Cảnh báo tự động chiều cao tĩnh không trong giao thông thủy để tránh tai nạn

Nghe nội dung chi tiết tại đây:

Độ tĩnh không thông thuyền thấp khiến một số cây cầu ở Bà Rịa - Vũng Tàu là mối lo cho những tàu cá khi lưu thông (Ảnh: Người lao động)

Nghiên cứu kỹ những vụ TNGT đường thủy gần đây, đặc biệt có những cầu bị đâm va nhiều lần như cầu Đuống (Hà Nội), cầu Bình Lợi (TP. Hồ Chí Minh) và mới đây tàu 3.000 tấn đâm vào cầu An Thái (Hải Dương) gây nguy cơ sập cầu và sà lan chở cát đâm sập cầu Ghềnh (Đồng Nai),  các nhà khoa học thuộc Trường Đại học Công nghệ GTVT đã nảy ra ý tưởng nghiên cứu giải pháp cảnh báo tự động phương tiện vi phạm chiều cao tĩnh không cầu.

TS Lê Nguyên Khương, chủ nhiệm đề tài cho biết, trước đây, việc cảnh báo, điều tiết đảm bảo giao thông cho tàu, thuyền khi đi qua cầu vẫn sử dụng phương pháp thru công là bố trí các trạm điều tiết phía thượng lưu và hạ lưu cầu.

Có những điểm, cán bộ giao thông đường thủy phải bố trí phương tiện cano ra thông báo cho chủ tàu, chủ thuyền về mực nước trên cọc báo, phao tiêu để các phương tiện lưu thông lưu ý. Tuy vậy, nhưg giải pháp này có chi phí rất tốn kém và hiệu quả chưa cao. TS Lê Nguyên Khương nói:

"Phải phòng làm sao mà một là người lái tàu ngủ gật, hoặc chủ quan, hoặc lái mới… tất cả những cái đó đòi hỏi cần một công nghệ để đưa ra một cảnh báo chủ động."

Ý tưởng sử dụng công nghệ laser để phát hiện phương tiện chiều cao tĩnh không cho phép của cầu ra đời từ đó. Hệ thống là tập hợp các thiết bị điện tử, trong đó có 2 tia laze công suất lớn chiếu từ bờ qua sông được lắp đặt 2 đầu cầu để cảnh báo cho các phương tiện từ 2 phía lưu thông qua cầu. Khi các tàu thuyền đi qua, nếu chạm vào tia laze, chứng tỏ chiều cao của tàu vi phạm khoảng tĩnh không cho phép của cầu.

Tàu cá của ngư dân rất khó khăn khi qua cầu Cỏ May do tĩnh không

Khi thủy triều lên xuống, mực nước thay đổi sẽ được đo tự động bằng sóng siêu âm nên phần mềm dễ dàng thay đổi theo mực nước thực tế và kết nối trực tiếp đến điện thoại thông minh hoặc thiết bị thu, phát sóng radio.

Cuối năm 2016, hệ thống đã được Cục Đường thủy Nội địa Việt Nam đồng ý lắp đặt tại cầu Đuống (Hà Nội). Đầu năm 2017, nhằm tăng cường ứng dụng công nghệ trong quản lý phương tiện và hạn chế tối đa tai nạn do vi phạm chiều cao thông thuyền gây ra, Sở GTVT tỉnh Nam Định cũng đã phê duyệt giải pháp và đầu tư lắp đặt toàn bộ hệ thống cho Đò Quan, Nam Định:

"Bình thường, nếu không có vật gì cắt qua, thì đầu nhận bao giờ cũng nhận được tia laze, nhưng bay giờ cứ bị cắt qua, trong khoảng bao nhiêu phần trăm giây thì tia sáng không tới cái thì đầu nhận sẽ nhận nhiệm vụ phản hồi và nó báo động, gửi cảnh báo cảnh báo."

>>>Vì sao ít phương tiện đường thủy thực hiện đăng kiểm?

Dù chưa có đánh giá cụ thể về hiệu quả của giải pháp này, song kết quả ứng dụng thí điểm tại cầu Đuống (Hà Nội) và cầu Đò Quan (Nam Định), đã cho thấy hiệu quả đáng ghi nhận. Ông Nguyễn Văn Loan, Trưởng phòng Kết cấu hạ tầng, Cục Đường thủy nội địa Việt Nam cho biết, giải pháp đã đưa ra cảnh báo cả bằng tín hiệu và âm thanh, bảng điện tử, giúp chủ phương tiện và đơn vị quản lý dễ dàng nhận biết phương tiện vi phạm chiều cao khoang thông thuyền tại những cầu có khoảng tĩnh không thấp. Ông Loan cho biết:

"Nó có tia laze khi chiếu phát ra mà thấy tàu cao hơn cho phép và phát ra tín hiệu âm thanh cảnh báo, anh tiếp tục đi vào thì cảnh báo càng ngày càng mạnh mẽ. Hai nữa, tại khoang thông thuyền có cảnh báo bằng chữ. Như vậy rất hiệu quả. Năm nay trên cơ sở đó Cục sẽ ứng dụng tuyến cầu Đuống và mấy vị trí nguy hiểm."

Với tính thiết thực, khả năng ứng dụng cao, giải pháp “cảnh báo vi phạm chiều cao tĩnh không ứng dụng trong giao thông đường thủy” đã được trao giải Nhất giải thưởng Sáng tạo kỹ thuật toàn quốc lần thứ 14 và giải thưởng của Tổ chức Sở hữu trí tuệ Thế giới năm 2017. Hệ thống cũng được đăng ký giải pháp hữu ích tại Cục Sở hữu Trí tuệ (Bộ Khoa học và công nghệ).

>>>Giải cứu tàu chở hàng mắc kẹt dưới gầm cầu Đồng Nai