Xuân về trên những công viên

Dưới những ánh nắng vàng ươm bên bồn hoa cúc vạn thọ, sắc đỏ rực rỡ của những giỏ thu hải đường treo dọc theo cây cầu uốn lượn, chị Nguyễn Thị Kim Chi, ở Thanh Trì, thỏa sức tạo dáng với nhiều bức ảnh đẹp.

Lần đầu dạo chơi ở công viên Thống Nhất, lại được hít thở không khí mùa xuân trong lành, chị Chi cảm thấy rất hài lòng: "Đây là công viên rộng rãi, nhiều cây xanh, có nhiều hoạt động vui chơi, nhất là gia đình em thích hoạt động đi tàu hỏa. Em thấy hoa rất nhiều, rất đẹp. Nếu ai thích chụp ảnh thì em thấy đây là địa điểm giống như các khu vui chơi, giải trí ở các khu du lịch như Đà Lạt, Nha Trang, Đà Nẵng cũng có những cảnh hoa như thế này. Chắc chắn là trong năm tới gia đình em sẽ quay lại đây".

Sáng 22/12/2022, công viên Thống Nhất chính thức được cắt hạ hàng rào khu vực Trần Nhân Tông, thời khắc lịch sử với công viên lớn nhất thủ đô sau hơn 60 năm phục vụ nhân dân.

Không gian mở, các hạng mục được cải tạo theo từng giai đoạn giúp công viên Thống Nhất không chỉ thu hút du khách lần đầu đặt chân đến, mà còn chào đón sự trở lại của những “người bạn” lâu ngày không gặp.

Ông Nguyễn Ngọc Tú, ở Hoàn Kiếm, tuần nào cũng đi đường qua nhưng cả chục năm nay không vào công viên Thống Nhất, nơi từng vắng khách trong một thời gian dài: "Tuổi trẻ bọn mình còn bận nhiều công việc, nay nghỉ hưu có thời gian rồi. Sáng nay gặp lại các anh chị em đồng nghiệp cũ, chụp ảnh, ghi lại những hình ảnh mới về công viên đã được cải tạo.

Hơn hai chục năm trước, bọn mình đến đây thì công viên đơn sơ lắm. Nhưng từ ngày bỏ rào, họ đã chú ý những việc cho công viên đẹp lên, văn minh hơn".

Không chỉ công viên Thống Nhất, nhiều công viên, vườn hoa trên địa bàn Hà Nội cũng đã “khoác” lên mình diện mạo mới trong năm 2023.

Tại quận Long Biên, 20 dự án công viên, vườn hoa được tập trung đầu tư xây dựng mới hoặc sửa chữa. Dự án công viên Ngọc Thuỵ có tổng mức đầu tư 190 tỷ đồng với nhiều điểm nhấn về kiến trúc và cảnh quan, trong đó có hệ thống đèn chiếu sáng hiện đại, tạo nên không gian thơ mộng vào buổi tối.

Hay công viên Long Biên nằm ngay trung tâm hành chính quận, bãi đất ngổn ngang, cây cỏ um tùm đã “lột xác” sau dự án đầu tư trăm tỷ với nhiều khu dịch vụ, luyện tập thể dục, hệ thống chòi nghỉ,… được xây mới; 5 cổng vào được thiết kế cách điệu mềm mại, và tất cả đều không có rào chắn.

Anh Nguyễn San Ka cùng đông đảo người dân phường Việt Hưng mong chờ từng ngày để được đón mùa xuân về sớm trên công viên Long Biên, đúng dịp kỷ niệm 20 năm ngày thành lập quận (tháng 11/2023): "Không chỉ ở công viên Long Biên mà các công viên lân cận ở Gia Thụy, Ngọc Thụy,… mọi thứ cũng được hoàn thiện, “bộ mặt” rất tươi mới luôn. Cổng chào rất đẹp, hạ tầng hoàn thiện, chỉn chu, rất là sáng sủa. Dụng cụ tập thể dục, thể thao ngoài trời cho các ông, các bà. Mọi người đến rất là tấp nập từ ngày mới khai trương đến giờ".

Xuân hiển hiện trên cỏ cây, hoa lá, và xuân cũng mang tới sức sống mới cho những loài chim, thú trong công viên Thủ Lệ.

Một sự kiện đáng nhớ với người dân và du khách trong năm 2023 là vườn thú Hà Nội đã tháo xích chân voi sau đề xuất của tổ chức Động vật Châu Á. Trước đó, voi bị xích chân là do hàng rào xung điện bị hỏng, vườn thú Hà Nội đã tiến hành sửa chữa. Đại diện Tổ chức Động vật Châu Á cho biết, đơn vị sẵn sàng hỗ trợ về kỹ thuật để việc tháo xích chân voi được duy trì lâu dài, đồng thời nâng cao điều kiện nuôi dưỡng cho động vật.

Nói về công tác chăm sóc động vật và duy tu, bảo dưỡng công viên, ông Nguyễn Minh Quyết, Phó tổng giám đốc Công ty TNHH MTV Vườn thú Hà Nội cho biết: "Các kế hoạch phòng chống dịch bệnh, chống nóng chống rét cho đàn động vật được công ty duy trì hàng năm. Ngoài ra, công ty thực hiện tăng cường bổ sung dinh dưỡng để nâng cao sức đề kháng cho động vật, tăng cường công tác tẩy uế, sát trùng. Ngoài việc duy trì tốt đàn động vật, hệ thống bồn hoa, thảm cỏ, cây xanh,… công ty sẽ tiến hành chỉnh trang các công trình kiến trúc, các thiết bị vui chơi, điểm dịch vụ bán hàng".

Ông Nguyễn Minh Quyết cho biết thêm, điểm nhấn mới tại công viên Thủ Lệ trong dịp Tết Giáp Thìn 2024 là những không gian mở cho du khách check-in, với các tiểu cảnh, các loại hoa cúc, xôn đỏ, dạ yến thảo,… cùng đào, quất đua nhau khoe sắc.

Và các vườn hoa, công viên tại Hà Nội sẽ còn có thể đón thêm nhiều mùa xuân rực rỡ khi Thành phố triển khai kế hoạch số 332/2021. Theo đó, trong giai đoạn 2021-2025, 45/63 công viên, vườn hoa hiện có tại Hà Nội sẽ được cải tạo, nâng cấp; 6 công viên mới được hoàn thành. Còn theo nghị quyết của HĐND Thành phố, trong giai đoạn 2023-2026, Hà Nội sẽ chi gần 890 tỷ đồng để thực hiện các dự án cải tạo, nâng cấp 3 công viên Thống Nhất, Thủ Lệ và Bách Thảo.

Theo ông Ma Kiên Hán, Phó tổng giám đốc Công ty TNHH MTV Công viên Thống Nhất, việc mở rào, không thu phí hơn một năm qua đã tạo hiệu ứng tích cực trong nhân dân, với lượng khách tăng từ 20-30%.

Nói về kế hoạch mở rào toàn bộ công viên trong thời gian tới, ông Ma Kiên Hán cho biết: "Chúng tôi sẽ phối hợp chủ đầu tư, đơn vị tư vấn, thứ nhất là cải tạo, nâng cấp toàn bộ hạ tầng kỹ thuật trong công viên, vườn hoa, tiểu cảnh, đường dạo, khu vệ sinh; đặc biệt, dự kiến xây dựng những quảng trường lớn. Thứ hai, lắp camera an ninh, hệ thống loa truyền thanh, wifi. Thứ ba, nghiên cứu, cải tạo hệ thống chiếu sáng công cộng và hệ thống chiếu sáng nghệ thuật trong công viên để phấn đấu phục vụ cho mục tiêu kinh tế đêm, phục vụ người dân và du khách đến công viên, góp phần củng cố an ninh trật tự và phát triển kinh tế, xã hội quận Hai Bà Trưng".

Bà Chu Lan Hương, Trưởng Phòng Quản lý công viên cây xanh, Trung tâm Quản lý hạ tầng kỹ thuật TP. Hà Nội cho biết, bên cạnh việc đầu tư xây mới, cải tạo nhiều công viên, trong thời gian tới, công tác quản lý sẽ không thực hiện theo tư duy “đóng” như trước, mà người dân sẽ tự kiểm tra, giám sát, tổ chức trong không gian mở được thiết kế an toàn và lành mạnh:

"Công viên Thống Nhất không còn hàng rào, đã thực sự trở thành công viên mở, đưa công viên trở lại đúng với chức năng không gian công cộng của đô thị. Nếu như trước đây người dân đến các công viên chủ yếu để tập thể dục, thì hiện nay du khách đã đến để vui chơi, chụp ảnh, giải trí. Nhìn lại một năm qua, các công viên đang dần trở thành những không gian sáng tạo cho người trẻ và là nơi diễn ra nhiều hoạt động văn hóa, giải trí thu hút công chúng".

Với diện mạo mới của một số công viên, KTS Trần Huy Ánh, Ủy viên thường vụ BCH Hội Kiến trúc sư Hà Nội nhìn nhận đây là dấu ấn của người đứng đầu thành phố với tinh thần làm “sống lại” không gian công cộng vốn có sau rất nhiều năm mải mê theo đuổi mục tiêu khác mà quên đi lợi ích cộng đồng. Tuy nhiên, những thành quả đạt được mới chỉ là bước đầu:

"Tôi ở trong thế hệ lao động rất nhiều năm thời học sinh, sinh viên để làm ra những không gian công cộng. Sau hàng chục năm cũng chứng kiến những không gian công cộng bị tư nhân hóa, và được nghe rất nhiều lần về những dự án, nhưng thực tế chưa được bao nhiêu. Chúng tôi muốn nhìn vào kết quả cụ thể của từng năm, từng tháng để từng bước một, chúng ta quay lại những giá trị vốn có của một thành phố công cộng".

Sớm triển khai việc đầu tư xây mới, nâng cấp, cải tạo công viên; công bố rộng rãi thông tin tới nhân dân; khắc phục những bất cập đang tồn tại, không để lãng phí những không gian hiện có và đảm bảo nơi công cộng không bị chiếm dụng, tư nhân hóa - là những mong ước đầu năm của người dân thủ đô gửi đến chính quyền các cấp:

"Công viên Bách Thảo theo cá nhân tôi là viên ngọc giữa thủ đô. Thứ nhất, ban quản lý ở đây cho ô tô vào quá nhiều. Thứ hai là chó đi vào đây nhiều mà không có xích, rọ mõm".

"Mình phải cải tạo thế nào đấy để cho nước trong xanh này, cây cối và cảnh quan đẹp hơn. Những chuồng thú này, cô muốn cho cháu vào đây chơi, nó bảo là: bà ơi sao bẩn thế này, chúng con không dám vào".

"Không làm dịch vụ thu phí ở trong công viên. Tập trung làm hạng mục nào thì thi công gọn hạng mục đấy. Khi làm đẹp lên rồi, tự người dân người ta ý thức, người ta không dám xả rác ra vườn hoa nữa".

"Nếu công viên Thiên văn học này được đưa vào sử dụng thì đáp ứng nhu cầu rất lớn về vui chơi. Đây là công trình rất đẹp, nhưng vì sai phạm nên để thế này lãng phí vô cùng".

Mùa xuân, mùa của tuổi trẻ, mùa của khởi đầu mới. Với đà đang có trong việc “hồi sinh” những không gian công cộng, người dân thủ đô mang nhiều kỳ vọng vào những kế hoạch của chính quyền thành phố, để những thảm cỏ, vườn hoa, hồ nước, con đường đi bộ,… luôn giàu sức sống trong cả bốn mùa; để không gian công cộng phục vụ tốt nhất nhu cầu của cộng đồng; và để mỗi mùa xuân mới đến, lại có thêm nhiều câu chuyện đẹp được kể, được viết tiếp trên những “lá phổi xanh” của đô thị./.