Công nhận kết quả học trực tuyến: Chớ nên vội vàng

Nghe nội dung chi tiết tại đây:

Bộ Giáo dục và Đào tạo vừa công bố lấy ý kiến góp ý cho dự thảo thông tư ban hành quy định quản lý tổ chức dạy học trực tuyến đối với các cơ sở giáo dục phổ thông và cơ sở giáo dục thường xuyên.

Ông Nguyễn Xuân Thành, Vụ trưởng Vụ Giáo dục trung học, Bộ Giáo dục và Đào tạo cho biết, có 3 hình thức dạy học trực tuyến gồm: Dạy học trực tuyến hỗ trợ dạy học trực tiếp; dạy học trực tuyến thay thế một phần quá trình dạy học trực tiếp; dạy học trực tuyến thay thế hoàn toàn quá trình dạy học trực tiếp.

Theo ông Thành, để thực hiện dạy học trực tuyến, yêu cầu của Bộ Giáo dục và Đào tạo đặt ra là những điều kiện về hạ tầng thông tin của nhà trường, của gia đình, đặc biệt là kỹ năng của giáo viên để thiết kế bài học theo yêu cầu giảng dạy trực tuyến:

"Những yêu cầu chúng tôi đưa ra trong Thông tư này là mong muốn là điều làm sao đấy để cho tất cả các đội ngũ tham gia ngay từ thầy cô học trò và tất nhiên thông qua đó thì để làm được thì người quản lý nhà trường cũng hiểu rất rõ việc này để có thể gọi là tổ chức và quản lý việc này ở trong nhà trường một cách có hiệu quả".

Dù ủng hộ việc dạy học trực tuyến, nhưng nhiều phụ huynh, đặc biệt những người có con sắp vào lớp 1 có nhiều lo lắng, bởi từ năm học tới sẽ bắt đầu triển khai chương trình và sách giáo khoa mới và đối tượng này cần sự uốn nắn, rèn giũa tỉ mỉ của giáo viên.

Là phụ huynh có con năm nay vào lớp 1, chị Phạm Phương Thảo (ở Bắc Từ Liêm, Hà Nội) cho biết rằng các con còn quá nhỏ để có thể làm quen với cách dạy trực tuyến:

"Ít nhất là các bạn ấy đã đi vào nề nếp đâu, đã hiểu là đi học là như thế nào đâu. Chưa hiểu trường lớp là như nào, đi học là như nào mà đi học trực tuyến thì em nghĩ là không thể học được luôn".

Tương tự, chị Trần Thu Hoài (huyện Đan Phượng, Hà Nội) cũng tỏ ra lo ngại về hiệu quả học tập năm lớp 1 vừa qua của con mình. Chị cho rằng, năm nay các con đã rất thiệt thòi khi không được đến trường sớm để làm quen với bạn bè, thầy cô cũng như nề nếp và phương pháp học tập mới. Nếu vào năm học mới thực hiện dạy trực tuyến, chị lo con sẽ khó theo kịp chương trình: 

"Khi học trực tuyến các con vẫn không tập trung. Các phụ huynh trong nhóm phản ánh rất nhiều đến cô giáo là rất mong các con được quay trở lại trường, vì các con đưa thì khi học đều ngủ gật, không tập trung, chạy đi chạy lại. Nên việc học trực tuyến đối với các bạn tiểu học không nên áp dụng lắm".

Với giáo viên, dù đã sẵn sàng các phương án để dạy học trong tình hình mới, nhưng nhiều thầy cô - đặc biệt là giáo viên dạy lớp 1 vẫn còn băn khoăn và mong Bộ Giáo dục và Đào tạo có hướng dẫn cụ thể nếu tiến hành dạy học trực tuyến cho học sinh lớp 1.

Cô giáo Nguyễn Thị Minh, Hiệu trưởng Trường Tiểu học Đông Thái, quận Tây Hồ, Hà Nội cho rằng, việc học trực tuyến trong trường hợp đặc biệt  như: dịch bệnh, thời tiết giá rét… sẽ hỗ trợ rất nhiều cho các nhà trường đảm bảo chương trình của năm học. Tuy vậy, vẫn còn một số khó khăn: đường truyền chưa thực sự tốt, phần mềm để lựa chọn cũng chưa thực sự tốt để có thể học được: 

"Học sinh của tôi không phải 100% có máy tính, điện thoại thông minh. Khó khăn nữa là cả 2 chị em đều học 1 giờ thì chỉ có một cái máy tính. Để có thể học trực tuyến bắt buộc thì ngoài nhà trường ra cũng cần sự hỗ trợ từ phía gia đình rất nhiều thì mới có thể hoàn thành được quy định học trực tuyến bắt buộc như vậy".

Ông Phạm Xuân Tiến, Phó Giám đốc Sở Giáo dục và đào tạo Hà Nội cũng cho rằng, giai đoạn tháng 3-4 vừa qua, dù các thầy, cô đã rất nỗ lực trong việc dạy học trực tuyến, song cũng có hạn chế. Đặc biệt, tại những vùng khó khăn, các điều kiện về thiết bị công nghệ cao còn thiếu thì việc triển khai dạy học trực tuyến chưa đem lại hiệu quả như mong muốn:

"Hiện nay chúng tôi đã tính tới phương án công nhận kết quả của học trực tuyến. Tôi cho rằng để đảm bảo đánh giá một cách khách quan công bằng thì cần có những hội thảo khoa học đề ra những giải pháp cụ thể để có thể đánh giá trực tuyến một cách chính xác".

Trong bối cảnh dịch bệnh còn diễn biến phức tạp, xu hướng giảng dạy trực tuyến là cần thiết để đảm bảo chương trình giảng dạy. Tuy vậy, cần nghiên cứu kỹ đến điều kiện về hạ tầng, phương tiện, đặc biệt là đối tượng áp dụng để việc giảng dạy trực tuyến có thể phát huy hiệu quả. 

Mời quý vị đến với góc nhìn này của VOVGT qua bình luận nhan đề: “Công nhận kết quả học trực tuyến: Chớ nên vội vàng” 

Học trực tuyến (E-learning) xuất hiện tại Mỹ vào năm 1999 nhưng đã nhanh chóng và lan tỏa tới nhiều nước. Theo Tạp chí Forbes, thị trường giáo dục trực tuyến có thể đạt tới 325 tỷ đô la Mỹ vào năm 2025, tăng gần gấp đôi so với 165 tỷ đô la Mỹ vào năm 2014. Con số này cho thấy, nhu cầu học trực tuyến là một xu hướng tất yếu và sẽ tiếp tục tăng mạnh trong thời gian tới.

Việt Nam cũng không nằm ngoài xu hướng đó. Bằng chứng là năm 2017, Việt Nam đứng top 10 các nước châu Á phát triển lĩnh vực đào tạo trực tuyến với tốc độ tăng trưởng cao nhất trong khu vực với 44,3%. Năm 2020- do những ảnh hưởng của dịch Covid-19, lần đầu tiên đồng loạt các cơ sở giáo dục đào tạo trên toàn quốc, từ cấp tiểu học đến đại học đã đồng thời áp dụng hình thức học trực tuyến, đánh dấu quá trình chuyển đổi số mạnh mẽ trong lĩnh vực giáo dục.

Mặc dù thời điểm đó, việc dạy học trực tuyến chỉ được coi là giải pháp tình thế khi dịch Covid -19 diễn biến phức tạp, song các trường vẫn đảm bảo dạy đủ chương trình, thậm chí hoàn thành trước kế hoạch và quan trọng là các em học sinh tạm dừng đến trường nhưng không dừng học. 

Thông tư quy định về quản lý, tổ chức dạy học trực tuyến đối với cơ sở giáo dục phổ thông và giáo dục thường xuyên đang được Bộ Giáo dục và đào tạo soạn thảo thể hiện sự cam kết của ngành giáo dục trong việc đổi mới tư duy dạy và học, đồng thời đó cũng là quá trình hiện thực hóa đề án tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý và hỗ trợ các hoạt động dạy học giai đoạn 2016-2020, định hướng đến năm 2025 đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt. 

Phải khẳng định, coi hình thức dạy học trực tuyến là một trong ba hình thức dạy học trong các trường phổ thông và giáo dục thường xuyên là một chủ trương đúng, phù hợp với xu hướng phát triển khoa học công nghệ hiện nay và định hướng phát triển giáo dục trong tương lai. Tuy nhiên, để làm được điều này, cần phải có lộ trình.

Trước hết, ngành giáo dục cần phải xây dựng được hệ sinh thái công nghệ thông tin riêng. Ở đó, có sự đồng bộ của hạ tầng kỹ thuật, hệ thống đường truyền ổn định, và các nền tảng học trực tuyến giữa các trường trong từng địa phương, hay trong cùng cấp học. Việc đảm bảo trang bị đầy đủ thiết bị thông minh cho những gia đình, những địa phương khó khăn cũng cần phải được tính tới.

Thứ hai, ngành giáo dục cần phải xây dựng được kho học liệu trực tuyến phong phú, với những bài giảng hấp dẫn, kho tài liệu tham khảo, những ngân hàng đề thi theo sát các chương trình sách giáo khoa để các em có thể ôn luyện, kiểm tra thường xuyên và định kỳ.

Thứ ba, tập huấn, đào tạo, nâng cao trình độ công nghệ thông tin cho đội ngũ cán bộ, giáo viên, đẩy mạnh giáo dục tin học trong các nhà trường, để giúp các em học sinh có thể dễ dàng tiếp cận những công nghệ mới.

Điểm quan trọng đối với hình thức học trực tuyến là đảm bảo sự hứng khởi, tập trung và tương tác giữa người dạy và người học, nên cần cân nhắc áp dụng hình thức học trực tuyến đối với các em học sinh ở cấp tiểu học, hay những học sinh ở khu vực vùng sâu vùng xa không đảm bảo sự kết nối internet.

Hình thức học trực tuyến thúc đẩy tính tự giác, khả năng tư duy độc lập và tinh thần tự học đối với học sinh, đổi mới tư duy trong dạy và học tại các nhà trường.

Tuy nhiên, với mục tiêu đảm bảo sự minh bạch, nghiêm túc và công bằng, ngành giáo dục không nên “quá vội” công nhận kết quả học tập trực tuyến như kết quả học trực tiếp, mà cần có thời gian thử nghiệm và có sự nghiên cứu, đánh giá của các chuyên gia giáo dục trong và ngoài nước trước khi áp dụng.