoặc không giải ngân hết nguồn vốn sẽ ảnh hưởng đến quá trình phục hồi cũng như giảm hiệu quả của chính sách đến các lĩnh vực của nền kinh tế.

PGS.TS Trần Đình Thiên – Thành viên Hội đồng Tư vấn Chính sách Tài chính tiền tệ Quốc gia nói: "Chính là phần đầu tư công bơm máu cho nền kinh tế chậm kém nên gánh nặng mới chuyển sang phía là ngân hàng và thị trường tài chính. Chỗ này là chỗ mà cân đối lớn của nền kinh tế đặc biệt chú ý nếu không chúng ta sẽ bị thiên lệch".

Với mục tiêu đẩy nhanh tiến độ giải ngân vốn đầu tư công cao nhất có thể, Thủ tướng đã ban hành Chỉ thị số 19 yêu cầu Thủ trưởng các Bộ, cơ quan Trung ương và các cấp chính quyền địa phương phải coi việc thực hiện và giải ngân vốn đầu tư theo kế hoạch đã được giao là nhiệm vụ chính trị trọng tâm tập trung chỉ đạo thực hiện quyết liệt đồng bộ hiệu quả các nhiệm vụ giải pháp đã đề ra; khắc phục khó khăn vượt qua thách thức để thúc đẩy giải ngân vốn đầu tư công quyết tâm hoàn thành mục tiêu đề ra ở mức cao nhất.

Ông Nguyễn Phú Cường – Phó trưởng đoàn Thường trực Đoàn giám sát của Quốc hội phân tích: "Tỷ lệ thực hiện giải ngân vốn đầu tư công thấp, đặc biệt là vốn vay ODA và vay ưu đãi nước ngoài giải ngân rất chậm. Nhiều dự án phải gia hạn thời gian hoàn thành, giảm hiệu quả sử dụng vốn. Nhiều dự án dở dang dừng thực hiện dự án hoặc thi công đến điểm dừng kỹ thuật hoặc chưa kịp thời rà soát cắt giảm gây thất thoát lãng phí".

Năm 2023, dự kiến vốn đầu tư công vượt năm 2022 hơn 100 nghìn tỷ đồng. Giải ngân đầu tư công được coi là một trong những nhiệm vụ trọng tâm của năm 2022 và 2023 nhằm phục hồi và thúc đẩy phát triển kinh tế xã hội.

Trước thực tế của năm 2022, đâu là thách thức trong việc thúc đầy giải ngân vốn đầu tư công năm 2023? Câu trả lời sẽ có trong bài viết tiếp theo. 

Thông tin thị trường chứng khoán

# Đảo chiều ngoạn mục từ vùng giá thấp, TTCK Việt Nam có phiên tăng điểm mạnh nhất từ giữa tháng 5. Chỉ số VNIndex đóng cửa tại 942,9 điểm, tăng 31 điểm (+3,4%) và gần như mức cao nhất trong ngày. Sự phục hồi diễn ra trên diện rộng với 415 mã tăng trên HOSE, trong đó 153 mã tăng trần. Rổ VN30 có 26 mã tăng, trong đó 9 mã tăng trần; chỉ số VN30 đóng cửa tăng 3,93%.

# Độ bật mạnh mẽ nhất thuộc về nhóm Chứng khoán, Khu công nghiệp, Bất động sản & Xây dựng, Thép – Tôn mạ với lực cầu mạnh trong khi thiếu vắng bên bán khiến hầu hết cổ phiếu trong các nhóm này xuất hiện trạng thái dư mua trần và không có dư bán về cuối phiên. Bên mua đẩy mạnh trở lại đưa GTGD khớp lệnh trên HOSE hôm nay lên 12,2 nghìn tỷ đồng. Khối ngoại duy trì mua ròng +658 tỷ đồng.